Dyskusja:Pawło Szandruk
Z Wikipedii
Paweł Szandruk nie został odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari przez gen. Andersa lecz przez Prezydenta RP Zaleskiego - Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 17 marca 1961. Proszę o sprostowanie. Pozdrawiam Z.Dudek
-
- bo ktos sobie pomylił, wniosek z "odebrał z rąk", ale dla milościków bratania się wszytkich ze wszystkimi to i tak nie ma zanczenia, trwa przeciez festiwal mulikulturalny Galicja :)))
2006.09.7
później trafił do Rumunii jako doradca ???. Następnie został dyrektorem kina w Skierniewicach,... Na początku 1945 został dowódcą 1 Dywizji Ukraińskiej i SS-Grupenfuhrerem,
-
- czy pod haslem Szandruk w wikipedii wypisuje się tylko żarty, a może to jest dobre miejsce do wpisywania żartów o tym panu ???
Z tym kinem to prawda ... --Birczanin 12:26, 7 wrz 2006 (CEST)
-
-
- czy ten Szandruk to nie był aby jakimś szpiegiem ?
-
Czy niemiecka pisownia jest ustalona na tyle, żeby ją podawać? Xx236 10:44, 11 paź 2006 (CEST)
-
-
- Szandruk, sam się tak podpisywał PODCZAS WOJNY 12:44, 11 paź 2006 (CEST
-
Szandruk to polska pisownia. W artykule jest Paul Schandruck. Może usunąć niemiecką wersję z artykułu, bo to wątpliwa informacja? Xx236 08:59, 12 paź 2006 (CEST) Xx236 08:59, 12 paź 2006 (CEST)
usunąłem : Andros64 - jest to bez sensu - można podać transkrypcję angielską itd. A w ogóle to ( Schandruk) :)) - tak się pisał na wizytówce w Skierniewicach w czasie wojny.
Spamerzy ze zmiennym IP oczywiście ( pomimo zaproszeń) nie zabrali głosu w dyskusji (oprócz prób wandalizmu i cenzury artykułu z prostych przyczyn) 1. Trzeba podać, lub zanegować fakty zawarte w artykule 2. Trzeba podać źródła –ad 1. 3. Trzeba napisać cztery zdania w języku polskim – jak widać jest z tym problem ;))
Co do źródeł , prof. Torzecki, dr Grzegorz Motyka , dr. Robert Potocki , redakcje historyczne Instytutu Europy Wschodniej , PWN – są neutralne, wiarygodne i kompetentne
Jeśli „Gazeta Wyborcza”, „Wprost”, „Polityka”, paryska „Kultura”, ich redakcje historyczne IPN , biuletyn IPN ( a także jego oficjalna strona www) uprawiały i uprawiają „faszystowską propagandę ” ( jak stwierdził anonimowy spamer) – to jest to jeden z żartów roku. :))) Andros64
[edytuj] {POV} i {doPracowania}
- Hasło NIE SPEŁNIA minimum neutralności, napisane jest z niedopuszczalnymi akcentami propagandowymi, np. tysiące ukraińskich żołnierzy przed śmiercią i gehenną w syberyjskich łagrach, co stało się losem setek tysięcy Rosjan , Ukraińców i innych obywateli ZSRR
- Hasło zawiera liczne błędy redakcyjne i typograficzne (m.in. nadmierne i niekonsekwentne operowanie wytłuszczeniem i kursywą, spacje przed znakami interpunkcyjnymi i wokół nawiasów)
Julo… 12:57, 15 paź 2006 (CEST)
To są fakty ( a nie propaganda - interpretacje) - nawet jeńcy wojenni Armii Czerwonej ,więźniowie obozów koncentracyjnych i robotnicy przymusowi zostali wywiezieni do łagrów na Syberię, lub zamordowani przez NKWD - por choćby : Aleksander Sołżenicyn, Archipelag Gułag, Anne Applebaum Gułag, Józef Mackiewicz - Kontra . Trudno uważać to za standard postępowania z ludźmi - własnymi i cudzymi obywatelami. Chyba ,że ktoś twierdzi, że Gułag to resocjalizacja, a deportacje i zbiorowa odpowiedzialność to standard wymiaru sprawiedliwości . Co interpunkcji, spacji etc. - to nie ma żadnych przeszkód, żeby poprawić na zasadach ogólnych Wikipedii. A tak w ogóle - to może dyskusja z podanem źródeł - jeśli cokolwiek z podanych faktów się nie zgadza... Chyba lepiej poczekać na głosy , a nie od razu etykietować ? A cenzura faktów,dla kogoś niewygodnych, bez podania źródeł to właśnie {POV} . To jest zaprzeczanie udokumentowanych zbrodni komunistycznych ( stalinowskich).
Andros64, 15.10.2006, h. 13.33
Ponadto powtarzam: 1. Trzeba podać, lub zanegować fakty zawarte w artykule 2. Trzeba podać źródła –ad 1. 3. Nie cenzurować .
Co do źródeł , prof. Torzecki, dr Grzegorz Motyka , dr Robert Potocki , redakcje historyczne Instytutu Europy Wschodniej , PWN – są neutralne, wiarygodne i kompetentne. Jak na biogram - to bibliografia - wlaśnie z uwagi na uwagi , rozbudowana do detalu.
Jeśli „Gazeta Wyborcza”, „Wprost”, „Polityka”, paryska „Kultura”, ich redakcje historyczne IPN , biuletyn IPN ( a także jego oficjalna strona www) uprawiały i uprawiają stronniczą „faszystowską propagandę ” ( jak stwierdził anonimowy spamer) – to jest to jeden z żartów roku. :))) Andros64 . Proszę zajrzeć do cytowanych źródeł i opracowań ( Torzecki, Motyka, Miecik, prof. Kulczycki - w w większosci w w wersjach elektronicznych (Wprost, biletyn IPN, Polityka, Gazeta Wyborcza - niekiedy serwis odpłatny) - w interpretacjach, ocenach i faktach idą o wiele dalej niż artykuł encyklopedyczny - z konieczności ograniczający się do faktów. Andros64 15.10.2006 - 13.55
-
-
- Andros, czy ty jestes jakimś potomkiem esesmana z SS-Galizien ?? 15.10.2006 - 14.55
-
[edytuj] Dobra robota !
Gratuluję wiedzy i niustępliwości ! --Birczanin 18:40, 15 paź 2006 (CEST)
Andros64
Ponieważ traktuję poważnie hasło DYSKUSJA ustalmy w sprawie Pawło Szandruka niepodważalne fakty:
1. W randze generała Ukraińskiej Republiki Ludowej walczył jako sojusznik Polski w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 (fakt niekwestionowany) 2. Internowany w Polsce po pokoju ryskim, od 1927 roku z ramienia rządu URL na emigracji po porozumieniu z Piłsudskim współpracuje ze Sztabem Głównym WP ( gen W. Stachiewicz, J. Stachiewicz, T.Kutrzeba ) nad tajnymi planami moblilizacji i organizacji armii ukraińskiej w przypadku wojny polsko- sowieckiej ( fakt udokumentowany – Robert Potocki „Idea rrestytucji URL”, tam też źródła archiwalne) 3. W roku 1936 w stopniu majora WP jako oficer kontraktowy wstępuje do Wyższej Szkoły Wojennej ( komendant T.Kutrzeba) i kończy ją jako płk dyplomowany w r. 1938.( fakt niekwestionowany) ( Wymagana była weryfikacja Oddziału II Sz. Gł. (kontrwywiad) 4. We wrześniu 1939 r., z bronią w ręku broni Rzeczpospolitej jako faktyczny ( wobec choroby płk Bratro) dowódca 29. Brygady Piechoty z Frontu Północnego. Czyni to również po najeździe sowieckim na Polskę 17.09. 23. września ratuje brygadę przed zagładą, sam zostaje ciężko ranny. Jego postawa jest podstawą do nadania w r. 1965 Orderu Virtuti Militari. Fakty udowodnione 5. Jako póinwalida wypuszczony zostaje w I. 1940 z niemieckiego oflagu . Zostaje dwukrotnie aresztowany przez Gestapo w efekcie donosów Ukraińców, oskarżających go o plany organizowania dywersji pozafrontowej. ( fakt niekwestionowany) 6. Polski burmistrz Skierniewic załatwia mu posadę kierownika kina miejskiego ( do 1939 r. był szefem sztabu 18pp , stacjonującego w Skierniewicach). Jako kierownik kina zatrudnia Polaków, ukrywających się przed Niemcami, uniemożliwia ich wywózkę do Rzeszy , ma kontakt z miejscowym AK ( fakty udowodniony : świadectwo profesora Jerzego Kulczyckiego, wybitnego polskiego neurologa, którego ojciec był podkomendnym Szandruka w 18 pp i którego Szandruk uratował przed wywózką – opublikowane w Gazecie Wyborczej w r.2001 7. Przez cały okres okupacji uchyla się od jakichkolwiek propozycji niemieckich dot. wspólpracy wojskowej .( fakt niekwestionowany przez badaczy). W roku 1941 jest krótko cywilnym konsultantem przy Wehrmachcie w Rumunii, po wybuchu wony niemiecko-sowieckiej żąda dymisji, otrzymuje ją i wraca do Skierniewic) 8. W grudniu 1944 , w obliczu klęski Niemiec i zbliżającej się okupacji sowieckiej przyjmuje propozycję prezydenta URL rozmów z Niemcami . 9. 17. marca 1945 r ( czterdzieści dni przed samobójstwem Hitlera) obejmuje przewodnictwo Ukraińskiego Komitetu Narodowego i dowództwo UAN. Motywem bez wątpienia nie jest chęć kariery, czy powojowania, lecz proba uratowania żołnierzy ukraińskich przed śmiercią i łagrami sowieckimi, które nie były ośrodkami resocjalizacji, lecz zagłady przez głód i pracę ponad siły. Z uwagi na kontakty Szandruka z Wojskiem Polskim był on jedyną tej rangi osobą, która miała szanse realizacji programu ocalenia ludzi przed Gułagiem. ( system Gułagu , metody i warunki tampanujące – fakt niekwestionowany) 10. . Władysław Anders, który osobiście uniemożliwił resocjalizację w obozach pracy poprawczej NKWD ok. 80.000 obywateli polskich (Polaków, Żydów (M.Begin), Ukraińców i Bialorusinów) , ewakuując ich w r. 1942 z zasięgu NKWD do Iranu , spotyka się z Szandrukiem po kapitulacji i osobiście interweniuje w sprawie żołnierzy UAN. Zostają oni internowani w pólnocnych Włoszech, na terenie operacyjnym II Korpusu polskiego ( fakt udokumentowany i niekwestionowany) 11. Zarówno Winston Churchill , jak i jego następca z Labour Party – Clement Attlee kategorycznie odmawiają wydania Ukraińców Sowietom (fakt udokumentowany) i umożliwiają w roku 1947 imigrację do Wlk Brytanii wraz z żołnierzami II Korpusu polskiego. 12. W roku 1965 kapituła Orderu Virtuti Militari pod przewodnictwem gen Andersa nadaje Szandrukowi Order VM za zasługi z obrony Polski w r. 1939. Nadmienić należy,że fakt przyznania orderu w roku 1965 , tym bardziej przemawia na korzyść Szandruka. W przypadku stwierdzenia w trakcie weryfikacji przez kapitułę przez dwadzieścia lat po II wojnie okoliczności zhańbienia munduru oficera Wojska Polskiego, nie mówiąc o przestępstwach wojennych Order VM nie mógłby być przyznany. 13. Insynuowanie kawalerowi Virtuti Militari czynów niezgodnych z honorem oficera WP , nie poparte żadnymi faktami ( nie mówiąc o źródłach) jest insynuacją .
W konsekwencji proszę o dyskusje, które z przedstwionych powyżej faktów są niezgodne z prawdą i zasadą encyklopedycznego obiektywizmu , podanie ew. faktów i źródeł.
Z uwagi na fakt,iż anomimowi cenzorzy próbowali zdewastować przez wielokrotne nieudokomentowane i nie znajdujące uzasadnienia na stronie dyskusji Wiki edycje podaję jego oryginalny tekst, by każdy dyskutant mógł ocenić go pod kątem weryfikowalnosci i zasad encyklopedycznego obiektywizmu. Proszę o wszelkie rzeczowe uwagi w tym zakresie – odmawiam komentowania anomnimowych epitetów. Proszę o poważną dyskusję po lekturze źródeł .
W załączeniu :
Pawło Szandruk (ukr. Павло Шандрук, niem. Paul Schandruk), ur. 28 lutego 1889 we wsi Borsuki, gm. Borsuki w pow. krzemienieckim na Wołyniu w majątku Rzewuskich (obecnie rejon łanowiecki w obwodzie tarnopolskim), zm. 15 lutego 1979) — ukraiński generał, pułkownik dyplomowany WP, SS-Brigadeführer
.Spis treści [ukryj] • 1 Życiorys o 1.1 Druga wojna światowa • 2 Kontrowersje o 2.1 w obronie Szandruka 2.1.1 Gazeta Wyborcza 2.1.2 Kultura • 3 Bibliografia, linki • 4 Przypisy • 5 zobacz także
Generał Pawło Szandruk w mundurze Ukraińskiej Armii Ludowej z Krzyżem Żelaznym URL
Życiorys Ukończył Niżeński Instytut Filologiczny, Instytut im. Księcia Bezborodki (1911 r.) i Aleksandryjską Szkołę Wojskową w Moskwie (1913 r.). Uczestniczył w I wojnie światowej, w 1917 r. w randze sztabskapitana. W marcu 1917 r. dowodził pułkiem piechoty, który w trakcie rewolucji lutowej przekształcił w jednostkę ukraińską. Początkowo walczył z armią carską, a następnie z bolszewikami.W armii Ukraińskiej Republiki Ludowej osiągnął stopień generała porucznika. Po układzie Piłsudski-Petlura z kwietnia 1920 r . oddziały pod jego dowództwem razem z wojskami polskimi atakowały Kijów, a następnie broniły Warszawy. W wyniku podpisania pokoju ryskiego został w listopadzie 1920 internowany razem z żołnierzami ukraińskiej 3 Dywizji Żelaznej. Wspólnie z gen. Kuszczem był wydawcą wojskowego pisma naukowego „Tabor”. Po przewrocie majowym 1926 żołnierze ukraińscy otrzymali paszporty i status uchodźców politycznych. Współpracował z Wojskowym Biurem Historycznym, Wojskowym Instytutem Naukowo-Wydawniczym, Instytutem Badania Najnowszej Historii Polski , publikował w Bellonie i Przeglądzie Wojskowym . W 1933 r. opublikował pracę Wojna ukraińsko-rosyjska 1920 roku w dokumentach. Był oficerem kontraktowym Wojska Polskiego (zweryfikowany w stopniu majora) i współautorem Polskiej Encyklopedii Wojskowej (1934). Pozostawał w bliskich kontaktach z generałem Julianem Stachiewiczem i jego bratem - szefem Sztabu Głównego WP generałem Wacławem Stachiewiczem. W 1938 r. ukończył w randze podpułkownika Wyższą Szkołę Wojenną. Szandruk został szefem tajnego sztabu URL, który miał zorganizować armię ukraińską u boku WP w przypadku wojny z ZSRR [1]. [edytuj] Druga wojna światowa W stopniu pułkownika WP wziął udział walkach we Wrześniu 1939, dowodząc 29 Brygadą Piechoty z wojsk Frontu Północnego dowodzonych przez generała Stefana Dąb-Biernackiego. 23 września w trakcie bitwy pod Tomaszowem Lubelskim pułkownik Szandruk uratował brygadę przed zagładą [2] , kiedy dostała się w pułapkę, za co po wojnie został odznaczony przez generała Władysława Andersa krzyżem Virtuti Militari. Po kapitulacji Szandruk, jako oficer WP, dostał się do oflagu, z którego został zwolniony, ponieważ był ciężko ranny [3] . Wkrótce po wyzdrowieniu był dwukrotnie aresztowany przez Gestapo i uwolniony przed napaścią Niemiec na ZSRR. Później na krótko trafił do Rumunii ( trzy miesiące w r. 1941 ) jako doradca Centralnego Ukraińskiego Komitetu Narodowego ( ukraińskiego odpowiednika Rady Głównej Opiekuńczej na terenie Generalnego Gubernatorstwa), w związku z przygotowaniami Niemców do ataku na ZSRR. [4] Od roku 1940 był kierownikiem miejskiego kina w Skierniewicach ( przed wojną był tam szefem sztabu 18 pułku piechoty WP ), gdzie zatrudniał [5] Polaków poszukiwanych przez Niemców , dając im w ten sposób schronienie. Przez cały okres okupacji niemieckiej - od stycznia 1940, gdy wrócił z niewoli - do grudnia 1944 r. odsunął się w prywatność i konsekwentnie odmawiał udziału w jakichkolwiek przedsięwzięciach organizacyjnych związanych ze współpracą wojskową z Niemcami, (wobec obserwacji okupacji niemieckiej w Polsce, uważając je za szkodliwe dla Ukrainy). W grudniu 1944 r. , półtora miesiąca przed zajęciem Skierniewic przez Armię Czerwoną, na prośbę Andrija Liwickiego (ministra spraw zagranicznych w rządzie Petlury i od roku 1926 ( po zamordowaniu Symona Petlury) - prezydenta Ukraińskiej Republiki Ludowej na emigracji ) , spotkał się z gen. Ernstem Köstringiem i zgodził się w konsekwencji przyjąć funkcję przewodniczącego utworzonego 15. marca 1945 r Ukraińskiego Komitetu Narodowego i dowódcy Ukraińskiej Armii Narodowej. Po utworzeniu przez Niemców Ukraińskiej Armii Narodowej był przez czternaście dni (w dniach 24 kwietnia – 8 maja 1945 ) w randze SS-Brigadeführera jej dowódcą . Wycofał jednostkę na zachód, kapitulował 8 maja przed aliantami zachodnimi. Po wojnie Pawło Szandruk pozostawał w Niemczech, Francji następnie osiadł w Kanadzie. [edytuj] Kontrowersje Po kapitulacji zażądał spotkania w cztery oczy z gen. Władyslawem Andersem, które mu umożliwiono [1]. Po osobistej interwencji Andersa u władz brytyjskich żołnierzy Ukraińskiej Armii Narodowej nie wydano przymusowo ZSRR ( przymusową deportację wszystkich obywateli ZSRR przewidywały porozumienia jałtańskie) , uznając ich za obywateli polskich i umożliwiono im legalną imigrację do Wielkiej Brytanii i krajów Imperium Brytyjskiego. Uchroniło to tysiące ukraińskich żołnierzy przed śmiercią i gehenną w syberyjskich łagrach , co stało się losem setek tysięcy Rosjan , Ukraińców i innych obywateli ZSRR (jeńców wojennych , robotników przymusowych i żołnierzy oddziałów antykomunistycznych) wydanych przez Anglików i Amerykanów pod eskortą władzom sowieckim w ramach porozumień jałtańskich. Order Virtuti Militari przyznany Szandrukowi przez gen. Władysława Andersa w roku 1965, za zasługi wojenne z roku 1939 jest podsumowaniem jego niełatwej żołnierskiej drogi. [edytuj] w obronie Szandruka [edytuj] Gazeta Wyborcza GW, gazeta codzienna wydawana w Polsce od roku 1989 - • W 1965 r. Giedroyc i "Kultura" angażują się w obronę gen. Pawło Szandruka, który za walkę w kampanii wrześniowej 1939 r. odznaczony został orderem Virtuti Militari. Decyzję tę gwałtownie zaatakowała prasa w ZSRR i PRL, a także prosowieckie gazety na Zachodzie. [Po kampanii wrześniowej Szandruk przebywał w oflagu. Pod koniec wojny został uwolniony przez Niemców; w lutym 1945 r. stanął na czele Ukraińskiej Armii Narodowej współdziałającej z III Rzeszą. Ta niewielka jednostka sformowana w Niemczech praktycznie nie brała udziału w walkach - red. Gazety Wyborczej]. o Gazeta Wyborcza art. z dnia, 24 kwietnia 2004. [edytuj] Kultura Kultura, miesięcznik wydawany w Paryżu do roku 2000: Kampania przeciw Szandrukowi nie spotkała się z reakcją ze strony oficjalnych czynników emigracyjnych. W obronę wziął go Giedroyc. W liście do Stempowskiego pisał: Szandruk jest w nędzy i bardzo stary. Myślę, że wzięcie go w obronę przez Polaków jest nie tylko obowiązkiem, ale to może mieć duży rezonans wśród Ukraińców i naprawi tę londyńską głupotę. Na łamach "Kultury" Giedroyc zamieścił własny komentarz, co czynił niezmiernie rzadko. Pisał: Stosunki polsko-ukraińskie od przeszło pięćdziesięciolecia obfitują w ponure karty, często krwawe. Specjalnie, jeśli idzie o okres ostatniej wojny. Są to rzeczy mało znane, kontrowersyjne i zabarwione emocją (...). Niemniej, jeśli się naprawdę poważnie myśli o normalizacji stosunków polsko-ukraińskich, która dziś bardziej niż kiedykolwiek jest koniecznością historyczną obu narodów, jest już najwyższy czas, aby te sprawy zbadać z całą bezstronnością. Trzeba skończyć nareszcie z tą atmosferą, która zatruwa Europę Wschodnią. ( za : Iza Chruślińska Pierwszeństwo wyciągniętej dłoni ( Iza Chruślińska - publicystka, autorka książki „Była raz »Kultura «. Rozmowy z Zofią Hertz” (UMCS, Lublin, 2003) ) .
________________________________________ [edytuj] Bibliografia, linki • Pawło Szandruk, Historyczna prawda o Ukraińskiej Armii Narodowej, "Kultura”, nr 6, 1965. • Pawło Szandruk, Organizacja wojska ukraińskiego na Podolu (26-28 IV 1920), „Bellona", 1928, t. XXVIII, s. 204-209; • Pawło Szandruk Ukrajinśko-moskowśka wijna 1920 roku w dokumentach, cz. I: Operatywni dokumenty sztabu Armiji Ukrajinśkoji Narodnoji Respubliky. red. W. Salśkyj, oprac. P. Szandruk, Warszawa 1933; • Pawło Szandruk, Geneza umowy kwietniowej z 1920 roku, BPU, 1935, nr 16-17, s. 183-186; • Pavlo Shandruk, Arms of Valor ( SHANDRUK, Lt. General PAVLO Arms of Valor , Robert Speller & Sons Publishers,Inc. ), New York 1959 , wersja elektroniczna na stronie weteranów SS-Hałyczyna [2] , • Jerzy Giedroyć w Kultura (Paryż) 1965. ________________________________________ • Iza Chruślińska Pierwszeństwo wyciągniętej dłoni, Gazeta Wyborcza 24 kwietnia 2004, GAZETA ŚWIĄTECZNA ,str.22 ; • Hans von Hervarth Między Hitlerem a Stalinem, Warszawa 1991 • Jerzy Kulczycki, Dowódca SS-Galizien nie był kolaborantem, Gazeta Wyborcza 30 (3634) , 5 lutego 2001, s. 12 (Świat) • Józef Mackiewicz - "Kontra" - Londyn 1984. • Igor T. Miecik , Kręta droga do Ukrainy , Polityka (nr 20/2001) ,19-05-2001 s. 78,[3] • Grzegorz Motyka Dywizja SS-Galizien [4]] • Grzegorz Motyka Słowiańscy wojownicy Hitlera , Wprost Nr 946 , 14 stycznia 2001, [5] • Wiktor Poliszczuk -"Gorzka prawda" - Toronto-Warszawa 1995. • Aleksander Korman - "Nieukarane zbrodnie SS-Galizien z lat 1943-1945" - Londyn 1989. • Edward Prus - "Rycerze żelaznej ostrogi" - Wrocław 2000. • Robert Potocki Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939) Wydawnictwo: INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ , Lublin 1999 ; ISBN 8385854460 , rozdziały ksiązki dotyczące wojny 1920 i planów strategicznych tworzenia armii URL w latach trzydziestych:[6] ; • Robert Potocki Polityka państwa polskiego wobec zagadnienia ukraińskiego w latach 1930-1939 Wydawnictwo : INSTYTUT EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ, Lublin 2003; ISBN 8391761541 • Ryszard Torzecki, Polacy i Ukraińcy: Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej Warszawa PWN, 1993 • Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w polityce III Rzeszy, 1933-1945, Warszawa, KiW 1972 • Ryszard Torzecki, Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929 Kraków, Wydawnictwo Literackie, 1989 • Jacek Wilczur - "Zbrodnia bez kary" - 'Na Rubieży' - nr 52/1001. ________________________________________ ________________________________________ [edytuj] Przypisy 1. ↑ Robert Potocki Idea restytucji Ukraińskiej Republiki Ludowej (1920-1939)Lublin 1999 ,Rozdział IX - Projekt Ukraina 2. ↑ 23 września rano Brygada była zagrożona natarciem czołowej straży przedniej niemieckiej i oddziałami pancerno motorowymi (...), które pojawiły się na odsłoniętym skrzydle odizolowanej brygady. Goniec gen. Przedrzymirskiego przybył z rozkazem odwrotu ok. 10-ej rano (...) rozkaz ten przekazano na pozycje czołowe płk. Szandrukowi, który po otrzymaniu go dopilnowywał osobiście kolejnego wycofywania się baonów z pozycji. Odwrót odbywał się już pod silnym ogniem artylerii niemieckiej i przy okrążonym skrzydle, do którego zbliżały się już niemieckie samochody pancerne. Sytuacja Brygady była właściwie beznadziejna, jednakowoż wojska wyszły z pułapki szczęśliwie, unikając zagłady w dużej mierze dzięki osobistej ingerencji płk. Szandruka, jego przewidywaniu, energii i odwadze. Zrobił on o wiele więcej dla uratowania wojska niż można się było spodziewać od przeciętnego dowódcy w podobnej sytuacji M.K. Dziewanowski : wstęp do fragmentów pamiętników Szandruka , Kultura (Paryż) nr 6, 1965. 3. ↑ Pavlo Shandruk Arms of Valor , New York 1959, Ryszard Torzecki, Polacy i Ukraińcy: Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej Warszawa PWN, 1993. Wartość historyczna pamiętników Szandruka, których zresztą bardzo obszernie , rzeczowo i życzliwie pisze o swym pobycie w Polsce, służbie w WP i Polakach nie jest przez historyków kwestionowana. 4. ↑ Od kwietnia 1943 CUKN zajmował się werbunkiem ukraińskich ochotników i volksdeutschów do dywizji SS- "Hałyczyna", niem. SS-Galizien na terenie GG)). 5. ↑ Jerzy Kulczycki Dowódca SS Galizien nie był kolaborantem (Gazeta Wyborcza 2001-02-05). Jerzy Kulczycki, po wojnie wybitny neurolog w randze profesora, był jednym z ludzi, których Szandruk uratował przed wywózką do Rzeszy
Koniec tekstu. Serdecznie pozdrawiam wszystkich i zapraszam do dyskusji
Andros64, 16.10.2006 h. 13.10
General Schandruk
Schandruk hatte seine militärische Karriere bereits als Offizier in der russischen Armee des Zaren begonnen und nahm Anfang der zwanziger Jahre in der kurzlebigen ukrainischen Armee den Rang eines Generals ein. Nach dem Ende des gegen die Bolschewiken geführten Bürgerkrieges, der für die Ukrainer in erster Linie ein nationaler Befreiungskampf war, gehörte er als Offizier der polnischen Armee an.
Schandruk hatte sich von Anfang an für eine "Ukrainische Nationalarmee" als unabhängige Verbündete der deutschen Wehrmacht eingesetzt. Ukrainer, die von den Deutschen gefangengenommen worden waren oder die ihren Hilfsdienst in russischen Einheiten leisteten, sollten nach seinen Plänen zu rein ukrainischen Truppen zusammengefaßt werden und unter dem Zeichen des ukrainischen Dreizacks gegen Moskau zu Felde ziehen. Er hatte enorme Schwierigkeiten, nicht nur mit den Deutschen, sondern auch mit eigenen Landleuten, die von der Zusammenarbeit mit den Deutschen längst frustriert waren. Erst im November 1944 wurde die 14. Waffen-Grenadier-Division, die aus der alten "Ersten Galizischen Division" hervorgegangen war, General Schandruk unterstellt.
Im Januar 1945 wurde die Division aus der Slowakei, wo sie im Kampf gegen einen von Moskau inspirierten Partisanenaufstand eingesetzt war, in die Steiermark verlegt. Die Ukrainer marschierten über den Wiener Wald und Graz bis nach Marburg, Celje und Ljubljana, der heutigen slowenischen Hauptstadt in Jugoslawien. Dort wurden sie gegen Titos Partisanen eingesetzt, die die Vorhut der Dritten Ukrainischen Front der Sowjetarmee waren. Möglicherweise war es die Absicht der deutschen Heeresführung, die Ukrainer gerade hier einzusetzen, weil auf der anderen Seite der Front gleichfalls Ukrainer standen, freilich unter sowjetischem Befehl. Doch die damit verbundene Hoffnung, möglichst viele Ukrainer würden aus den Reihen der Sowjetarmee desertieren und sich den Kämpfern General Schandruks anschließen, konnte sich aus zwei Gründen nicht mehr erfüllen. Denn erstens stand die Niederlage Schandruks an der Seite der Deutschen längst fest. Kein Sowjetsoldat wäre in dieser Schlußphase des Krieges noch bereit gewesen, sich den Verlierern anzuschließen. Zweitens war der Krieg schon zu Ende, ehe es zwischen den Ukrainern auf beiden Seiten zu Feindberührungen kommen konnte.
Schandruk versuchte in dieser Endphase des Zweiten Weltkrieges alles, um möglichst viele Ukrainer unter seinem Kommando zu vereinigen. Er war jetzt Chef der Armee, so daß die 14. Waffen-Grenadier-Division nur ein Teil der Truppen war, die seinem Kommando unterstanden. Zu den Ukrainern, die sich in der Endphase des Zweiten Weltkrieges unter dem Kommando General Schandruks in der Steiermark sammelten, gehörten solche, die zuvor in ganz anderen Einheiten gedient hatten, auch Ukrainer aus Wolhynien, also der Umgebung von Schitomir im Nordwesten der Ukraine, die dann zu den Sowjets desertierten und bei den Deutschen den Eindruck verstärkten, die Ukrainer seien insgesamt unzuverlässig. Unter Schandruks Kommando standen aber auch ehemalige Partisanen aus den Reihen der "Ukrainischen Partisanen-Armee", die zeitweilig auch gegen die Deutschen Widerstand geleistet hatten, nun aber keinen anderen Ausweg mehr sahen. Schandruk führte endlich auch ganz offiziell den Dreizack als ukrainisches Nationalsymbol seiner vereinten Streitkräfte ein und erregte durch seine Politik noch kurz vor Kriegsende das alte Mißtrauen der deutschen Führung, vielleicht nicht mehr ganz ohne Grund. Denn sein Plan war es, möglichst viele Ukrainer, die von den Sowjets überrollt werden könnten, in der Steiermark zu vereinigen, um mit ihnen notfalls nach Norditalien zu marschieren, wo man sich den Briten ergeben könnte : Schandruk wollte, wie es ein Deutscher damals notierte, ukrainische "Substanz retten".
Das deutsche Mißtrauen gegenüber der ukrainischen Streitmacht Schandruks explodierte im März 1945, als Himmler völlig überraschend anordnete, alle Einheiten unter dem Befehl Schandruks hätten sämtliche Waffen abzugeben. Für die Ukrainer hätte dies völlige Wehrlosigkeit gegenüber den vorwärtsdringenden sowjetischen Streitkräften bedeutet. Die sowjetischen Truppen standen bereits vierzig Kilometer vor der österreichischen Grenze, so daß Schandruk verzweifelt anbot, seine Einheit der 2. Deutschen Panzerarmee zu unterstellen, um wenigstens die Waffen behalten zu können.
Damals kam es auch zu geheimen Kontakten mit den gleichfalls voranmarschierenden Briten. Und überraschend waren die Briten sogar zu einem Abkommen mit Schandruks Streitmacht bereit. Der britische Vorschlag war : Schandruk sollte mit seinen Truppen die Stadt Völkermarkt an der österreichisch-jugoslawischen Grenze solange gegen Titos vorrückende Partisanen halten, bis britische Truppen diesen strategisch wichtigen Punkt eingenommen hätten. Möglicherweise hat dieses Übereinkommen zwischen den Ukrainern und Briten vielen Männern Schandruks das Leben gerettet. Denn Schandruks ukrainische Truppen wurden zwar bis zum 10. Mai, also noch Tage nach dem Waffenstillstand, von sowjetischen Bombern und Tieffliegern verfolgt, aber sie wurden niemals, wie beispielsweise die Kosaken, an die Sowjets ausgeliefert.
Große Teile der Ukrainer unter dem Kommando General Schandruks wurden stattdessen nach Oberitalien oder in die Tauern evakuiert und so vor dem Zugriff der Sowjets gerettet, jedenfalls zunächst. Wenn es heute blühende ukrainische Einwandererkolonien in den Vereinigten Staaten und vor allem in Kanada gibt, ist dies auch General Schandruk zu verdanken, wenngleich bis Ende des Krieges nur eine Minderheit aller Ukrainer auf deutscher Seite unter seinem Kommando stand.
Powyższe ( warto podać źródło) potwierdza przedstawioną powyżej wersję faktów. Byłoby celowe przedstawienie tłumaczenia z niemieckiego w wersji Pl Wiki Andros64
[edytuj] Kawał dobrej roboty
- Myslę, że nasi anonimowi wandale (wandal ?) nie mają się do czego przyczepić. Trochę drażnią mnie w dziale "Literatura" te Prusy i Polszczuki (bez związku z tematem), ale niech tam ...
Gratuluję ciężkiej pracy wartej medalu :) --Birczanin 00:27, 1 lis 2006 (CET)
