From Wikipedia
[edit] 5. januar - 5. siječnja
[edit] Događaji
- 1834 - u Kragujevcu izašle „Novine serbske“, prvi srpski informativan list štampan u zemlji, službeno glasilo kneževine Srbije. Prvi urednik bio Dimitrije Davidović, osnivač „Novina serbskih“ u Beču.
- 1895 - nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen objavio da je pronašao x-zrake, kasnije po njemu nazvane Rentgenovi zraci.
- 1916 - pred Medovskim zalivom u Albaniji potonuo italijanski brod „Brindizi“ s južnoslovenskim iseljenicima, dobrovoljcima iz Kanade i SAD koji su krenuli da pomognu Srbiji i Crnoj Gori u Prvom svetskom ratu. Poginulo 390 ljudi, 102 spasena.
- 1919 -
- osnovana Nemačka radnička partija, kasnije nazvana Nacional-socijalistička. Na vlast došla 1933, a njen lider Adolf Hitler postao kancelar Nemačke.
- u Berlinu počeo ustanak predvođen komunističkom organizacijom „Savez Spartaka“ s Rozom Luksemburg i Karlom Libknehtom na čelu.
- 1925 - guverner američke savezne države Vajoming postala Neli Tejlor Ros, prva žena-guverner u istoriji SAD.
- 1942 - na osnovu sporazuma s nacističkom Nemačkom, Prvi korpus bugarske fašističke vojske počeo, u Drugom svetskom ratu, okupaciju jugoistoka Srbije.
- 1949 - na sastanku u Moskvi vlade SSSR, Bugarske, Čehoslovačke, Mađarske, Poljske i Rumunije donele odluku o stvaranju Saveta za uzajamnu ekonomsku pomoć radi organizacije i usklađivanja dugoročnog razvoja zemalja-članica. Iste godine SEV-u pristupila Albanija, a 1950. Istočna Nemačka. Savet rasformiran 1991.
- 1964 - tokom posete Svetoj zemlji papa Pavle VI sastao se u Jerusalimu s patrijarhom Atinagorom I. To je bio prvi susret poglavara dve crkve od 15. veka i prva poseta rimokatoličkog poglavara Svetoj zemlji.
- 1969 - SSSR lansirao vasionski brod „Veneru 5“ u pravcu Venere, a pet dana potom i „Veneru 6“, koji su do te planete stigli 16, odnosno 17. maja.
- 1976 - u Kambodži u vreme režima Crvenih Kmera proglašen novi Ustav kojim je naziv zemlje promenjen u Demokratska Kampućija.
- 1980 - SAD uvodi sankcije prema SSSR zbog invazije Avganistana
- 1993 - tanker „Braer“ ispustio 85.000 tona sirove nafte pored obala Velike Britanije.
- 1996 - u Gazi ubijen palestinski terorista Jahja Ajaš Inženjer, osumnjičen za organizaciju niza samoubilačkih terorističkih napada u Izraelu u kojima je poginulo na desetine jevrejskih civila. Poginuo pošto je u njegovim rukama eksplodirao mobilni telefon.
- 1997 - Rusija povukla poslednje jedinice Ministarstva odbrane iz Čečenije, privremeno okončavši vojnu kampanju protiv islamskih terorista u toj republici.
- 1999 - SAD produžile ekonomske sankcije protiv Jugoslavije, uvedene u junu 1998. zbog eskalacije kosovske krize.
- 1999 - beogradski Fond za humanitarno pravo objavio podatke prema kojima je 2.000 ljudi nasilno izgubilo život tokom 1998. na Kosovu.
- 2001 - neurohirurg iz Njujorka, optužen da je u dva slučaja izvršio operacije mozga sa pogrešne strane, oslobođen optužbi i vraćena mu dozvola za rad.
- 2003 - u istovremenim samoubilačkim napadima dva Palestinca u Tel Avivu poginule 22 osobe, a više od 100 povređeno.
[edit] Rođenja
- 1209 - Richard od Cornwalla, kralj Svetog rimskog carstva
- 1548 - Franciscus Suárez, portugalski teolog i filozof
- 1592 - Šah Džehan, mogulski car (u. 1666)
- 1835 - Richard Faltin, finski skladatelj i sakupljač narodnih pjesama
- 1863 - Konstantin Sergejevič Stanislavski, ruski pozorišni glumac, teatrolog i reditelj (u 1938)
- 1876 - Konrad Adenauer, njemački političar i državnik
- 1920 - Arturo Benedetti Michelangeli, talijanski pijanist
- 1928 - Zulfikar Ali Bhutto, pakistanski političar i državnik (u. 1979)
- 1931 - Alfred Brendel, austrijski pijanist i književnik
- 1931 - Robert Duvall, američki glumac
- 1932 - Umberto Eco, talijanski književnik i semiotičar
- 1938 - Juan Carlos I, španjolski kralj
- 1942 - Maurizio Pollini, talijanski pijanist i dirigent
- 1946 - Diane Keaton, američka glumica i producentica
- 1946 - Jewgeni Anatoljewič Popov, ruski prozaist
- 1953 - George Tenet, bivši direktor CIA-e
- 1954 - Pamela Sue Martin, američka glumica
- 1968 - DJ Bobo, švicarski DJ i muzičar
- 1969 - Marilyn Manson, američki muzičar i pjevač
- 1972 - Sakis Rouvas, grčki pjevač
- 1972 - Sasha, njemački pop-pjevač
- 1982 - Janica Kostelić, hrvatska alpska skijašica
- 1524. - Marko Marulić, književnik.
- 1578. - Julije Klović, hrvatski slikar (r. 1498.)
[edit] Praznici i dani sećanja
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar