Normalizacja (technika)
Z Wikipedii
Normalizacja, standaryzacja to działalność polegająca na analizowaniu wyrobów, usług i procesów w celu zapewnienia:
- funkcjonalności i użyteczności,
- zgodności (kotopatybilności) i zamienności,
- bezpieczeństwa użytkowania,
oraz
- ograniczenia (zbędnej) różnorodności.
Wyniki tych analiz podawane są do publicznej wiadomości pod postacią norm lub przepisów technicznych.
Spis treści |
[edytuj] Cele i etapy normalizacji
Celem normalizacji jest zastosowanie w produkcji przemysłowej jednolitych wzorców, np. znormalizowanie niektórych wyrobów pod względem wymiarów i wykorzystywanych materiałów. Takie działania wpływają na obniżenie kosztów, umożliwiają masową produkcję, współpracę urządzeń różnych producentów i wymianę zużytych części oraz ułatwiają dokonywanie zamówień handlowych.
Etapy normalizacji to:
- klasyfikacja, czyli grupowanie według podobieństwa cech charakterystycznych dla produktu,
- unifikacja, czyli ujednolicanie cech konstrukcyjnych i wymiarowych części maszyn w celu umożliwienia ich zamienności,
- typizacja, czyli ujednolicenie konstrukcji w celu uproszczenia produkcji (i obniżenia kosztów) oraz ułatwienia eksploatacji.
Pierwsze działania normalizacyjne zainicjowano w zamierzchłej przeszłości; dotyczyły one jednostek miary i wagi.
Działalnością normalizacyjną zajmują się agendy państwowe, grupy zainteresowania (na ogół tworzone z inicjatywy producentów), oraz niezależne organizacje międzynarodowe.
[edytuj] Normalizacja w Polsce
W Polsce, z ramienia państwa, normalizacją zajmowały się:
- 1923 Komitet Techniczny przy Ministerstwie Przemysłu i Handlu
- 1924 Polski Komitet Normalizacyjny (PKN)
- 1972 Polski Komitet Normalizacji i Miar
- 1979 Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości
i obecnie:
- 1994 Polski Komitet Normalizacyjny (PKN)
[edytuj] Narodowe organizacje normalizacyjne
- Association for Information and Image Management (AIIM)
- American National Standards Institute (ANSI)
- ASTM International (ASTM)
- British Standards Institution (BSI)
- Deutsches Institut für Normung (DIN)
- Institut belge de normalisation (IBN)
- Association française de normalisation (AFNOR)
- Österreichisches Normungsinstitut (ON)
- Czech Standards Institute (CSNI)
- Dansk Standard (DS)
- Suomen Standardisoimisliitto (SFS)
- Hellenic Organization for Standardization (ELOT)
- Hungarian Standards Institution (MSZT)
- Icelandic Standards (IST)
- National Standards Authority of Ireland (NSAI)
- Ente Nazionale Italiano di Unificazione (UNI)
- Malta Standards Authority (MSA)
- Nederlands Normalisatie-Instituut (NEN)
- Norges Standardiseringsforbund (NSF)
- Instituto Português da Qualidade (IPQ)
- Slovak Institute for Standardization (SUTN)
- Asociación Española de Normalización y Certificación (AENOR)
- Swedish Standards Institut (SIS)
- Schweizerische Normen-Vereinigung (SNV)
[edytuj] Międzynarodowe organizacje normalizacyjne
- Commission électrotechnique internationale (CEI)
- Comité européen de normalisation (CEN)
- Comité européen de normalisation électrotechnique (CENELEC)
- European Telecommunications Standards Institute (ETSI)
- Organisation internationale de normalisation (ISO)
- Union internationale des télécommunications (UIT)
[edytuj] Organizacje normalizacyjne
- European Computer Manufacturers Association (ECMA)
- Internet Engineering Task Force (IETF)
- Object Management Group (OMG)
- Organization for the Advancement of Structured Information Standards (OASIS)
- Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE)
- World Wide Web Consortium (W3C)
- National Institute of Standards and Technology (NIST)