Podwzgórze
Z Wikipedii
Podwzgórze (łac. Hypothalamus) to część podkorowa mózgowia zaliczana do międzymózgowia, która nadzoruje reakcje bezwiedne organizmu. Od podwzgórza zależy homeostaza organizmu. Jest to ośrodek podkorowy autonomicznego układu nerwowego. Jego masa w mózgu człowieka wynosi około 4.5 grama (co stanowi około 1/300 masy mózgu).
Spis treści |
[edytuj] Anatomia
Podwzgórze znajduje się w między postawną częścią kresomózgowia i brzuszną częścią śródmózgowia. Podwzgórze jest ściśle połączone z przysadką, malutkim narządem wydzielającym różne hormony do krwi. Przysadka jest częścią osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
W przedniej części podwzgórza znajdują się jądra:
- przedwzrokowe
- przednie
- nadwzrokowe przykomorowe
- nadskrzyżowaniowe
W części guzowej znajdują się jądra:
- brzuszno-przyśrodkowe
- grzbietowo-boczne
- łukowate
W części bocznej znajduje się jądro:
- boczne
W części sutkowatej znajdują się jądra:
- sutkowate
- nadsutkowate
- tylne
[edytuj] Neurotransmitery podwzgórza
Neurony syntetyzują około 20 ważnych związków o właściwościach hormonów lub neurotransmiterów
Neurotransmitery:
Neuropeptydy:
- wazopresyna
- oksytocyna
- kortykoliberyna
- tyreoliberyna
- neuropeptyd Y
- leptyna
oraz tlenek azotu
[edytuj] Hormony podwzgórza
Hormony biorące udział w regulacji wydzielania przedniego płata przysadki:
- kortykoliberyna
- tyreoliberyna
- gonadoliberyna
- somatoliberyna
- somatostatyna
- prolaktoliberyna
- prolaktostatyna - dopamina
- melanoliberyna
- melanostatyna
- wazopresyna
- oksytocyna
[edytuj] Funkcja
Podwzgórze zawiera ważne ośrodki kierujące czynnością autonomicznego układu nerwowego, gospodarką wodną organizmu (regulacją ilości wody i odczuwaniem pragnienia), termoregulacją, czynnością gruczołów wewnątrzwydzielniczych, pobieraniem pokarmu (głód i sytość), przemianą tłuszczów, przemianą węglowodanów (cukrów), snem i czuwaniem, czynnościami seksualnymi (cyklami układu rozrodczego, łaknieniem seksualnym) oraz reakcjami emocjonalnymi. Czynność podwzgórza pozostaje w ścisłym związku z przysadką mózgową.
Podwzgórze, które jest ośrodkiem preferencji seksualnych w mózgu, pełni odmienne funkcje u kobiet niż u mężczyzn. U mężczyzn reguluje ono przepływ hormonów w taki sposób, żeby zapewnić utrzymanie stałego ich poziomu. U kobiet podwzgórze reaguje na wysoki poziom hormonu powodując dalsze jego wydzielanie. (Anne Moir, David Jessel "Płeć mózgu").
Podwzgórze stanowi wierzchołek trójkąta, łączący bezpośrednio biochemiczny kanał łączności z kanałami nerwowymi. Tą drogą wszelkiego rodzaju procesy psychiczne mogą wpływać na zmianę funkcji biochemicznych organizmu żywego. Szczególną pozycję w łączności mózgu z narządami wewnętrznymi zajmują aminy katecholowe: adrenalina i noradrenalina.
Na podstawie doświadczeń na szczurach stwierdzono, że podwzgórze jest ośrodkiem przyjemności. Jego drażnienie sondą dostarcza przyjemnych odczuć, znoszących wszelkie myśli o seksie, jedzeniu czy śnie.
Zobacz też:
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne |