Wojna o Góry Czarne
Z Wikipedii
Wojna o Góry Czarne (znana też jako Kampania Little Big Horn) była serią starć zbrojnych między Dakotami a armią USA w latach 1867-1877.
[edytuj] Przyczyna
Traktat w Fort Laramie (1868) ustanowił Wielki rezerwat Dakotów, który obejmował również teren Gór Czarnych, do których Dakotowie rościli sobie prawo od czasu zwycięstwa nad Szejenami w 1776 roku. Obecność złota w Górach Czarnych była powszechnym przedmiotem domysłów i plotek, informacja na ten temat stała się oficjalnie pewną po ekspedycji Custera w 1874 roku. Spowodowało to wybuch "gorączki złota" i napływ osadników oraz górników na te tereny, co było pogwałceniem traktatu z 1868 i prawa federalnego. Powodem do gniewu Dakotów i sprzymierzonych z nimi plemion była bezradność armii w kwestii trzymania intruzów z dala od terytoriów Indian.
[edytuj] Reakcja Indian
Ostatecznie Siedzący Byk (Tatanka Iyotake), Szalony Koń (Tasunka witko) wraz ze swoimi ludźmi wypowiedzieli wojnę białym intruzom i Stanom Zjednoczonym. Wielu historyków twierdzi dziś, że do wojny przyczyniły się rządy prezydenta Ulyssesa Granta, który po cichu zezwalał na gorączkę złota w Górach Czarnych, aby przychody z tego uzyskane załatały braki w budżecie spowodowane recesją trwającą od 3 lat. Ponadto, w kierunku Indian wysunieto niewczesne i nieracjonalne żądania, aby rodziny i myśliwi stawiali się w różnych agencjach w samym środku zimy 1875-76. Grant wydał armii rozkazy, aby urządzała obławy na niepokorne grupy Indian, które nie zastosują się do wysuniętych żądań.
Wiosną 1876 roku Indianie udali się na doroczny zjazd nad rzekę Little Big Horn, a wojska amerykańskie z trzech stron ruszyły w kierunku obozu Dakotów i sprzymierzonych z nimi Szejenów, aby zmusić ich do powrotu na tereny rezerwatów. Zaowocowało to najpierw bitwą nad rzeką Rosebud (1876), gdzie Dakotowie pod wodzą Szalonego Konia pokonali jedną z trzech kolumn, pod wodzą gen. Crooka. 8 dni później płk. George Armstrong Custer na czele 7. pułku kawalerii zaatakował obóz Indian nad brzegami Little Big Horn, w rezultacie czego wywiązała się bitwa, w której zjednoczeni Dakotowie i Szejenowie pod dowództwem Szalonego Konia, Pizi i Siedzącego Byka doszczętnie zniszczyli oddział amerykański, zabijając wszystkich 265 żołnierzy Custera. Była to jedna z największych porażek armii amerykańskiej.
[edytuj] Koniec wojny
W późniejszych bitwach latem i jesienią 1876 roku, włączając w to bitwę Dull Knife oraz Slim Buttes, kawaleria i piechota amerykańska pokonała wojenne oddziały Dakotów i zmusiła Indian do powrotu do rezerwatów. Wojna zakończyła się kolejnym trakatem, w którym Dakotowie zrzekali się 50-milowego pasa ziemi wzdłuż zachodniej granicy rezerwatu, a także kilku innych ziem, dając prawo własności do Gór Czarnych Stanom Zjednoczonym. Zalegalizowało to ostatecznie nielegalne pierwotnie osadnictwo poszukiwaczy złota i spowodowało dalsze osiedlanie się białych w Custer City oraz rozwój innych miast w Górach Czarnych.