İntihar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İntihar, (Latince sui caedere) bir bireyin, isteği doğrultusunda ve özgür iradesiyle kendi hayatını sonlandırmasıdır.

Konu başlıkları

1 Terminoloji ve anlamı
2 İntihar sebepleri
3 İntihara tıbbi bakış
4 Felsefi olarak intihar
5 Ayrıca bakınız
6 Kaynakça

[değiştir] Terminoloji ve anlamı

Görünüşteki sebebe ve kültürel yapıya bağlı olarak intihar aşağılanabilir ya da yüceltilebilir. İntihar hayali kuran veya kendini ölümcül derecede yaralamayı düşünen kişi, duyulmak ve anlaşılmak istiyor olabileceği gibi gerçekten diğerlerini önemsemiyor da olabilir. İntihar etmeyi düşünen kişi intihar tehditleriyle diğer insanları manipüle etmemek için bu düşüncesini kimseye açmayabilir. Nasıl hissettiğini ya da planladığı eylemi kimseye söylemeden intihar eden kişilerin bu düşünceye sahip oldukları sanılmaktadır.

İntihar düşüncesi genellikle insanın başa çıkamayacağından daha ağır bir duygusal acıdan kaynaklanır. Bazılarına göre bu acı bireyin kendi kendini disipline etmesindeki isteksizliğe ve kendini diğerlerinden daha çok önemsemesine bağlı olarak artmaktadır, fakat bu düşünce acı çeken ve yoğun umutsuzluğa sürüklenmiş bir kişiye karşı intihara suç veya utanç yüklenerek aile veya etrafındaki bireyler tarafından intihardan kaçması için dile getirildiğinde intihar düşüncesine sahip kişi diğerlerini düşünerek acı çekerek de olsa yaşamaya karar verebilir, fakat bu da gerçek bir çözüm değildir. ^{[kaynak belirtilmeli]}

İntihar algılaması kültüre, dine, sosyal sistemlere bağlı olarak değişkendir. Birçok dinde günah veya etik dışı olarak kabul edilir. Öte yandan bazı kültürlerde utanç verici ve umutsuz bir durumdan çıkışın tek onurlu yoludur. Genellikle intihar etme girişiminde bulunan kişi arkasında bir not bırakır.

İntihar tam manasıyla şöyle tanımlanır, intihar eden kişi politika veya dinin etkilediği ikincil sonuçlardan çok eylemin ana bileşeni ve tek amacı olmalıdır. Buna göre intihar saldırısında bulunan kişi intihar bilincine kavuşmuş hatta intihar etmiş sayılmaz. Fakat bazıları da intihar saldırısında bulunan kişinin de sonunda öleceğini bildiğinden bu tanıma karşı çıkar.

Sadece insanların intihar ettiği sanılmaktadır. İnsandan başka sağlıklı bir organizmanın kendi hayatını sonlandırma isteği ve bilerek kendini öldürme yeteneği olmadığı düşünülmektedir. Gene de tutsak balinaların kafalarını duvara vurarak kendilerini öldürmeye çalıştığı gözlenmiştir. Bunun dışında hasta olan ve acısını dindirmek için kendini öldüren organizmaların varlığı bilinmektedir.

[değiştir] İntihar sebepleri

Çeşitli intihar yöntemleriyle gerçekleştirilen intiharın evrensel tek bir sebebi yoktur. Çoğunlukla intihar eden kişilerde depresyon genel bir fenomendir. Diğer faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Acı (düzelemeyecek fiziksel bir acı)
Ruhsal gerilim (bir ölünün ardından yaşanan acı)
Suç (vicdan azabı ya da yargısal cezadan kaçmak)
Ruh hastalığı (depresyon, şizofreni, travma)
Madde kullanımı
Finansal kayıp (kumar bağımlılığı, işten kovulmak, batmak)
Çözülemeyen seksüel konular (Karşılıksız aşk, aşk acısı, cinsel sorunlar)

İntiharın katı tanımına uymayan diğer sebeplerde şunlardır:

Din (intihar saldırısı, Heaven`s Gate
Politika (Kamikaze ve politik intiharlar)

[değiştir] İntihara tıbbi bakış

Modern tıp, intiharı ruh sağlığıyla ilgili bir konu olarak görür. Sürekli intihar etmeyi düşünen ve hatta bunun planını da detaylı olarak yapan kişinin tıbbi yardıma ihtiyacı olduğu uzmanlar tarafından dile getirilir. Eğer hasta intihar planında kullanacağı, çekici gelebilecek çeşitli aletlere (tüfek, uyuşturucu) kolayca ulaşabiliyorsa bu durum daha da ciddiyet kazanır. Depresyonda olan insanların intihara daha yatkın olduğu düşünülmektedir.

[değiştir] Felsefi olarak intihar

İntihar konusu felsefe tarihi boyunca düşünürlerin ilgisini çekmiş, katı bir şekilde intihara karşı olan ve lanetlenmesini isteyen düşürlerin yanısıra, onu savunan ve olumlayan düşünürler de olmuştur. Platon, Aristotales,Epikür, Kant intihara karşıdır, buna karşılık Zenon, Stoacılar, Seneka, Monteigne, Hume intiharı savunur.Yaşamın değeri, kişinin kendi yaşamı hakkında söz sahibi olup olmadığı ve bu girişimin erdemli bir tutum olup olmadığı gibi konu başlıkları altında intiharı değerlendirmişlerdir. Bunlarla birlikte, intihar sorununu felsefenin merkezi bir konusu olarak ele alan düşünür varoluşçu Albert Camus olmuştur. Ona göre "tek felsefi sorun intihardır".Camus'nün sorunu, yaşamın yaşamaya değip değmediği sorunsalı üzerine kuruludur. Ancak Camus bir intihar savunusu yapmaz, bunu felsefi bir sorun olarak irdeler; onun görüşü, insanın kendini öldürmesi mümkün olmasına rağmen yaşamak durumunda oluşuyla ilintilidir. Sisypos Söylencesi adlı kitabında Camus, intihar ve saçma kavramları bağlamında yaşamı değerlendirir. Hayat aslında yaşamaya değmeyecek kadar saçmadır, ancak bununla birlikte yaşamak gerekir, der Camus.