Napoleon IV Bonaparte

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Napoleon Eugeniusz Ludwik Jan Józef Bonaparte, Prince Impérial et Fils de France (zwany Loulou) (ur. 16 marca 1856, zm. 1 czerwca 1879), jedyny syn cesarza Francuzów Napoleona III i jego małżonki cesarzowej Eugenii i ostatni następca tronu II cesarstwa francuskiego.

Napoleon "IV" (fotografia Flormana, Stockholm 1878, z autografem księcia)

Napoleon III był po zgonie brata Napoleona Ludwika (zm. 1831) i stryja Józefa Bonaparte (zm. 1846) jedynym przedstawicielem starszej linii dynastii i po jego bezdzietnej śmierci prawa do tronu cesarskiego przeszłyby na nielubianego kuzyna, księcia Napoleona zwanego Plonplon, syna b. króla Westfalii Hieronima Bonapartego, wielka była zatem radość pary cesarskiej, gdy po trzech latach małżeństwa urodził im się 16 marca 1856 syn zwany przez rodziców Loulou (od Louisa). Pierwszą edukację młody napoleonida odbierał w domu, w rodzinnym pałacu Tuilerie w Paryżu wraz ze swymi kuzynkami, księżniczkami Alba, przystosowywano go także do dzieciństwa do kariery wojskowej, (jak przystało członkowi dynastii Bonaparte) do której wątły i chorowity chłopiec właściwie się nie nadawał. Po wybuchu wojny francusko-niemieckiej w roku 1870 czternastoletni Louis wysłany został jako obserwator na front koło Metzu i rzeczywistość wojny którą teraz ujrzał wywołała w nim głęboki kryzys psychiczny. Po przegranej wojnie ta ostatnia z francuskich monarchii została obalona i cesarzowa wraz z synem udała się na wygnanie do Anglii, gdzie wkrótce dołączył się do nich więziony dotychczas w Kassel b. cesarz Napoleon III. Cesarska rodzina osiedliła się w wynajętym pałacyku Camden House w miejscowości Chislehurst w hrabstwie Kent (dziś: część Londynu w dystrykcie Bromley), gdzie Napoleon III zmarł na kamicę nerkową 9 stycznia 1873. Wcale nie tak nieliczni bonapartyści we Francji obwołali wtedy młodego księcia cesarzem jako Napoleona IV i przywódcą ich ruchu, który swą koncepcję monarchii przeciwstawiał legitymistom (zwolennikom Henryka hrabiego de Chambord, ostatniego potomka Karola X) oraz orleanistom (zwolennikom wygnanej w r.1848 orleańskiej linii Burbonów). Tymczasem Louis, mimo szoku doznanego na wojnie 1870 roku, przygotowywał się do kariery wojskowej jako oficer artylerii (idąc śladami wielkiego przodka, Napoleona I) i uczęszczał do szkoły kadetów w Woolwich, którą mimo trudności językowych ukończył z wyróżnieniem w roku 1878, po czym odbył wielką podróż do krewnych w Skandynawii (panujący wówczas w Szwecji i Norwegii Oskar II był jak on prawnukiem cesarzowej Józefiny).

Napoleon IV na łożu paradnym, klęcząca: cesarzowa Eugenia, w 1 rzędzie 2 z prawej: ks. Plonplon, 3: ks.Napoleon Ludwik, 4: ks. Napoleon Wiktor (Fotomontaż, ok. r. 1880)

W roku 1879 uzyskał zezwolenie przyłączenia się do armii brytyjskiej jako obserwator i udał się do Afryki Południowej, gdzie oddziały brytyjskie walczyły z powstańcami z plemienia Zulusów. 1 czerwca 1879 udał się z małym oddziałem Anglików na pustynię, w stronę rzeki iTyotosi. Napadnięci przez afrykańskich wojowników wszyscy Brytyjczycy uciekli, zostawiając młodego księcia samego w obliczu ok. 36 Zulusów z których siedmiu zaatakowało Napoleona. Dwa dni później znaleziono jego nagie zwłoki z ok. 20 ranami od włóczni, wszystkie z przodu, z wyłupanym okiem (która była raną śmiertelną). To sugerowało, że długo się bronił - co potwierdzili potem przesłuchiwani Zulusi, mówiąc że to był prawdziwy lew, nie człowiek, i że oszczędzili by go, gdyby wiedzieli kim jest.

Zwłoki po próbie zabalsamowania przewieziono do Anglii, gdzie nieszczęsna matka musiała je zgodnie z prawem brytyjskim zidentyfikować (można tylko przypuszczać, jak zwłoki wyglądały po 48 godzinach przy upale 50 stopni i miesięcznej podróży statkiem do Anglii, rozpoznano je jedynie dzięki bliźnie pooperacyjnej na biodrze).

Przewiezienie zwłok do Anglii, ilustracja ok. 1879

Napoleon "IV" został najpierw pochowany obok ojca w kościółku w Chislehurst, a potem przeniesiony do ufundowanego przez cesarzową Eugenię opactwa w miejscowości Farnborough. W pogrzebie brali udział królowa Wiktoria i ks. Walii, późniejszy Edward VII oraz ok. 20 000 zwolenników dynastii z Francji. Trumnę nieśli m.in. książę Walii, następca tronu Szwecji i Norwegii i kuzyni zmarłego z rodzin Ornano i Murat .Spadkobiercą i następcą w prawach do tronu mianował ks. Napoleona Wiktora Bonapartego, omijając jego ojca Plonplona. Eugenia do końca życia nie zdjęła żałoby. Żyła do roku 1920 - a więc zobaczyła upadek cesarstwa Hohenzollernów, które wyrosło na ruinach monarchii napoleońskiej - i pochowana jest koło męża i syna w Mauzoleum Cesarskim w Farnborough.

Napoleon poległ w służbie armii brytyjskiej i królowa Wiktoria chciała mu wystawić pomnik w londyńskim Westminster Abbey, ale projekt upadł większością 15 głosów przeciw (liberałów pod przewodnictwem Chamberlaina). Wiktoria się nie poddała i uczciła "Małego Księcia" pomnikiem w St.George's Chapel na zamku Windsor, obok posągu swego męża Alberta. Mieszkańcy Chislehurst wystawili mu pomnik w lesie koło Camden House.

Napoleon IV był prototypem postaci "Małego Księcia" w znanej powieści Antoine de Saint-Exupéry.