Klavye (bilgisayar)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Klavye (İngilizce: Keyboard) bilgisayarın en önemli giriş öğesidir. Üzerinde harfler, rakamlar, işaretler ve bazı işlevleri bulunan tuşlar vardır. Türkçeye özel iki tür tuş düzenlemesi vardır: F klavye ve Q klavye.
Konu başlıkları |
[değiştir] Çalışması
Klavyede her tuşa iki kod atanmıştır. Tuşa basınca oluştur kodu tetiklenir. Tuş bırakıldığı zamanda bitir kodu tetiklenir. Karakter atamaları kod sayfalarında saklıdır. Bunlar her tuş koduna belirli bir karakter karşılığı düşürürler. KEYB komutu basit anlamda klavyeden gönderilen her kod için uygun bir karakter atamakta kullanılan bir tabloyu yükler.
[değiştir] Türleri
Q Klavye ve F Klavye (Türkçe Daktilo Klavyesi) olmak üzere iki şekilde sınıflandırılabilir.
- Q Türkçe klavye 179
- F Türkçe klavye 440
Klavye üzerinde numaralar, Kilitler (Caps Lock: Bir kez basıldığında sürekli büyük harf yazar. İkinci kez basıldığında sürekli küçük harf yazar, Num Lock: Klavyenin sağında bulunan Nümerik alanın aktif veya pasif olmasını sağlar, Scroll Lock), Özel Tuşlar (Alt, Shift, Control, Alt Gr).
Sisteme komut verme, veri girme bakımından klavye sistemin en önemli giriş cihazıdır. 101/102 tuşlu klasik ve 104 tuşlu win klavyesi standarttır. Fişleri DIN veya USB bağlantılı olan klavye kablosunun öbür ucu klavye kasası içinde yahut bir fiş şeklinde olabilir. Kablolu veya kablosuz-kumandalı klavye setleri bulunmaktadır. Standart düzen QWERTY'dir.
[değiştir] Bölümleri
Klavyeyi 5 bölümde inceleyebiliriz:
- Harf, rakam, işaretler bölümü,
- Sayı bölümü,en üstte Numlock, /, *, -, + ve Enter, onun yanında Del,
- Bunların arasında imleç bölümü, onun üzerinde Insert, Home, Pageup, Pagedown, End, Delete,
- Harf bölümü üzerinde dörtlü gruplar halinde işlev tuşları bölümü, F1-den F12'ye kadar ve onun yanında Print, Scrolllock, Pausebreak tuşları,
- Yeni klavyelerde en üstte tarama butonları, eposta, media, calculator tuşları bölümü.
Harf bölümünde solda Tab, Capslock, sol Shift, sol Ctrl ve sağda Backspace, Enter, sağ Shift, sağ Ctrl, onun yanında windowsun iki tuşu ve solda Boşluk tuşu bulunmaktadır. Sol üstte tek başına Esc tuşu vardır.
[değiştir] Yapısı
Klavyenin yapısı basittir: Tuşlar, taşıyıcı gövde, içinde bir devre, şablon, lastik veya köpükler, kablo. Şeffaf veya ağaçtan yapılma klavyeler bulunabilir.
Tuşların yerleri standarttır. Bir tuşun ömrü en az 20 milyon tıktır. İşletim sistemi klakvyeyi boot esnasında otomatik tanır ve açılışta Numlock ışığı otomatik olarak yanar.
Klavye sistemle seri iletişim kurar, 11 bitlik paketlerle. Kendi işlemcisinin RAM ve arabirimi bulunur. Anakarttaki klavye denetleyicisi verileri IRQ1'den gönderir.
Bir tuşun basılı tutulması haline Typematic denir. Windows'ta Klavye programı Denetim masası içindedir. Buradan imleç hızında Tekrargecikmesi ve Tekrarhızı ayarları yapılabilir. Yani uzun-kısa ve hızlı-yavaş ayarları. Özellikler başlığı altında klakvyenin cinsi, üreticisi, konumu, çalışma durumu, sürücü bilgileri öğrenilebilir.
Standart klavye karakter tekrar hızı 10cps'dir. Gecikme süresi ise 0.5 sn. BIOS ayarlarında klavye özellikleril bulunmaktadır.
Dil düzenini ayarlamak için Denetim Masası içinde Bölge ve Dil Seçenekleri başlığı bulunmaktadır. Buradan, klavyeyi istenilen her dilde kullanmak mümkündür. Asya dillerindeki karakterleri düzenleyen programa IME denir.
Görme, algılama, hareket güçlüğü çekenler için kolaylıklar mevcuttur: Geçiş tuşları, tuşlara ses verir. Süzme tuşları klavyenin kısa ve tekrar vuruşlarını önler, sesli vuruş sağlar. Yapışkan tuşlar aynı anda ikiden fazla tuş kullanamayanlar içindir. Seri tuşlar tek anahtarlı veya üfle-çek özellikli aygıtları destekler. Ekran Klavyesi farenin bir sebepten devre dışı kalması halinde kullanılır. Parmak zorluğu çekenler için ergonomik klavyeler üretilmektedir. Kabalosuz klavkyeler alıcı-verici frekanslarıyla ekran dibinde çalışmak istemeyenler için bir imkandır.
Ekran Okuyucusu, görme güçlüğü çekenler için tasarlanmıştır. Komutları, metinleri seslendirip okuyabilir. Donatım-Erişilebilirlik'ten bu ayarlara bakılabilir. Ayrıca Sistem araçları'nda Karakter Eşlem programı vardır, uluslararası karakter ve simgeleri görüntüler. Çoklu dil paketi MUI sayesinde bütün dillerin fontları yazılabilir.
[değiştir] Kullanımı
Klavye hatasında önce kablo kontrol edilmeli, bozuksa değiştirilmelidir. Tuşların biri veya birkaçı çalışmıyorsa çıkarılıp saf suyla temizlenmelidir. Klavyeler artık çok ucuzladığı için gövdedeki bozukluklarda komple değiştirilmektedir.
Harf bölümünde F-Klavyede A ve K üzerinde, sayı bölümünde 5 üzerinde başlama kabartıları vardır.
Standart klavye dışında her dilin fiziksel klavyesi olduğu gibi, Windows'ta her dilin sanal klavye programı mevcuttur.
 |
Wikimedia Commons'da Klavye (bilgisayar) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
