Piasek

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy skały osadowej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Zwykły piasek kwarcowy

Czarny piasek wulkaniczny (w zbliżeniu)

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Piasek

Piasek - skała osadowa, luźna, złożona z niezwiązanych spoiwem ziaren mineralnych. Wielkość ziaren od 0,0063 do 2 mm. Pod względem składu mineralnego wyróżniamy piaski:

kwarcowe (główny składnik: kwarc SiO₂)
wulkaniczne (główny składnik: pyły i popioły wulkaniczne, okruchy szkliwa, zwietrzały bazalt)
wapienne lub węglanowe (główny składnik: kalcyt, rzadziej aragonit CaCO₃)
polimineralne (różne minerały, np. produkty wietrzenia innych skał)

Oprócz tego w piaskach znajdować się mogą domieszki miki (łyszczyków), chlorytów, glaukonitu, węgla, substancji humusowych itp.

W zależności od rodzaju czynnika transportującego i obrabiającego materiał skalny rozróżniamy piaski:

morskie
rzeczne
fluwioglacjalne (polodowcowe)
eoliczne (tworzone przez wiatry)

Pod wpływem procesów diagenezy i lityfikacji piasek może przejść w skałę osadową zwięzłą, nazywaną piaskowcem.

Piaski są najczęściej występującą luźną skałą osadową. Wraz z innymi składnikami tworzą gleby. Pod wpływem oddziaływania wody i wiatru piasek tworzy formy akumulacyjne takie jak wydmy, wały piaszczyste, rewy, odsypy boczne, łachy, zmarszczki, antydiuny, fale piaszczyste, wstęgi piaszczyste i inne.

Piasek do celów gospodarczych jest wydobywany metodą odkrywkową w zakładach zwanych piaskowniami.