Afwas
Met de afwas (ook: vaat) wordt het vuile serviesgoed en bestek bedoeld. De afwas doen is het schoonmaken van dit eetgerei.
Inhoud |
[bewerk] Twee manieren om af te wassen
Afwassen kan op twee manieren gedaan worden:
- Men kan de gootsteen of een teiltje vullen met heet water en afwasmiddel, waarin men het serviesgoed en bestek kan afwassen met behulp van een afwasborstel. Daarna wordt de afwas in een druiprek gezet en meestal met een theedoek afgedroogd. Met de hand afwassen wordt door kinderen vaak als een ware straf gezien. Het kan ook echter een gezellig dagelijks samenzijn worden als het door meerdere personen wordt gedaan.
- De laatste jaren gebruikt men steeds vaker de afwasmachine. Dit heeft een aantal voordelen: Ten eerste is het makkelijker; ten tweede is een afwasmachine zuiniger in het gebruik van water, mits men het apparaat pas gebruikt als het volledig gevuld is. Voor de afwasmachine moet men meestal wel vaatwastabletten, glansspoelmiddel en zout aanschaffen. De afwas wordt met hete lucht door de machine gedroogd. Samen met de aankoop van de machine is het gebruik van een vaatwasser dus veel duurder dan met de hand de afwas doen (de bespaarde tijd buiten beschouwing latend). Een ander nadeel is dat glaswerk, maar ook gietijzeren ongeglazuurde pannen, als ze regelmatig in een afwasmachine worden behandeld, corrosie gaan vertonen. Bovendien duurt de afwas met een machine veel langer.
In restaurants maakt men vaak gebruik van grote afwasmachines om serviesgoed en bestek schoon te maken. Het afwassen als men onvoldoende geld heeft om het diner te betalen is er dus niet meer bij.
[bewerk] Verschillen tussen de landen
In veel Europese landen gebruikt men een keukenspons en een schuurdoekje voor de afwas. In Nederland meestal een afwasborstel. In sommige landen, zoals Frankrijk, vindt men het hygiënischer om de afwas gewoon aan de lucht te laten drogen. In landen met een vochtiger klimaat gebeurt dat echter minder vaak en gebruikt men een theedoek. Ook vindt men het in veel landen niet hygiënisch om af te wassen in een teiltje met (aan het eind vuil) water, en wordt er onder de lopende kraan afgewassen.
[bewerk] Afwasbak
Meestal wordt voor het afwassen een speciale afwasbak gebruikt. Dit heeft een hygiënische en een historische achtergrond. Oorspronkelijk was de gootsteen van de keuken groot en werd ook gebruikt voor het wassen van kleding. Het water om de vloer te schrobben werd eveneens door de gootsteen weggegooid. Het is dan hygiënischer om de afwas in een aparte afwasteil te doen. Bovendien was de gootsteen zo groot, dat het veel warm water kost om hem te vullen. Tenslotte was de gootsteen vaak van keramisch materiaal gemaakt, en kwetsbaar voor beschadiging door metalen voorwerpen, zoals pannen en bestek.
[bewerk] Afwashandschoenen
Veel mensen die met de hand afwassen gebruiken afwashandschoenen. Er kan dan met heter water worden afgewassen, en bovendien blijft de huid de inwerking van het afwasmiddel bespaard.
[bewerk] De afwasprocedure
Met de hand afwassen geschiedt als volgt: Eerst wordt de afwas enigszins voorgesorteerd. De voedselresten worden van borden, pannen en schalen verwijderd. Traditioneel gebeurt het afwassen op een bepaalde volgorde, het minst vuile servies eerst, dat wil zeggen de glazen en bekers, daarna in volgorde van vervuiling de borden, het bestek en de pannen.
Sommige mensen spoelen de afwas eerst voor onder stromend water, voordat ze het met afwasmiddel afwassen. Er wordt zo heet mogelijk water gebruikt, omdat daarmee het afwassen beter geschiedt. Elk af te wassen voorwerp wordt met de ene hand volledig ondergedompeld, met de andere hand schoongeborsteld. Indien nodig worden aangekoekte voedselresten met een schuurspons verwijderd. In enkele gevallen is het moeilijk om vlekken te verwijderen, bijvoorbeeld theeaanslag. Een klein beetje bleekwater kan dat verhelpen, dit moet echter goed worden nagespoeld.
Sommige mensen spoelen de afwas niet na, zodat zeepresten achterblijven. Het is echter belangrijk van alle vaatwas goed te spoelen, omdat de restanten van het afwasmiddel tijdens het eten of drinken dan worden opgenomen in het lichaam. Het gevolg is een permanent beschadigde maagwand of zelfs bloedvergiftiging.
