Robotnik (gazeta)
Z Wikipedii
| Robotnik | |
|---|---|
 Strona tytułowa gazety z 28 października 1931 r. |
|
| Częstotliwość ukazywania się |
dziennik |
| Kraj | Polska |
| Organ | PPS |
| Rodzaj czasopisma | polityczno - społeczne |
| Pierwsze wydanie | 1894 |
| Ostatnie wydanie | 23 września 1939 |
| Redaktor naczelny | Feliks Perl, Mieczysław Niedziałkowski |
Robotnik - pismo wydawane przez Polską Partię Socjalistyczną. Pierwotnie wydawany nielegalnie w latach 1894-1906 w Warszawie; faktycznie drukowana w początkowych latach w Wilnie, ale rozprowadzana najpierw w Warszawie dla zmylenia policji (pierwszy numer, któy ukazał się w lipcu 1894 z drukarni wileńskiej, był opatrzony nagłowkiem 'Warszawa, czerwiec 1894'). W tych latach pismo było redagowane i w znaczym stopniu pisane przez Józefa Piłsudskiego. W tym poczatkowym okresie nakład pisma był bardzo wysoki (jak na porównywalne podziemne wydawnictwa): piewszy numer miał nakład 1200. Po roku, latem 1895, Warszawa kolportowała 450 egzemplarzy, Zagłebie i Radom po 100, Łódź i Pabianice po 60, Zawiercie i Wilno po 50, Białystok 30, Kowno 20, później 'Robotnik' był kolportowany w innych miastach (Częstochowa, Lublin, Grodno) i w większych ilościach. W 1900 na skutek wpadki drukarni Piłsudski został aresztowany. Potem różne jego efemerydy ukazywały się jako organ odłamów PPS i jej kolejnych wcieleń. Ukazywał się także w Kijowie, Krakowie, od 1915 legalnie w Dąbrowie Górniczej.
Od 1919 do 1939 jako regularny dziennik. W latach 1927-1939 redaktorem naczelnym był Mieczysław Niedziałkowski, który na tym stanowisku zastąpił Feliksa Perla. Wśród publicystów "Robotnika" znaleźli się m. in.: Zygmunt Zaremba, Stanisław Posner, Karol Irzykowski, Cezary Jellenta, Jan Nepomucen Miller. Nakład osiągał kilkanaście tysięcy egzemplarzy. Po zamachu majowym nasiliły się represje wobec prasy opozycyjnej, gwałtownie wzrosła liczba konfiskat. Tylko w latach 1926-35 "Robotnik" był rekwirowany ok. 500 razy. Ostatni przedwojenny numer ukazał się 23 września 1939 r.
Po wojnie wydawany przez różne grupy kontynuujące tradycję PPS za granicą i w kraju.
[edytuj] Bibliografia
- Encyklopedia historii Drugiej Rzeczypospolitej, pod red. A Garlickiego, Warszawa 1999, s. 372
- Bohdan Urbankowski, Józef Piłsudski: marzyciel i strateg, Wydawnictwo ALFA, Warszawa 1997, ISBN 8370019145
- Łojek J., Myśliński J., Władyka W., Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
