Medalierstwo

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł wymaga dopracowania.
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.

Rozwój sztuki medalierskiej na świecie można obserwować wraz z rozwojem bicia monety. Nazwa medal pochodzi od łacińskiego odpowiednika medallum, który w języku włoskim został przekształcony w nazwę medaglia rozpowszechnioną w XVIII wieku. „[...] świadczą o swojej epoce tak jak inne dzieła sztuki, dowodem jest istnienie w ich formie aktualnych prądów artystycznych, upodobań i sposobów myślenia społeczeństwa.[...]”2 Medalierstwo jest dziedziną sztuki dekoracyjnej (rzemiosłem artystycznym), którą umieścić można pomiędzy numizmatyką, a złotnictwem i sztukami pięknymi; rzadko niestety docenianą i pomijaną przez znawców sztuki. W przedstawieniach dominują wyobrażenia osób, zdarzeń, napisy, niektóre z nich znane są nam jedynie z rysunków lub zdjęć ponieważ zostały skradzione lub zaginęły. Forma medali współczesnych uległa zmianie i wciąż jest eksplorowana i na nowo poznawana. Są to dzieła sztuki małej wielkości, okrągłe lub wieloboczne w niektórych wypadkach, jednostronne lub dwustronne(posiadają tzw. awers i rewers; przedstawienia władców umieszczane były najczęściej na awersach), osiągające maksimum 5 – 20 centymetrów średnicy, nazywane bywają często medalikami (ich odmianą są żetony, sztony i marki; bardzo cienkie i małe), plakietami, plakietkami, medalionami (są większe niż medale i mogą być wykonane w innych materiałach np. kamień, stiuk) lub odznakami (trzeba jednak zaznaczyć, że w niektórych wypadkach trudne jest rozróżnienie czym tak właściwie jest dany obiekt, wynika to z miernego zainteresowania naukowców tą dziedziną). Proces powstawania medali można scharakteryzować trzema technikami: stempla, odlewania w formie, trybowania, oraz niello. Głównymi i najczęściej występującymi technikami w Polsce XVI wieku są odlewy i bicie stemplem. Przy odlewaniu w formie artysta wykonuje wzór oryginału(jedno lub dwustronny), najczęściej drewniany, następnie sporządza negatyw do którego wlewa stopiony metal; w ten sposób powstały odlew jest następnie obrabiany przy pomocy rylca. Bicie stemplem jest bardziej rozpowszechnioną techniką niż odlew czy inne wyżej wymienione. Aby medal został wybity musi najpierw powstać tzw. patryca, czyli część odbijająca wzór na krążku(sporządzana poprzez wyrycie w stali wypukłego lub wklęsłego wzoru rewersu i awersu lub jednej ze stron). Aby patryca mogła odbijać wzór musi być ona zahartowana, po tym procesie jest to gotowy stempel zdolny do wybujania gotowych medali. Technika trybowania, rzadko stosowana z powodu mozolności zajmowania się nią, polega na oddzielnym wykuwaniu w małych blaszkach całej kompozycji i spajanie ich ze sobą w całość. Odwrotna strona niż wybijana w tej technice jest stroną odbijającą. Najrzadziej stosowaną w Polsce techniką była technika tzw. niello, czyli grawerowania przedstawienia na srebrnym lub złotym krążku. Wyrytowane wgłębienia wypełniano następnie specjalną czarną substancją. Na końcu polerowano całość. Głównymi rodzajami medalów są medale: okolicznościowe, prywatne, religijne, fantazyjne (artystyczne), i inne oraz królewskie którymi zajmę się w tej pracy. Medale królewskie można podzielić na: elekcyjne, koronacyjne, ślubne, pośmiertne, pamiątkowe itp. Wręczane były najczęściej na jakąś okazję w formie podziękowania, pamiątki, nagrody itp.