Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Mölmsch - Wikipedia

Mölmsch

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie

Mölmsch Platt ist der Dialekt der Stadt Mülheim an der Ruhr. Es handelt sich dabei um eine Varietät der in den Niederlanden und am Niederrhein verbreiteten Dialektgruppe des Kleverländischen (verwandt sind z.B. die Dialekte von Arnheim, Nijmegen und Zevenaar). Gemeinsam mit den limburgisch-bergischen Dialekten bildet das Kleverländische die südniederfränkische Dialektegruppe innerhalb des Niederdeutschen.

Zusammen mit den im Essener Westen beheimateten ursprünglichen Dialekten, dem Kettwiger, dem Werdener und dem Langenberger Platt zählt das Mölmsch zu den ostbergischen Mundarten, einer Variante des Niederfränkischen, das schon einige bergische Einflüsse hat. Das Zentrum der Stadt Essen, sowie Oberhausen-Osterfeld gehören zum westfälischen Sprachraum. In den heutigen Oberhausener Stadtteilen Holten und Sterkrade und in Duisburg sprach man ein kleverländisches Platt.

Als Sprachgrenze zum Westfälischen gilt die Einheitsplurallinie, der nördlichsten Linie des Rheinischen Fächers.

Vergleiche der Hörproben des Mölmsch Platt mit den Dialekten in Straelen am Niederrhein und Breberen im Selfkant bei Gangelt zeigt, wie ähnlich die Dialekte klingen.


Inhaltsverzeichnis

[Bearbeiten] Mölmsche Lieder

Das bekannteste mölmsche Lied ist das Mülheimer Martinslied Ssinter Mätes Vögelsche.

Ssinter Mätes Vögelsche gehört zu den Heischeliedern (Bettellieder). Sein Text geht teilweise auf germanischen Volksglauben zurück. Es ist vom Niederrhein, wo es wohl herstammt, westlich über Limburg und Brabant bis nach Flandern bekannt. Nach Norden geht seine Verbreitung über Niedersachsen bis nach Schleswig-Holstein. Weiter östlich erscheint (erschien) es inselartig sogar in der Altmark. Das (ehemalige) Verbreitungsgebiet umfaßt heute vier Staaten: Frankreich, Belgien, Niederlande und Deutschland."Ssinter Mätes Vögelsche" ist somit europäisches Kulturgut.

[Bearbeiten] Mölmsche Küche

In der mölmschen Küche finden sich die Einflüsse der niederrheinischen und der bergischen Küche. Typische Rezepte sind Endivien dore-in (Endivien durcheinander), Steelmoos (Stielmus) und Ssuure Kappes mit witte Boahne (Sauerkraut mit weißen Bohnen). Auch Pannekoken (Pfannkuchen) und andere rheinische Gerichte sind typisch für die mölmsche Küche.


[Bearbeiten] Mölmsch Bier

Unter dem Namen Echt Mölmsch und Jubiläums Mölmsch wurde von der Berg-Brauerei Mann aus Mülheim bis 1991 ein helles obergäriges Vollbier gebraut. Das Mölmsch entsprach dem Kölsch, nach der Kölsch-Konvention durfte es nicht so genannt werden, da es in Mülheim an der Ruhr gebraut wurde.

[Bearbeiten] Mölmsch-Wörterbuch

Das Mölmsch-Wörterbuch der Stadt Mülheim an der Ruhr umfasst 3000 Wörter. Hier einige wichtige Wörter auf Mölmsch.

angeben - gestrunz , Bach - Beek , empfindlich - quiselig , Fahrrad - Flitzepee , geben - cheewe , gehen - chohne , Hammer - Haamer , Hunger - Schmaach , Mülheim - Mölm , Kartoffel - Erpel.

Ein etwas ausführlicheres Wörterbuch ist jetzt erschienen: Franz Firla: Mölmsche Wööt, über 6000 Wörter, erstellt nach Wortschatzlisten von Finkeldei, Beekes und Hardering

[Bearbeiten] Mölmsche Literatur

  • Karl Broermann: Hubbelspöhn, 1904/1924 (Textsammlung)
  • Chird Hardering: Innich, Ssinnich, Finnich, 1954 (Gedichte)
  • Fritz Sauerbrey: Betrachtungen in Mülheimer Mundart: un nou wäd Mölmsch Platt chekallt, 1974 (Textsammlung)
  • Franz Firla: Dat nöie Plattbook, 2006 (Textsammlung)

[Bearbeiten] Mölmsch-sprachwissenschaftlich

  • Emil Maurmann, Grammatik der Mundart von Mülheim an der Ruhr, 1898
  • Dr.Otto Andrae, Schiffahrt und Schiffersprache von Mülheim a.d. Ruhr, 1919/1943
  • Hans-Dieter Hammel, Bedeutung, Wortschatz und Weltbild der niederfränkischen Mundart von Mülheim an der Ruhr, 1967 (Dissertation)

[Bearbeiten] Weitere Informationen

Andere Sprachen
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu