Rada Harcerzy Starszych

Z Wikipedii

Rady Harcerzy Starszych – ideowy ruch w pionie harcerstwa starszego powstały w Związku Harcerstwa Polskiego, na fali przemian społecznych na początku lat 80., będący próbą dokonania oddolnych zmian w działalności Związku. Opierał się na tworzeniu niezależnych (do pewnego stopnia) samorządów, grupujących młodych ludzi i drużyny starszoharcerskie na szczeblach hufca, chorągwi i Głównej Kwatery ZHP.

[edytuj] Struktura

Rady Harcerzy Starszych mogły być tworzone na szczeblu hufca, chorągwi i Głównej Kwatery ZHP. Zgodnie z regulaminem na szczeblu hufca do RHS wchodzili przedstawiciele drużyn starszoharcerskich wybierani przez wszystkich członków drużyny. Rady hufców delegowały swoich przedstawicieli do chorągwianych RHS, a te z kolei do RHS przy GK ZHP. Regułą było wchodzenie w skład RHS-ów przedstawicieli komend – namiestników lub kierowników wydziałów starszoharcerskich. Brali oni udział w zbiórkach RHS jedynie z głosem doradczym.

Kadencje RHS-ów trwały jeden rok. Na szczeblu chorągwi kadencja rozpoczynała się od Chorągwianej Zbiórki Przedstawicieli Harcerzy Starszych (ChZPHS), na których wybierano przewodniczących i wiceprzewodniczących RHS oraz delegatów do RHS przy GK. Większość Rad Harcerzy Starszych pracowała w oparciu o własne regulaminy lub konstytucje. Niektóre posiadały również opracowaną obrzędowość i symbolikę. Na szczeblu centralnym co roku zwoływana była Ogólnopolska Zbiórka Przedstawicieli Harcerzy Starszych (OZPHS).

Dość rozbudowana struktura, kolejne szczeble zbiórek i wyborów były celowo wprowadzonym elementem działania RHS-ów. Jednym z podstawowych celów wyznaczonych RHS-om było edukowanie harcerzy starszych w dziedzinie zasad autentycznej demokracji. To dzięki nim do drużyn trafiał elementarz demokratyczny – zasady prowadzenia wyborów, głosowań, składania wniosków formalnych, różne sposoby prowadzenia dyskusji lub wypracowywania stanowisk, a także np. unikania manipulacji. W rzeczywistości społecznej lat osiemdziesiątych było to zjawiskiem unikatowym.

[edytuj] Historia

Do powstania Rad Harcerzy Starszych przyczynili się m.in. instruktorzy skupieni wówczas w Szkole Harcerstwa Starszego „Perkoz” na Uroczysku Waszeta w Olsztynku. Ich gorącą zwolenniczką i mentorem była druhna Zofia Zakrzewska, naczelniczka ZHP w latach 1956-1964. Ruch rozwijał się dzięki organizowanym od 1983 r. Polowym Zbiórkom Harcerstwa Starszego oraz wielu nieformalnym spotkaniom organizowanym poza strukturami komend harcerskich.

RHS-y odegrały znaczącą rolę na kolejnych Zjazdach Związku, stanowiąc siłę nacisku na delegatów prezentujących nomenklaturowe układy w ówczesnym ZHP. Były źródłem powstawania nowych, nietuzinkowych programów metodycznych skierowanych do młodzieży harcerskiej i drużyn starszoharcerskich oraz często ośrodkiem skupiającym „niepokornych” członków Związku.