İran Krizi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İran Krizi 1946 yılında oluşmuş İran ile alakalı uluslararası bir krizdir. Josef Stalin yönetimindeki SSCB birlikleri İran'ın işgaline devam ediyorlardı. Rıza Şah Pehlevi'nin Hitler'e karşı sempatisini belirtmesinden sonra İngiltere ve SSCB İran'a birliklerini göndermişlerdir, bunun sonucunda Pehlevi Mauritius'a gönderilmiştir. Oğlu Muhammed Rıza Pehlevi işgal güçleri tarafından yeni kral seçilmiştir. 1946 yılında İran'ın çeşitli kesimleri İngilizler tarafından işgale uğramıştı, ayrıca Kızıl Ordu'da İran'ın kuzeyini işgal etmişti. Stalin ise etki alanını yeni bağımsız devletler oluşturarak artırmayı amaçlıyordu, bu amaca dayanarak, Kürt Mahabad Cumhuriyeti'ni kurdu. ABD'den gelen baskı üzerine Sovyetler İran'dan çekilirken İran ordusu İngilizlerin ve komşularının da yardımlarıyla Kürt başkenti Mahabad'ı ele geçirdi. Kürt liderler Mahabad'ın ortasındaki Dört Mum Meydanı'nda (ing: Chwarchira Square) 1947'de asıldılar.
Bu kriz ABD ile SSCB arasındaki farklılaşma ve ayrışmanın sebeplerinden biridir. Soğuk Savaş'ın başlangıç aşamalarından biridir.
Başlıca Olaylar (1945–1969) | Başlıca Olaylar (1972–1991) | Belirli Tanımlar | Başlıca Taraflar | Diğer Önemli Figürler |
1940'lar:
1950'ler:
1960'lar:
|
1960'lar(devamı):
1970'ler:
1980'ler:
1990'lar: |
Eşzamanlı anlaşmazlıklar: |
Politik liderler: |
Politik liderler:
|