Sırtlangiller
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| ?Sırtlangiller | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Benekli sırtlan (Crocuta crocuta)
|
||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
Sırtlangiller (Hyaenidae), etçiller (Carnivora) takımına ait bir familya. Dış görünüşleri ile köpeklere benzemelerine rağmen aslında kedimsiler (Feloidea) üst familyasına dahillerdir ve bilimcilerin fikirlerine göre yer kedileri (Viverridae) familyasından türemişlerdir. Günümüzün sırtlangilleri Afrika'da ve Güney ile batı Asya'da yaygındırlar. Leş yiyicileri olarak tanılırlar.
Türkiyede rastlanılabilen tek temsilcisi çizgili sırtlan'dır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Özellikleri
Sırtlanların ortak özelliklerinden en mühimi, ön bacaklarının arka bacaklarından daha uzun olması. Tırnaklarını kedigiller gibi geriye çekebilme kabiliyetine sahip değillerdir. Sırtlanların cinsel organları tüm memelilerin arasında en ilginçleridir. Dişilerin klitorisi o kadar büyüktür ki, hatta "pseudopenis" olarak tanımlanır. Ayrıca etrafında testislere benzeyen torbacıkları vardır. Bu yüzden sırtlanların cinsiyetini belirlemek yakından izlenilse bile zor olabilir. Bu anatomik özelliklerinden dolayı eskiden çift cinsiyetli oldukları düşünülmüştür ama bu kesinlikle yanlıştır.
[değiştir] Fosil kalıntılar
Sırtlangiller eski bir memeli familyasıdır. Bugün yaşayan sırtlan türlerinden daha çok nesli tükenmiş türlerinin fosillerine rastlanılır. Tanılan en eski sırtlan Miozän devrinden kalan fosilleri bulunmuş olan Protictitherium 'dur. Bu cins aslında daha çok yer kedilerine benzemesine ve ağaçlarda yaşamış olmasına rağmen sırtlanların ilk atası olarak kabul edilir. Daha geç bir zamanda Plioviverrops adı verilen bir cins Avrupa'da da yaşamışdır. Bu küçük sırtlan cinsi böceklerle beslenmişdir. Asıl sırtlanlar ve yer kurtları bu dönemde ayrılmış oldukları kabul edilir.
Sonra gitgide daha büyük sırtlan türleri ortaya çıkmıştır. Miozän devrinin sonunda çakala benzeyen Ictitherium cinsi tüm Avrasya'ya yayılmış, Adcrocuta cinsi gibi büyük leş yiyiciler, Lycyaena ve Hyaenictis cinsleri gibi av yapan sırtlanlar ve hatta Kuzey Amerika'ya kadar yayılmış olan Chasmaporthetes cinsi ortaya çıkmışlardır. Pliozän devrinde köpekgillerin gitgide yayılması ve sırtlanlardan daha başarılı olmasından dolayı bu eski sırtlan cinslerinin nesli tükenmış olduğu düşünülür. Günümüzde neslini koruyabilmiş 4 sırtlan türü kalmışdır.
[değiştir] Sınıflandırma
- Alt familya Hyaeninae
- Çizgili sırtlan (Hyaena hyaena)
- Kahverengi sırtlan (Hyaena brunnea)
- Benekli sırtlan veya Gülen sırtlan (Crocuta crocuta)
- Alt familya Protelinae
- Yer kurdu veya Böcekçil sırtlan (Proteles cristatus)
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Wikimedia Commons'da Sırtlangiller ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 |
Wikispecies'de Sırtlangiller ile ilgili taksonomi bilgileri bulunur. |
