Psychoterapia systemowa

Z Wikipedii

Psychoterapia systemowa to grupa szkół terapeutycznych inspirowanych psychologią systemową oraz ogólną teorią systemów.

Najważniejsze szkoły terapii systemowej, to:

• Teoria Systemów Rodzinnych Murraya Bowena
• Strukturalna Terapia Rodzin S. Minuchina
• Strategiczna Terapia Rodzin (Jay Haley, Cloe Madanes)

Spis treści 1 Teoria Systemów Rodzinnych Murraya Bowena 1.1 Założenia teoretyczne 1.2 Cele terapii 1.3 Techniki terapeutyczne 2 Strukturalna Terapia Rodzin S. Minuchina 2.1 Założenia teoretyczne 2.2 Cele terapii 2.3 Techniki terapeutyczne 3 Strategiczna Terapia Rodzin (Jay Haley, Cloe Madanes) 3.1 Założenia teoretyczne 3.2 Cele terapii 3.3 Techniki terapeutyczne

[edytuj] Teoria Systemów Rodzinnych Murraya Bowena

[edytuj] Założenia teoretyczne

• System może funkcjonować na różnych poziomach efektywności – od poziomu optymalnego po dysfunkcjonalny.

Najistotniejsze mechanizmy i pojęcia tego ujęcia to:

• Poziom zróżnicowania ja każdego człowieka można opisać na kontinuum od fuzji (z systemem rodziny pochodzenia) do zróżnicowania.

Tendencje symbiotyczne można traktować jako przejaw przewlekłego zaburzenia równowagi sił w relacjach rodzinnych. Związki partnerskie są zazwyczaj zawierane z osobami o podobnych poziomach zróżnicowania ja.

• System emocjonalny rodziny nuklearnej czyli taki, w którym partnerów charakteryzuje stopień zróżnicowania ja w drugim przedziale skali, podjęli wysiłek, aby funkcjonować bardziej autonomicznie od rodziców, mogli funkcjonować dostatecznie dobrze, dopóki ich relacje pozostawały powierzchowne dokonali fuzji swoich niepełnych ja – posługują się mechanizmem emocjonalnego dystansu dla utrzymywania stabilności.
• Im mniejszy stopień zróżnicowania ja, tym większa tendencja, by, przy wzroście napięcia, niepokoju wciągać osobę trzecią do relacji by zneutralizować lęk - jest to tendencja tworzenia trójkątów.

• Proces projekcji rodzinnej to przenoszenie na dzieci niezróżnicowanego ja; tzw. transmisja wielopokoleniowa.

[edytuj] Cele terapii

• inicjowanie i obserwacja eksternalizacji,
• różnicowanie ja

[edytuj] Techniki terapeutyczne

Genogram, sięganie do poprzednich generacji.

[edytuj] Strukturalna Terapia Rodzin S. Minuchina

[edytuj] Założenia teoretyczne

Najistotniejsze mechanizmy i pojęcia tego podejścia to:

• Rodzina jest otwartym systemem społeczno–kulturowym, do optymalnego funkcjonowania niezbędna jest równowaga między poczuciem ja a przynależnością do rodziny.
• Nacisk kładzie się na strukturę, czyli sieć wymagań funkcjonalnych (o stałych cechach), które warunkują interakcje.
• Konieczne jest utrzymanie pewnej hierarchii, zaburzenie następuje wówczas, gdy struktura rodziny jest za mało elastyczna, uniemożliwiająca jej przystosowanie się do zmian rozwojowych lub wymogów otoczenia.
• Symbol zdrowia stanowia możliwości adaptacyjne jednostki i systemu.
• Granice, koalicje, podsystemy – różnicują i rozwijają system.

[edytuj] Cele terapii

Zmiana struktury rodziny (w sytuacji kryzysu), zmiana granic (zbyt płynnych lub zbyt sztywnych).

[edytuj] Techniki terapeutyczne

Przewartościowanie, wprowadzenie nowych informacji (uzyskanie odmiennej perspektywy poznawczej ułatwiający rodzinie nowy sposób odnoszenia się), odtwarzanie interakcji, restrukturyzacja - zakreślenie granic – wyjaśnianie i modyfikacja interakcji.

[edytuj] Strategiczna Terapia Rodzin (Jay Haley, Cloe Madanes)

[edytuj] Założenia teoretyczne

W ujęciu tym najistotniejsze jest odejście od tradycyjnej terminologii.

Patologia

• trudności to niepożądane stany rzeczy
• problemy powstają w wyniku niewłaściwego radzenia sobie z trudnościami

Sposoby stwarzania sobie problemów

• zaprzeczanie istnieniu trudności,
• usiłowanie rozwiązania tego, czego nie da się rozwiązać,
• fiksacja na złym rozwiązaniu

Wgląd jest zbędny do zmiany, problemy rozumiane sa w kontekście, w którym występują i poprzez funkcję jaką pełnią.

Perwersyjny trójkąt (2 generacje, koalicja dwu osób z różnych generacji przeciw trzeciej, negowane istnienie koalicji)

Objawy zabuzreń psychicznych są wyrazem tendencji homeostatycznych.

[edytuj] Cele terapii

Cel terapii określa się według możliwości jego osiagnięcia; powinien być konkretny, osiągalny, realny, ograniczony.

[edytuj] Techniki terapeutyczne

4 kroki rozwiązywania problemu:

1. zdefiniowanie problemu w konkretnych kategoriach
2. zbadanie dotychczasowych rozwiązań
3. zdefiniowanie celu
4. zbudowanie i propozycja interwencji

Efektywne dyrektywy nie powinny być podawane w formie prostych rad, ponieważ pacjenci mają małą kontrolę racjonalną nad własnymi zachowaniami. Po to, aby zadanie dla rodziny było dobrze sformułowane, terapeuta powinien wiedzieć: co ma być zmienione i w jakim kierunku oraz jakich prób, które ostatecznie okazały się nie skuteczne dokonywała rodzina w celu rozwiązania trudności.