Rymarstwo
Z Wikipedii
Rymarstwo - dział rzemiosła zajmujący się wytwarzaniem uprzęży konnych, siodeł, akcesorii jeździeckich i skórzanych pasów pędnych.
Tradycyjnie wyroby szyte były ręcznie ze skór, a następnie wykańczane metalowymi okuciami. Część pracowni zachowało ten sposób pracy, pozostałe wykorzystują szycie maszynowe. Rymarze posiadali własne cechy regulujące zwyczaje, zasady zdobywania zawodu i rozsądzające spory.
Rymarstwo należy do zanikających zawodów rzemieślniczych. Główną przyczyną jest ograniczone zapotrzebowanie na wyroby rymarskie. W czasach poprzedzających rewolucję przemysłową, a w szczególności rozwój kolei i motoryzacji, konie stanowiły siłę pociągową, wykorzystywaną w transporcie i rolnictwie. Na przestrzeni XX w. rolę koni w większości przejęły maszyny.
Na przełomie XX i XXI wieku nastąpiło niewielkie ożywienie w tym zawodzie, spowodowane rosnącym zainteresowaniem turystyką konną i jeździectwem. W wyniku tego powstało lub rozwinęło się wiele stadnin i gospodarstw ukierunkowanych na naukę jazdy konnej. Usługi rymarskie świadczone są także dorożkarzom, sportowcom uprawiającym jeździectwo i rolnikom.
[edytuj] Wyroby
Uprząż może być jednokonna lub wielokonna, chomątowa lub szorowa.
Rodzaje uprzęży ze względu na sposób wykonania (styl):
- angielska - styl uprzęży, który ukształtował się w Anglii w początkach IX w. Jest to uprząż chomątowa. Konstrukcja chomąta sprawia, że siła uciągu konia wykorzystana jest do maksimum. Przy tym nie powoduje u zwierząt obrażeń, pod warunkiem odpowiedniego dopasowania wysokości i szerokości. Zaprzęg angielski może być jednokonny lub wielokonny. Uprząż wyposażona jest w ozdobne natylniki, które razem z naszelnikami i podogoniami stanowią zespół części wstrzymujących. Do uprzęży tych stosuje się wiele zdobień.
- chomątowa kielecka
- chomątowa krakowska - uprząż z ozdobnym chomątem, wykończonym błyszczącymi okuciami.
- szorowa
- węgierska
Ze względu na okoliczności wykorzystania rozróżnia się uprzęże:
- robocze
- wyjazdowe
- maratonowe
Siodła mogą być:
- rajdowe
- skokowe
- sportowe (olimpijskie)
- ułańskie
- westwrnowe
Do akcesorii jeźdzeckich zalicza się: bat, biczysko, bykowiec, chomąto, czapsy, czaprak, janczary, kantar, kapelusz, lonża, lejce, naszelnik, ochraniacze na kostki, ogłowie, palcat, pas popleczny, pasy pociągowe, podogonie, popręg, przedpierśnik, puśliska, rychliny, sakwy, strzemiona, uzda, wędzidło, wodze, wytok.
[edytuj] Materiały
Wyroby rymarskie produkowane są se skóry:
- roślinnej
- chromowej
- chromowo-roślinnej.
Zapięcia i okucia do uprzęży mogą być wykonane z różnych metali: