Maria Grzesiakowa
Z Wikipedii
Maria Grzesiakowa z domu Bobrowicz (ur. 1897 - zm. 24 marca 1942) - instruktor harcerski, pierwsza żona Józefa Grzesiaka.
Urodziła się w 1897 roku w Dąbrowicy na Polesiu, w rodzinie rolniczej Kazimierza Bobrowicza i Kazimiery z Zasadzkich.
W Mołodowie ukończyła szkołę gospodarczą, a następnie kurs nauczycielski. Podjeła pracę zawodową jako pedagog w latach 1917-1918.
W 1920 ukończyła kurs sióstr PCK i w okresie wojny polsko-bolszewickiej wstępuje do Ochotniczego Batalionu Harcerskiego. W lipcu tego samego roku do tego batalionu dołącza Józef Grzesiak "Czarny" z oddziałem harcerzy krakowskich.
W sierpniu 1920 w 201. Ochotniczym Pułku Piechoty przechodzi chrzest bojowy w walkach o Grodno, w trakcie działań bojowych opatruje rannego Józefa Grzesiaka, za którego wychodzi za mąż w 1921.
201. Ochotniczy Pułk Piechoty zostaje przemianowany na 2. Wileński i działa w Grupie Operacyjnej generała Lucjana Żeligowskiego. Wraz z nim Grzesiakowa podąża przez najcięższe boje w Ejszyszkach, Wilnie, Starych Trokach, aż do pomyślnego końca służby wojskowej. 22 grudnia 1920 jej kompania szturmowa, teraz już 6.Harcerskiego Pułku Piechoty Wojsk Litwy Środkowej kończy swoją służbę.
Grzesiakowa wraz z mężem pozostaje w Wilnie. Tu wspomaga organizowanie słynnej Czarnej Trzynastki Wileńskiej, a następnie obejmuje prowadzenie drużyny żeńskiej, która w 1934 przyjmuje nazwę 13. Żeńskiej Wileńskiej drużyny harcerek im. bp.Władysława Bandurskiego.
Równocześnie pełni kolejno obowiązki instruktorki, komendantki hufca i wchodzi w skład Komendy Chorągwi Wileńskiej ZHP.
Jako zawodowa nauczycielka działa w oświacie, organizuje kilkadziesiąt terenowych bibliotek.
11 listopada 1930 z rak generała Lucjana Żeligowskiego otrzymuje Krzyż Zasługi Litwy Środkowej.
Przed wybuchem wojny w 1939 w Komendzie Chorągwi Wileńskiej kieruje referatem przysposobienia do obrony kraju, współorganizuje Pogotowie Harcerek Chorągwi Wileńskiej szkolące w zakresie służby sanitarnej, łączności, terenoznawstwa, służby gospodarczej, obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej oraz służby opiekuńczej.
W czasie okupacji działa w ZWZ, prowadzi nadal swoją drużynę harcerską, organizuje nowe zastępy spośród dziewcząt uczęszczających na tajne komplety nauczania, sama też uczy na poziomie szkoły powszechnej, organizuje pomoc więźniom.
Zimą 1941/1942 kształci się na kursach poznania broni i zasad prowadzenia walki. W jej mieszkaniu jest czynny punkt kontaktowy i mieści się magazyn broni.
Wiosną 1942 zapada na długa chorobę, po czym umiera. Pochowana została na Nowej Rossie.
[edytuj] Odznaczona
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal za wojnę 1918-1920,
- Krzyż Zasługi Litwy Środkowej.
[edytuj] Patron
- ,Maria Grzesiakowa jest patronem m.in. 13 Radomszczańskiej Drużyny Harcerskiej "Bursztynowa Trzynastka"