Sepiolit
Z Wikipedii
Sepiolit (pianka morska) – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do minerałów ilastych. Minerał pospolity, szeroko rozpowszechniony w niektórych rejonach Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. sepia = mątwa i lithos = skała, kamień i nawiązuje do wewnętrznej muszli mątwy, do której minerał jest podobny.
[edytuj] Właściwości
- Chemizm: Mg4 [Si6 O15 (OH) 2] 6H2 O - uwodniony krzemian magnezu.
- Układ krystalograficzny: rombowy
- Twardośćw skali Mohsa: twardości 2 - 2,5
- Gęstość: 2,08 g/cm³.
- Rysa: biała
- Barwa: biała, białoszara, żółtawa lub zielononiebieska najczęściej biała o żółtawym lub czerwonawym zabarwieniu.
- Przełam: muszlowy
- Połysk: matowy
- Struktura: porowata
- Inne: minerał nieprzezroczysty, odporny na temperaturę, biały porowaty , podobny do gliny, twardniejący po wyschnięciu.
Tworzy drobne kryształy o pokroju włoskowym. Występuje w skupieniach porowatych o budowie ziarnistej, gruzełkowej; włóknistej –sepiolit azbestopodobny; spilśnionej – tzw. wełna górska. Tworzy także formy skrytokrystaliczne (zbite, ziemiste). Jest miękki, krajalny, przeświecający, przywiera do wilgotnych powierzchni. Czasami zawiera znaczne domieszki niklu (sepiolit niklowy) lub żelaza (sepiolit żelazowy – ksylotyl).
[edytuj] Występowanie
Jest produktem przeobrażenia serpentynitów w trakcie procesów wietrzeniowych i hydrotermalnych. Czasami spotyka się go wśród skał osadowych pochodzenia jeziornego i osadów głębokomorskich. Zawiera 63,3 % związków krzemu, 27,4 % związków magnezu i 9,3 % wody.
Miejsca występowania: Największe i najlepsze na świecie złoża sepiolitu znajdują się w Turcji, niedaleko miasta Ekisehir w mniejszych ilościach występuje w Niemczech, Czechach, Bośni i Grecji. Także: Maroko, USA, Hiszpania.
W Polsce w niewielkich ilościach występuje w Sudetach w okolicach Kamiennej Góry,W rejonie Góry Ślęży – tworzy żyły z magnezytem, opalem, chalcedonem, chryzoprazem; występuje też w melafirach k. Krzeszowic (okolice Krakowa).
[edytuj] Zastosowanie
- stosowany w elektrotechnice
- w farmacji
- do wyrobu przedmiotów dekoracyjnych i użytkowych ( stosowany do, wyrobu fajek i biżuterii)
- produkcji środków czyszczących
- w przemyśle jako materiał izolacyjny , zamiennik azbestu.
- jest ceniony prze kolekcjonerów
- Uwaga
W ostatnich latach zaliczony do szkodliwych, czynnych biologicznie minerałów oddziaływujących na żywe tkanki powodując, włóknienie płuc oraz choroby rakotwórcze.
- Ciekawostka
Znany od czasów antycznych, używany jako środek myjący w łaźniach rzymskich ( pod nazwą Pietra sapo/ Pierre de Savon Maroc).