Nabój 7,62 x 39 mm wz. 43
Z Wikipedii
7,62 x 39 mm wz. 43 | |
Rodzaj | nabój pośredni |
Kaliber | 7,62 mm |
Średnica | |
pocisk | 7,85 mm |
max. szyjki | 8,46 mm |
max. stożka przejściowego | 9,96 mm |
max. łuski | 11,26 mm |
kryzy | 11,30 mm |
Długość | |
łuski | 38,5 mm |
pocisku | 27 mm |
naboju | 56 mm |
Masa | |
naboju | 16,2-16,5 g |
pocisku | 6,61-12,50 g |
materiału miotajacego | 1,6-1,8 g |
Inne | |
Prędkość pocz. pocisku | 715 m/s (z lufy 415 mm) 735 m/s (z lufy 520 mm) |
Energia pocz. pocisku | 1991 J |
7,62 x 39 mm wz. 43 - radziecki nabój pośredni.
Pierwsze prace nad nabojem pośrednim prowadzono jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej. Wybuch wojny zatrzymał je i dopiero kiedy w 1942 roku w ręce Rosjan wpadły egzemplarze karabinów Mkb 42 (W) i (H) na nabój Kurzpatrone prace wznowiono. Założenia programu mówiły o opracowaniu naboju o kalibrze 7,62 mm i masie 15 - 17 g którego pocisk wystrzelony z lufy o długości 500 mm miałby w odległości 1000 m energię kinetyczną około 200 J. Najlepiej wymagania te spełniał nabój opracowany przez N. M. Jelizarowa i B. W. Siemina pracujących w OKB-44. Nowy nabój posiadał łuskę długości 41 mm.
Po zaprojektowaniu naboju rozpoczęto projektowanie zasilanych nim broni. Według planów do uzbrojenia miano przyjąć karabin samopowtarzalny, automatyczny i ręczny karabin maszynowy. Jako pierwszy do produkcji trafił samopowtarzalny SKS. Na początku 1945 roku był on testowany przez żołnierzy I Frontu Białoruskiego. Większe problemy natrafiono podczas projektowania innych rodzajów broni zasilanych nabojem pośrednim. Z kilku zaprojektowanych karabinów automatycznych największe szanse na przyjęcie do uzbrojenia miał AS-44 skonstruowany przez Aleksieja Sudajewa, ale śmierć konstruktora spowodowała przerwanie prac nad tą bronią, natomiast wytypowany do przyjęcia do uzbrojenia rkm RPD często się zacinał.
W 1946 roku rozpisano następny konkurs na karabin automatyczny w wyniku którego do uzbrojenia postanowiono przyjąć karabin skonstruowany przez Michaiła Kałasznikowa.
W 1948 roku powstała ostateczna wersja naboju pośredniego kalibru 7,62 mm. posiadała ona łuskę o długości 39 mm. W 1949 roku przyjęto do uzbrojenia Armii Radzieckiej nabój 7,62 x 39 mm i zasilane nim karabiny SKS, AK i rkm RPD. W latach 50. amunicja wz. 43 stała się podstawą uzbrojenia armii państw Układu Warszawskiego. Była także używana w państwach nie należących do Układu ale kupujących broń w ZSRR np. w Finlandii czy Egipcie czy Chinach. W latach 70. amunicja ta zaczęła być wypierana przez nowy małokalibrowy nabój pośredni 5,45 x 39 mm ale nadal jest to jeden najbardziej rozpowszechnionych naboi świata.
Wersje naboju 7,62 x 39 mm wz. 43:
- PS - pocisk zwykły (masa pocisku 7,91 g)
- T-45 - pocisk smugowy (masa pocisku 7,45 g)
- BZ - przeciwpancerno-zapalający (masa pocisku 7,77 g)
- Z - zapalający (masa pocisku 6,61 g)
- US - o zmniejszonej prędkości początkowej, stosowany do strzelania razem z tłumikiem dźwięku ((masa pocisku 12,50 g, masa ładunku miotającego 0,75 g)
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Kochański, Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Bellona 1991. ISBN 83-11-07784-3
- Ireneusz Chloupek, Coś pośredniego, Komandos 3/96. ISSN 0867-86-69