Nebula (astronomi)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nebula uzayda bulunan gaz bulutsularına verilen isimdir. Yıldızlar arasında bulunan boşluklarda yer alan ve yıldızların yaydıkları ışık enerjisi ile görünür hale gelen yoğun gaz ve toz bulutları, gökadaların temel bileşenlerindendir.

[değiştir] NEBULA OLUŞUMU

Nebula(bulutsu) oluşmadan önce bir yıldızdır. Bu yıldız büyür büyür sonunda ya kahverengi cüce ya nötron yıldızı ya da bir karadelik olur. Fakat bütün yıldızlar bunlardan biri olmadan önce kırmızı süperdev haline gelir. Bu yıldızlar çok büyük oldukları için içten gelen basınç ve yüksek(100.000.000 Celcius) sıcaklığın etkisiyle uzay boşluğuna gaz salarlar. Bu gaz püskürmeleri oldukça büyük ve hızlıdır. Daha sonraları bu gazlar yakınlaşarak bir gaz bulutu oluştururlar. Bu gaz bulutunun sıcaklığı 15.000 C den fazladır. Bu sıcaklık ve çeşitli basınçlar sağolsun oradaki gazlar(Hidrojen) birleşerek füzyon reaksiyonu başlatırlar. Bu füzyon reaksiyonu yeni bir yıldızın ilk temelleridir. Daha sonra o minik yıldızlar büyür ve anakol yıldızına dönüştüğü zaman ana yıldız kadar olmasada gaz püskürtmesi yaparlar.Bu arada ana yıldız kahverengi veya beyaz cüce olup ömrünü demir ve karbon yığını olarak tamamlamıştır.

İşte yeni bir bulutsu böyle olşur.Bu bulutsula Gezegenimsi bulutsu olarak adlandırılır.

[değiştir] Yeni Yıldız Doğdu

Gökyüzüne baktınız, ertesi gün bir daha baktınız ve dün görmediğiniz ve çok parlak bir yıldız gördünüz. Hemen arkadaşlarınıza çevrenize "Yeni yıldız doğdu. Heyy!" diye bağırdınız. Aslında yıldız falan doğmadı. Orada bir süpernova Patlamsı oldu.Süpernova patlamaları izlemeye değer olaylardır.En son kaydedilen patlama 1987 yılında olmuş ve kayıtlara 1987A olarak geçmiştir.Eski çağlarda Çinde de izlenmiş bir süpernova patlaması vardır.Süpernova patlamalarında kırmızı süper devler patlayıp nötron yıldızı oluştururlar.Bazen karadelik oluşur.Karadelik oluşma ihtimali binde birdir.Karadelik oluştuğu zaman çevresindeki herşeyi çeker dev bir elektrik süpürgesi gibi.Nötron yıldızı oluştuğu zaman çevrenindekileri karadelik gibi çekmez.Nötron yıldızının madde yoğunluğu çok fazladır.

[değiştir] Süpernova Sonucu Oluşan Bulutsu

Yukarıda bahsettiğimiz gibi bazen yıldızlar Süpernova geçirerek patlarlar.Bunun sonucunda çevrelerine yavaş yavaş gaz salmak yerine bir anda salmış olurlar.Bu arada bu gazlar çeşitlidir ve reaksiyona girerek çeşitliliği arttırırlar.Buda çok renkli bir görüntü oluşturur.Bu Bulutsular süpernova sonucu oluşmuş bulutsular diye adlandırılır.

Peki bir nebulanın gezegenimsimi süpernova sonucumu olduğunu nasıl anlarız? Çok kolay. Süpernova sonucu oluşmuşlarda gazlar çeşitli etkiler sayesinde dağılırlar ve garpi şekiller oluşur. Fakat gezegenimsi bulutsularda gazlar dağılmadığı için simetrikdir.