Görele, Giresun
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Görele, Giresun ilinin bir ilçesidir.
Tarih
Adını mercan anlamına gelen corolla sözcüğünden almıştır. Eskiden şimdiki Görele'nin bir kilometre doğusunda Philokaleia şehri bulunuyordu. Görele, Cenevizliler tarafından bir sömürge koloni şehri olarak kurulmuş ve "Gorelle" adını taşıyordu. Bir Oğuz boyu olan Çepni boyu bölgenin Türkleştirilmesinde önemli rol oynamıştır. Bugün de Görele'de Çepni boyundan insanlar yaşamaktadır. Osmanlılar zamanında bir süre "Yavebolu" adıyla anılmış (yerinde olmayan şehir anlamına gelmektedir). Şehrin bir başka adı da Elevi'dir. Çevrede "Elevü" şeklinde söylenir.
İlk yerleşim yeri Eynesil ilçesinin 3 km. doğusunda kendi adıyla anılan kalenin bulunduğu yerdir. daha sonra çeşitli yer ve bağlılık değişiklikleri göstermiş, 1771 yılında şimdiki yerine yerleşmiştir.
Görele'de 1879'da Trabzon'a bağlı olarak ilçe teşkilatı kuruldu. 1923 yılında Giresun il olunca Tirebolu ilçesi ile birlikte Giresun'a bağlandı.
1916 Rus işgal bölgesi altında kalan Görele, 13 Şubat 1918 tarihinde civar bölgeleri ile bu işgalden kurtulmuştur.
Coğrafya
Doğu Karadeniz kıyı şeridinde kurulu olan, Görele'nin toplam yüz ölçümü 290 km² dır. Güneyinde Çanakcı, Gümüşhane Torul, Doğusunda Eynesil ve Trabzon ili Şalpazarı ilçesi, Batısı Tirebolu ilçesi ve kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir.
Bölgenin %95'i dağlarla kaplı olup, baçlıca dağları Sis ve Haç dağlarıdır. Akarsuları arasında, Görele deresi, Çavuşlu deresi, ve Çömlekci deresi bulunur.
Bitki örtüsü olarak 600 m. yüksekliğe kadar fındık, kızılağaç, kavak, kayın, karaağaç, kestane, kiraz, gürgen ve ceviz ağaçları bulunur. Eğrelti otu (Aşk Merdiveni), ısırgan, yonca, asma, orman gülü ve benzeri bitki türleri de yaygındır.
İlçede, ekilip dikilebilir alanların çoğunda fındık, bir kısmında çay yetiştirilmektedir. Diğer kısımların çoğunluğu orman ve çayır ve mera alanı bulunur.
İklim tipik Karadeniz ikliminin bütün özelliklerini taşımaktadır. Her mevsim yeterince yağış almaktadır. Yüksek kesimlerinde kış mevsiminde biraz daha fazla kar yağışı olur.
1997 yılı nüfus sayımı sonucuna göre, ilçe merkezinin nüfusu 22.554, Aydınlar beldesinin nüfusu 1.227 olup, köylerle birlikte toplam nüfusu 44.000 ' dir. İlçede bulunan köylerden ilçe merkezine ve diğer şehirlere çok fazla göç yaşanmış olup, halen devam etmektedir. Bu göç olayından dolayı ilçenin nüfusu sürekli azalmakta.
Ekonomi
İlçenin dışarı ile bağlantıları kara yolu ile olup, Giresun-Trabzon 010 nulu Devlet karayolu ulaşımda kullanılmakta olup her iki ile de uzaklığı 70 km'dir. İlçe Karadeniz kıyısında olmasına rağmen liman olmaması dolaysı ile deniz yolu kullanılmamaktadır. İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların 15 km'si asfalt olup, kalanı sıtabilize ve ham yoldur. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmektedir.
Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra, halk kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla mısır,sebze, meyve ve çay tarımı da yapmaktadır.
Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Ayrıca arıcılık son yıllarda önemli bir gelişme göstermiş ve toplam kovan sayısı 3000'e ulaşmıştır.
İlçede sanayi kuruluşu sayılabilecek firmalar, fındık ürünü işleyen beş adet şirketten oluşmaktadır. Bunun dışında ilçede metal doğrama, mobilya, oto sanatkarlığı yaygındır.
Turizm
Doğa turizmi yönünden büyük bir potansiyele sahip olan ilçede güzel kumsal sahiller bulunmasına rağmen, İlçede Turizm çok gelişmemiş olup ekonomiye bir katkısı yoktur. Daha çok iç turizm hakimdir. Yayla turizminin dışında turizm amaçlı herhangi bir faaliyet yaygın değildir.
Yaylacılık
İlçede yaylacılık çok gelişmiştir. Eskiden bölge halkı hayvan otlatmak için yaylaya göç etmekte iken son yıllarda, Temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için yaylaya çıkmaktadır.
Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken; ulaşımın sağlanması ile otomobiller ile bu yaylalara üç-dört saatte gidilip gelinmektedir. Yöre halkının çıktığı yaylalarda Haziran, Temmuz aylarında çeşitli şenlikler düzenlenmektedir.
Örf ve Adetler
İlçe Örf ve Adet bakımından Giresun yöresine benzerlik gösterse de daha çok Trabzon yöresini andırır. Geleneksel giysiler halk tarafından özel günlerde giyilmekte. Eski geleneklere göre yaylacılık ve yayla şenlikleri sürdürülmektedir.
İlçenin,Görele pidesi, koz helvası, gaynana, dövme kar dondurması, hoşmak, yağlaç gibi yemekleri ünlüdür. Ayrıca Görele yöresinin el sanatları arasında, beşik, minyatür gemi yapımı, dövme, ağaç oymacılığı, saz ve ud yapımı yaygın olarak devam etmektedir.
Giresun ilinin ilçeleri | ||
---|---|---|
Giresun | Alucra | Bulancak | Çamoluk | Çanakçı | Dereli | Doğankent | Espiye | Eynesil | Görele | Güce | Keşap | Piraziz | Şebinkarahisar | Tirebolu | Yağlıdere |