Gelişme İktisadı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Toplumsal bölüşüm dinamiklerinin sınıf merkezli bir bakış açısı yerine ulus merkezli bir bakış açısıyla sorgulandığı iktisat disiplini. XX. yüzyılın başında yoğunlaşan emperyalizm tartışmalarına karşı Batı kapitalizminin dünya üzerindeki egemenliğini mutlaklaştırma ve meşrulaştırma çabaları içerisindeki iktisatçıların kurucusu olduğu büyüme-kalkınma-gelişme iktisadı çalışmaları, II. Dünya Savaşı sonrasında Paul Baran, P. Sweezy, A.G. Frank ve H. Magdoff gibi neo-marksist iktisatçıların bu konudaki eserleriyle eleştirel bir pozisyon kazanmıştır. Sömürgeciliğe karşı bağımsızlık mücadelesi veren ülkelerin iktisadi gelişmelerini doğrusal bir tarih çizgisi olarak tanımlayan W. W. Rostow, A. Lewis, D. Lerner gibi muhazakar geleneği benimsemiş teorisyenlere karşı, neo-marksist kuramcılar ekonomik evrimi ülke içi sınıf mücadelelerinden çok uluslararası ticaret ilişkilerine dayandırmaktadırlar. 1980'li yıllarda neo-liberal iktisat ideolojisinin saldırıları karşısında gerileyen gelişme iktisadı çalışmaları, 'sürdürülebilir kalkınma', 'yerel-bölgesel gelişim', 'ekolojik kalkınma' ve 'kalkınmada kadın merkezli yorumsama' gibi alt disiplinlere ayrılarak parçalanmış ve küreselleşme tartışmaları nedeniyle de ekonominin dünya ölçeğinde değerlendirilmesi gerekliliğini destekleyen bir yapıya bürünmüştür. tolga tellan