Rewitalizacja

Z Wikipedii

Miasta nie składają się tylko z domów i ulic, ale z ludzi i ich nadziei. Św. Augustyn

Rewitalizacja (łac. re+vita – dosłownie: przywrócenie do życia, ożywienie) – działanie skupione na zdegradowanym ożywieniu obszarów miast, np. poprzemysłowych, którego celem jest znalezienie dla nich nowego zastosowania i doprowadzenie do stanu, w którym obszary zmieniają swoją funkcję.

Rewitalizacja jest pojęciem stosowanym najczęściej w odniesieniu do części miasta lub zespołu obiektów budowlanych, które w wyniku przemian gospodarczych, społecznych, ekonomicznych i innych, utraciły częściowo swoją pierwotną funkcję i przeznaczenie. Rewitalizacja jest w tym znaczeniu zespołem działań z zakresu budownictwa, planowania przestrzennego, ekonomii i polityki społecznej, których celem jest doprowadzenie do ożywienia, poprawy funkcjonalności, estetyki, wygody użytkowania i jakości życia w rewitalizowanym zespole.

Istnieje kilka grup problemów, na których skupia się rewitalizacja miast we współczesnej Polsce (2004):

• Ożywienie opustoszałych śródmieść, które utraciły swoją rolę jako centra handlowe miast.
• Poprawa jakości życia i odtworzenie więzi społecznych w wielkich osiedlach - "blokowiskach".
• Zagospodarowanie terenów poprzemysłowych lub opuszczonych przez wojsko.
  

  

  Rewitalizowany blok mieszkalny na warszawskich Bielanach

Rozwiązania tych problemów opracowane zostają kompleksowo w tzw. "lokalnych programach rewitalizacji", przygotowywanych przez władze lokalne w oparciu o wytyczne "Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2001-2006". Do miast, któe opracowały już Lokalny Program Rewitalizacji należą: Poznań, Gdańsk, Wrocław, Żyrardów, Warszawa. Nad opracowaniem Programu pracuje także Kraków.

Przykładami miast w Polsce, które prowadzą na swoim terenie działania rewitalizacyjne, są m.in.: Poznań, Gdańsk, Łódź, Kraków, Żyrardów, Bielsko-Biała, Elbląg, Głogów, Łódź,Słupsk, Kołobrzeg, Radom, warszawska Praga Północ oraz Szczecin.

Rewitalizacja w Polsce prowadzona jest głównie w ramach Urzędów Miejskich, powstają jednak pierwsze wyspecjalizowane spółki zajmujące się prowadzeniem procesu rewitalizacji. Wśród takich podmiotów wymienić należy Kamienice Miasta Sp. z o.o. w Lublinie, ARS Sp. z o.o. w Płocku, Rewitalizacja Sp. z o.o. w Radomiu, a także Szczecińskie Centrum Renowacji Sp. z o.o. oraz Szczecińskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego w Szczecinie. Na obecnym etapie wydaje się, że najlepszą formułą dla takich Spółek jest forma non for profit bądź non profit. Tylko takie rozwiązanie umożliwia długoterminowe realizowanie kosztowych programów oraz pozwala na ubieganie się o wsparcie inwestycji ze środków Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego.

Istotną sprawą w trakcie realizacji Programów Rewitalizacji jest pozyskanie partnerów społecznych - organizacji pozarządowych realizujących działania należące do sfery społecznej procesu rewitalizacji. Partnerzy tacy poszukiwani są przez podmioty realizujące proces wśród organizacji już istniejących. W przypadku słabości takich na obszarze rewitalizowanym bądź nawet ich braku podejmowane są działania zmierzające do ich kreacji.

Organizacją pozwalającą wymieniać doświadczenia dotyczące rewitalizacji jest Stowarzyszenie "[Forum Rewitalizacji]" (www.fr.org.pl)mające siedzibę w Krakowie. Stowarzyszenie to skupia najbardziej aktywne samorządy, organizacje i osoby. Organizuje ono konferencje i szkolenia dla podmiotów realizujących Lokalne Programy Rewitalizacji.