Ruch obrotowy Ziemi
Z Wikipedii
Ruch obrotowy Ziemi - inaczej ruch wirowy Ziemi - obrót Ziemi wokół własnej osi trwający 24 godziny (dokładnie 23 godziny 56 minut i 4 sekundy) odpowiadajacy dobie gwiazdowej. W wyniku ruchu obrotowego każdy punkt na Ziemi przesuwa się z zachodu na wschód poruszając się względem jej środka. Na równiku prędkość punktu wynosi około 1666 km/h, bieguny natomiast pozostają w miejscu. Tam gdzie na powierzchnię Ziemi padają promienie słoneczne, panuje dzień, a na pozostałym obszarze panuje noc. Konsekwencją ruchu obrotowego jest również pozorny ruch Słońca po sklepieniu niebieskim. Konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi:
- Wynikajace z ruchu:
- dobowy ruch sfery niebieskiej ze wschodu na zachód,
- wędrówka Słońca po sklepieniu niebieskim,
- zmiana dnia na noc i związana z nią rachuba czasu,
- Wynikające z siły odśrodkowej:
- spłaszczenie Ziemi na biegunach, które wynosi 21km,
- odchylanie ciał swobodnie spadających
- Wynikające z siły Coriolisa:
- efekt Coriolisa – odchylenie kierunku poruszania się ciał (w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej), obserwowane np. w zachowaniu się wahadła Foucaulta,
- wirowanie mas powietrza wokół niżów i wyżów barycznych (cyklony i antycyklony) oraz strefy stałych wiatrów (pasat),
- Inne:
- pływy mórz i skorupy Ziemi.
[edytuj] Zmienność ruchu
Ruch obrotowy Ziemi nie jest stały, ulega powolnym zmianom przy czym przeważa zwalnianie nad przyspieszaniem. Gdy w latach 50 dwudziestego wieku zbudowano zegary atomowe mierzące bardzo dokładnie czas, zaobserwowano zmiany w szybkości wirowania Ziemi. W związku ze zmianami w szybkości obrotu Ziemi, czas UTC jest korygowany przez dodanie dodatkowej sekundy zwanej sekundą przestępną.
Na wykresie obok nachylenie krzywej wykresu odpowiada różnicy prędkości wirowania Ziemi w momencie synchronizacji zegarów i w danym momencie. Wygięcie krzywej odpowiada przyspieszeniu kątowemu ruchu obrotowego Ziemi.
Na położenie Słońca (czas słoneczny) na nieboskłonie, ma wpływ nie tylko ruch wirowy Ziemi wokół jej własnej osi, ale także ruch obiegowy Ziemi wokół Słońca.
Zmiany szybkości wirowania Ziemi wynikają, ze zmiany momentu bezwładności Ziemi wywołane przemieszczaniem się dużych mas powietrza lub wody, zmiany momentu pędu (ruchu) wód oceanicznych i powietrza, hamującym wpływem pływów, przyspieszającym działaniem nagrzewaniem się powietrza w ciągu dnia.
