Abiotische factor
biotisch = behorende tot de levende natuur (organismen)
abiotisch = behorende tot de niet-levende natuur
Abiotische factor is binnen de ecologie de naam voor een externe milieufactor die geen biologische oorsprong heeft. Dit in tegenstelling tot biotische factoren (organismen).
Voorbeelden van abiotische factoren zijn:
- Vochtigheid
- Zuurgraad
- Temperatuur
- Duur van het daglicht
- Lichtsterkte
- Zoutgehalte van water
- Waterdiepte
- Turbiditeit
- Golfhoogte
- Windsterkte
- Windrichting
- Concentraties van zware metalen
- Grondsoort
Als in een omgeving de abiotische factoren veranderen (denk aan een overstroming of aan klimaatverandering), zullen de organismen met de eigenschappen die tegen deze verandering bestand zijn het overleven. Deze overlevenden zullen hun positieve eigenschappen doorgeven aan hun nakomelingen.
[bewerk] Invloed van abiotische factoren in de omgeving van een organisme
Elk organisme is zodanig aangepast dat het bij veranderingen van de abiotische factoren in hun omgeving zijn inwendig milieu constant kan houden = homeostase. Een toepasselijk mechanisme zorgt ervoor dat inwendige factoren die te hoog/te laag worden, automatisch verlaagd/verhoogd worden. Bijvoorbeeld: wanneer een mens te warm heeft, zal hij zweten; wanneer hij het koud heeft, zal hij rillen en zal het metabolisme sneller in actie treden. Dit mechanisme is de negatieve feedback en bestaat uit drie componenten: de receptor (die de verandering detecteert), het controlemechanisme (dat de informatie verwerkt en ze vergelijkt met de optimumwaarde) en de effector die van het controlemechanisme een opdracht toegewezen krijgt. De tolerantie is de mate waarin een organisme zijn inwendig milieu constant kan houden (= zijn homeostase behoudt). Wanneer dit allemaal niet gebeurt, treedt er een positieve feedback op, wat kan leiden tot de dood van het organisme. KGC
