Yin Yang

Vikipedi, özgür ansiklopedi

[değiştir] Yin ve Yang Kuramı

Asya Kıtası'nın geniş bir kesimini içine alan coğrafyada, binlerce yıldır hüküm süren; doğayı ve evren'i gözlemleyip, bunların temelini oluşturan yasaları açıklayan bir kuramdır. Temelinde, doğa ve evrendeki her şeyin karşıtlık ilişkileri/ilkeleri içinde yürüdüğünü tespit eder. Üreme, gelişme ve dönüşüm; karşıtların sürekli devingen olan yapısı sonucu gerçekleşir. Hiçbir şey durağan, kalıcı ve mutlak olamaz. Yin ve Yang, herhangi bir nesnenin adı olmaktan çok, karşıtlık ilişkilerini açıklayan bir kavramdır. Yin ve Yang'ın, Gizemcilik`le (mistisizm), dini inançlarla hiçbir ilişkisi yoktur. Temeli uzak doğudaki bir cok kültürün ortak yaşam birikimine ve I ching (~hareketin kitabı) adı verilen ve bilinen yazılı en eski felsefi kitaba dayanır. Kitap, enerjilerin birbirine dönüşüm ilkelerinden, ayrıntılı biçimde söz eder. Akupunktur (iğneli uyarım), Feng Shui (rüzgar ve su), Karete, Yoga, Refleksoloji ve benzer nice uygulama alanı Yin ve Yang`a dayanır. En eski strateji kitabı "Savaş Sanatı-Sun Tzu" adlı kitabın da temelini Yin ve Yang ilkeleri olustuşrur.

[değiştir] Yin ve Yang'ın Başlıca İlkeleri

• Evrendeki her şey "Karşıt iki kutup ilişkisi" içindedir.

Oluşumların birbirinden ayrılamaz iki görünümü (kutup) vardir. "Yin" görünümü ve "Yang" görünümü. Hareketin başlamasıyla yin ve yang karşıt kutuplarının oluşması bir arada gerçekleşmiştir. Evren Birlik durumundan İkilik durumuna geçiş yapmıştır. Böylece; İkilik, Üçlüğü; Üçlük te her şeyi doğurmuştur.

• Kutuplar minnacık oranda bile olsa karşıtını da içinde barındırır.

Gecenin içinde aydınlık ve sıcağın, gündüzün içinde de soğuk ve gölge bölgelerin olması; dişi görünümün içinde erkek, erkek görünümün içinde dişi olması; her sorunun kendi içinde çözümü barındırması vb. Tai Chi veya yin yang işaretinin içindeki küçük çemberler bu özelliği simgeler.

• Karşıtlar, birbirinden bağımsız olamazlar. "Bağımlılık ilişkisi".

Oluşumlar, yin ve yang özellikleri bir arada olmaksızın açıklanamazlar. Gündüz olmadan gece, gece olmadan gündüz açıklanamaz. Gece olmadığı sürece gündüz de yoktur. Olgular birbirinden bağımsız ele alınamazlar. Bu durumda beden ve psikoloji ayrı ayrı incelenemez. Organların kendisi yin, işlevi ise yangdır. Örnek: Böbrek organ olarak yin dir. Böbrekten kaynaklanan bir rahatsızlık, korkularımızı harekete geçirir. Korkuların bedendeki dışa vurumu yang özelliği taşır ve bu kısım günümüzde psikolojik rahatsızlıklar içinde incelenir. Doğu tıbbı, bedeni ve psikolojiyi ayrı ayrı ele almanın yanlış olduğunu; bütün ve parçanın bir arada incelenmesi gerektiğini savunur.

• Karşıtlar, birbiri ile durmayan bir "Geçişme-Dönüşme ilişkisi" içindedirler.

Geçişme-dönüşme aşamalarla, kendi sürecine bağlı olarak gerçekleşir. Bunun da ana iki özelliği vardır. Uyum içinde dönüşüm ya da ani uyumsuzlukla gerçekleşen dönüşüm. Uyum yin ve yang'in göreceli olarak kararlı seviyelerde olmasıdır. Uyumsuzluk ise yin ve yang'in göreceli kararlılık durumundan uzaklaşma halidir. Tam denge hiç bir zaman gerçekleşmez. Kararlılık arayışı vardır ve devinim bu yüzden süreklidir. Akupunkturda sağlıklı beden, yin ve yang'in uyum hali; hastalık ise uyumsuz olması halidir. Gündüzden (yang), geceye (Yin); geceden, gündüze geçiş akşam ve sabah ara aşamalarıyla uyumlu geçişe; ani fırtınaların kopması, deprem, ani beliren hastalıklar, patlamalar vb. gibi durumlar, uyumsuzlukla gerçekleşen geçişe örnek verilebilir. Başka örnek: Soluk alma olayı; Soluk alınır, kullanılır ve atıkların bir kısmı soluk vermeyle tekrar dışarı atılır ve tekrar soluk alınır... Bizi buna zorlayan, bedenin sürekli bir döngü içinde kendini yenileyen ayrı, koca bir sistem olmasıdır.

• Karşıtlar, birbirini besleyen/tüketen (destekleyen/denetleyen)ilişkisi içindedirler.

Örnegin, yanan bir mum. Yanmakta olan fitil ve mum ikilisi, alevi besler. Alev ise bu ikiliyi tüketir. Sonunda fitil veya mum bittiğinde, alev de tükenecektir. Mum, fitil ve alev ışık ve ısı olarak ortamın enerjisine geçiş yapar.

• Karşıtların "Sürekli parçalara ayrılma İlişkisi".

Her Yin ve her Yang tekrar tekrar, kendi alt Yin ve Yang'larına bölünebilirler. Örneğin sıcaklığı ele alalım. Sıcaklık olgusu, sıcak (yang) ve soğuk (yin) olarak ayrılabilir. Aynı biçimde sıcak; tekrar, cok sıcak (yang) ve az sıcak (yin)olarak bölünür ve böyle devam eder. Son derece basit bir yapı, son derece karmaşık yapının ayrılmaz parçasıdır. Bütün ve onun parçaları, birbirinden bağımsız olarak ayrı ayrı açıklanamaz. Basit yapıyla, karmaşık yapı; Yin ve Yang'ın temel ilkelerine sürekli uyar.