Christiaan VII van Denemarken
1749-1808 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Koning van Denemarken | ||||||
|
||||||
Koning van Noorwegen | ||||||
|
||||||
|
Christiaan VII (Kopenhagen 29 januari 1749 – Rendsborg 13 maart 1808) werd in 1766, op zeventienjarige leeftijd, koning van Denemarken en Noorwegen. In datzelfde jaar trouwde hij met zijn nicht, prinses Caroline Mathilde, een zuster van koning George III van Groot-Brittannië en Ierland, toen vijftien jaar oud. Beiden waren kleinkinderen van George II van Engeland. Christiaan was een zoon van Georges dochter Louise en Caroline Mathilde was een dochter van Georges zoon Frederik. Het jaar daarop werd hun zoon, kroonprins Frederik, geboren. Daarna werd nog een dochter Louise (1771-1843) geboren, die later huwde met hertog Frederik Christiaan II van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-Augustenburg (1765-1814).
In 1768 werd Johann Friedrich Struensee zijn lijfarts. Deze arts kreeg een steeds grotere invloed op de koning, die mentaal erg instabiel was. Van 1770 tot 1772, toen hij ten val werd gebracht, regeerde Struensee als Minister van Staat in feite alleen over Denemarken. In die periode probeerde hij de ideeën van de Verlichting in het Deense koninkrijk ingang te doen vinden. Hij schafte de censuur af, beperkte de eigendomsrechten, bezuinigde op het leger, verbood foltering en voerde in deze korte periode nog veel meer hervormingen door. Uiteindelijk riepen deze zoveel weerstand op dat hij ten val werd gebracht door het hof, op initiatief van de koningin-weduwe, Juliane Marie, en Guldberg, de privéleraar van haar zoon. Struensee werd wegens majesteitschennis, vanwege een relatie met de koningin, en machtsmisbruik ter dood veroordeeld. Hij werd onthoofd op Østre Fælled in Kopenhagen op 28 april 1772. Ook zijn vriend Brandt (ook een verlichte denker) is daar onthoofd. Het huwelijk tussen Christiaan en Caroline Mathilde werd ontbonden.
Over het lot van Caroline Mathilde werd langdurig onderhandeld tussen Engeland en Denemarken. Zij werd tenslotte naar Celle in Hannover gebracht waar ze tot haar dood in het kasteel woonde. Op 10 mei 1775 overleed ze onverwacht aan een besmettelijke koortsziekte. Ze was toen drieëntwintig jaar oud. Ze heeft haar kinderen nooit teruggezien.
Deze periode wordt beschreven in de roman Het bezoek van de lijfarts, van de Zweedse schrijver Per Olov Enquist.
De macht werd overgenomen door een staatsraad, waarvan Juliane Marie, haar zoon Frederik en Guldberg deel uitmaakten. De laatste werd de feitelijke machthebber en hij maakte een einde aan de meeste hervormingen van Struensee, tot hij zelf in 1784 ten val werd gebracht en de kroonprins de macht naar zich toe trok. Christiaan VII, die formeel nog steeds de macht had, overleed op 13 maart 1808 aan een beroerte.