Władysław Siła-Nowicki
Z Wikipedii
Władysław Siła-Nowicki (ur. 22 czerwca 1913 w Warszawie, zm. 25 lutego 1994) – polski adwokat, działacz polityczny, opozycjonista antykomunistyczny. Uczestnik wojny obronnej Polski w 1939 r., członek Armii Krajowej. Współpracownik KOR.
Spis treści |
[edytuj] Okres międzywojenny
W 1935 roku został absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach rozpoczął aplikację adwokacką pracując jednocześnie w Departamencie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (1936-1939). 1 stycznia 1938 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy w Grudziądzu (w stopniu podporucznika kawalerii ze starszeństwem).
[edytuj] Wojna obronna Polski
Był młodszym oficerem w VI Pułku Strzelców Konnych Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego. Po rozbiciu pułku 11 września postanowił wycofać się do Warszawy. Zorganizował grupę rozbitków, która brała udział w obronie starego Otwocka. 19 września został ciężko ranny w lewe przedramię.
[edytuj] Okupacja
Ostatecznie udało mu się przedostać do Warszawy a następnie przedostać do Beresteczka w strefie okupacji sowieckiej gdzie 21 października wziął zaplanowany wcześniej ślub a następnie powrócił do Warszawy. Tutaj został żołnierzem Służby Zwycięstwu Polski a następnie ZWZ-AK (posługiwał się pseudonimem Stefan). W tym czasie aktywnie działał w podziemnym Stronnictwie Pracy. W latach 1943-1944 dowodził drużyną Kedywu AK. Walczył także w powstaniu warszawskim.
[edytuj] Okres powojenny
Swą działalność w AK kontynuował w Zrzeszeniu "Wolność i Niezawisłość" w Lublinie gdzie w latach 1945-1946 był także prezesem Stronnictwa Pracy. Został aresztowany wraz z podkomendnymi 16 września 1947 roku w Nysie podczas próby ucieczki na Zachód. W czasie śledztwa był torturowany. Został skazany 15 września 1948 na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie. Bolesław Bierut dzieki wstawiennictwu spokrewnionej z rodziną Nowickich Aldoną Dzierżyńską (siostrą Feliksa Dzierżyńskiego) zamienił wyrok na dożywocie. Siła-Nowicki wyrok odbywał w Warszawie, Rawiczu, Wronkach i Strzelcach Opolskich. Z więzienia wyszedł w wyniku amnestii 1 grudnia 1956 roku. Został zrehabilitowany w 1957.
Po wyjściu z więzienia był obrońcą w procesach rehabilitacyjnych żołnierzy AK i WiN.
Był obrońcą w procesach politycznych m.in. KOR, KPN a także członków "Solidarności" w okresie stanu wojennego. Był doradcą NSZZ "Solidarność", w latach 1986-1989 był członkiem Rady Konsultacyjnej przy przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Wchodził w skład władz Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy (1989-1992 prezes), które reaktywował w lutym 1989 roku.
Mecenas Siła-Nowicki brał udział w obradach Okrągłego Stołu od 6 lutego do 5 kwietnia 1989. Pracował jako osoba niezależna w Zespole do Spraw Reform Politycznych.
Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
[edytuj] Literatura
- Maria Nowicka-Marusczyk, Marian Marek Drozdowski (red.), Władysław Siła-Nowicki. Wspomnienia i dokumenty tom 1 i 2, Wrocław 2002, Zarząd Główny Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego "Wolność i Niezawisłość", ISBN 83-902803-4-5
