Zatrucie alkoholem metylowym
Z Wikipedii
Efekt toksyczny alkoholu | |
ICD-10: | T51 |
T51.0 {{{X.0}}} |
|
T51.1 Metanol | |
T51.2 {{{X.2}}} | |
T51.3 {{{X.3}}} | |
T51.4 {{{X.4}}} | |
T51.5 {{{X.5}}} | |
T51.6 {{{X.6}}} | |
T51.7 {{{X.7}}} | |
T51.8 {{{X.8}}} | |
T51.9 {{{X.9}}} |
Zatrucie alkoholem metylowym - zatrucie powstające na skutek wypicia płynu zawierającego metanol. Do części zatruć dochodzi pomyłkowo, ponieważ własności organoleptyczne alkoholu metylowego i etylowego są podobne: konsystencja, smak i aromat ten sam. Alkohol metylowy jednak ma znikome działanie narkotyczne, za to jest silną trucizną.
Niewielka ilość metanolu jest wydalana przez drogi oddechowe z powietrzem wydechowym, ale większość jest wydalana z moczem w postaci metabolitów. Alkohol metylowy nie jest całkowicie spalany w organiźmie człowieka, a w wyniku metabolizowania alkoholu metylowego w organizmie człowieka powstają szkodliwe metabolity: formaldehyd i kwas mrówkowy, które są bardzo toksyczne i prowadzą do kwasicy metabolicznej. Toksyczność dotyczy przede wszystkim ośrodkowego układu nerwowego, a także nerwu wzrokowego. Metanol jest bardzo szybko metabilizowany. Już po ok 2 godzinach od wchłonięcia nie występuje on prawie wcale we krwi, natomiast w organizmie obecne jest wysokie stężenie kwasu mrówkowego. [1]
Rozpiętość dawki śmiertelnej dla człowieka jest bardzo duża, ale przyjmuje się, że stężenie 80 mg/l w surowicy krwi stanowi istotne zagrożenie dla życia. W praktyce jednak, ze względu na szybki metabolizm metanolu spożycie nawet dużej ilości tego alkoholu nie prowadzi do tak wysokiego stężenia. Metanol jest głównie toksyczny pośrednio - w postaci kwasu i aldehydu mrówkowego. Przyjmuje się, że dawka śmiertelna metanolu to ok. 4 g na kilogram ciała, co oznacza, że do uśmiercenia przeciętnego mężczyzny (ok 70 kg wagi) potrzeba ok. 280 g metanolu. Jednak, ze względu na jego metabolizowanie do kwasu mrówkowego utrata wzroku może nastąpić już przy znacznie mniejszej ilości tego alkoholu.[1]
Objawy zatrucia:
- początkowe objawy zatrucia są identyczne jak przy upojeniu alkoholem etylowym
- przyśpieszony oddech
- bóle i zawroty głowy
- nudności i wymioty
- w późniejszym okresie:
- bóle brzucha
- skóra zaczerwieniona, spojówki przekrwione
- spadek ciśnienia krwi
- problemy z ostrością widzenia
- pobudzenie, a później zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie
- w końcowym stadium zniesienie odruchów fizjologicznych i porażenie ośrodka oddechowego
Do zgonu może dojść już po kilku godzinach od wypicia większej ilości metanolu - rozwija się ciężka kwasica metaboliczna i wstrząs.
Jeżeli osoba zatruta przeżyje ten okres, a kwasica zostanie wyrównana, dochodzi do powikłań takich jak całkowita ślepota (pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego), ostra niewydolność nerek, uszkodzenie wątroby, mięśnia sercowego.
Leczenie zatrucia metanolem:
- Pierwsza pomoc wg. licznych źródeł:[2][3]
- Jeśli osoba zatruta jest przytomna:
- Wywołać w dowolny sposób wymioty
- podać ok 100 ml etanolu 40% (zapobiega dalszemu wchłanianiu się metanolu)
- zabezpieczyć funkcje życiowe
- zadzwonić po pomoc medyczną.
- Pierwsza pomoc, wersja alternatywna[4]:
- wywoływanie wymiotów
- podanie do 4 g wodorowęglanu sodu co pół godziny
- zabezpieczenie funkcji życiowych
- natychmiastowa pomoc specjalistyczna, medyczna
- Leczenie szpitalne:
- zwalczanie kwasicy metabolicznej - podawanie wodorowęglanu sodu pod kontrolą badania gazometrycznego
- przeprowadzenie hemodializy w celu usunięcia metanolu z krwiobiegu
- podawanie rozcieńczonego roztworu alkoholu etylowego dożylnie w postaci kroplówki w celu zapobiegania gromadzenia się toksycznych metabolitów metanolu.
Alkohol etylowy jest odtrutką swoistą w leczeniu zatrucia metanolem.
[edytuj] Zobacz też
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne |
[edytuj] Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Zofia Olszowy, Joanna Nowicka, Stanisława Kabiesz-Neniczka, Znaczenie diagnostyczne oznaczania kwasu mrówkowego w zatruciu alkoholem metylowym, Medycyna Sądowa, wczoraj dziś i jutro
- ↑ Methanol Material Safety Data Sheet, PTI
- ↑ [http://kryzys.uwoj.bydgoszcz.pl/metanol.htm Przykładowy dokument MSDS po polsku}
- ↑ red. K.Janicki : Domowy poradnik medyczny, PZWL, Wa-wa 1990 ISBN 83-200-1175-2