Konstytucja Niemiec

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Konstytucją Niemiec jest Ustawa Zasadnicza (niem. Grundgesetz, skrót GG). Obwieszczona dnia 23 maja 1949 przez Radę Parlamentarną (Parlamentarischer Rat) weszła w życie dnia 24 maja 1949.

Ustawa Zasadnicza stwierdza, jakie prawa ma każdy obywatel (prawa zasadnicze, niem. Deutschengrundrechte) oraz każdy człowiek (prawa człowieka) wobec przestawicieli władzy państwowej (Staatsgewalt).
Ustawa Zasadnicza określa również organizację państwa i wyznacza podstawowe zadania państwa oraz jego sposoby działania.

Ustawa Zasadnicza składa się z artykułów, które były zmieniane, jednak fundamentalne zasady struktury państwa (Staatsstruktur) nie podlegają żadnym zmianom (art. 1, 20 i 79 ustęp 3). Nie oznacza to, że parlament (Bundestag i Bundesrat), jako władza ustawodawcza, uprawniona do zmiany konstytucji, nie może wkraczać w całość praw zasadniczych (Grundrechte) każdorazowo większością 2/3 głosów.

Przestrzeganie i wykładnia Ustawy Zasadniczej jest nadzorowane przez Trybunał Konstytucyjny (Bundesverfassungsgericht).

Ażeby podkreślić prowizoryczny charakter tej konstytucji wobec podziału Niemiec po II wojnie światowej, przyjęto określenie Ustawa Zasadnicza, uwarunkowując ostateczną konstytucję ponownym zjednoczeniem (niem. Wiedervereinigung).

Spis treści

1 Tekst źródłowy Ustawy Zasadniczej (fragmenty)
2 Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec
3 Linki zewnętrzne

[edytuj] Tekst źródłowy Ustawy Zasadniczej (fragmenty)

Tłumaczenie tekstu uwzględniającego zmiany na dzień 26 listopada 2001 roku.
Ustawa składa się z preambuły i 146 artykułów uszeregowanych w rozdziałach.

[edytuj] Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec

z dnia 23 maja 1949 wraz z późniejszymi zmianami

[edytuj] Spis treści

Preambuła
I. Prawa zasadnicze
II. Federacja i kraje związkowe
III. Bundestag
IV. Rada Federalna (Bundesrat)
IVa. Komisja wspólna
V. Prezydent federalny
VI. Rząd federalny
VII. Ustawodawstwo federalne
VIII. Stosowanie prawa federalnego i zarządzanie Federacją
VIIIa. Zadania wspólne
IX. Sądownictwo
X. Finanse
Xa. Przypadek obrony
XI. Przepisy przejściowe i końcowe

[edytuj] Preambuła

Niemiecki naród świadom swej odpowiedzialności przed Bogiem i ludźmi siłą swych uprawnień konstytucyjnych, natchnięty wolą, aby jako równouprawniony człon w zjednoczonej Europie służyć światowemu pokojowi, przyjął jako obowiązującą tę Ustawę Zasadniczą.
Niemcy (jako obywatele) w krajach związkowych

Badenia-Wirtembergia (Baden-Würtemberg)
Bawaria (Bayern)
Berlin
Brandenburgia (Brandenburg)
Brema (Bremen)
Hamburg
Hesja (Hessen)
Meklemburgia-Pomorze Przednie (Mecklenburg-Vorpommern)
Dolna Saksonia (Niedersachsen)
Nadrenia Północna-Westfalia (Nordrhein-Westfallen)
Nadrenia-Palatynat (Rheinland-Pfalz)
Saara (Saarland)
Saksonia (Sachsen)
Saksonia-Anhalt (Sachsen-Anhalt)
Szlezwik-Holsztyn (Schleswig-Holstein)
Turyngia (Thüringen)

w swobodnym samostanowieniu dopełnili jedność i wolność Niemiec. Z tego wynika, że ta Ustawa Zasadnicza jest obowiązująca dla całego narodu niemieckiego.

[edytuj] I. Prawa zasadnicze

Artykuł 1. [Godność człowieka, prawa człowieka, zobowiązanie prawne praw zasadniczych]

(1) Godność człowieka jest nienaruszalna. Wszelkie władze państwowe są zobowiązane szanować ją i chronić.
(2) Naród niemiecki uznaje dlatego nienaruszalne i niezbywalne prawa człowieka jako podstawę wszelkiej ludzkiej wspólnoty, pokoju i sprawiedliwości na świecie.
(3) Poniższe prawa zasadnicze są obowiązujące dla ustawodawstwa, władzy wykonawczej i sądownictwa jako bezpośrednio obowiązujące prawo.

Artykuł 6. [małżeństwo - rodzina - dzieci]

(1) Małżeństwo i rodzina znajdują się pod szczególną ochroną systemu państwowego.
(2) Opieka nad dziećmi i wychowanie dzieci są naturalnym prawem rodziców oraz przede wszystkim im przynależnym obowiązkiem. Nad ich działaniem czuwa wspólnota państwowa.
(3) Dzieci mogą być oddzielone od rodziny wbrew woli osób uprawnionych do wychowania tylko na podstawie ustawy, jeśli osoby uprawnione do wychowania nie stoją na wysokości zadania albo jeśli dzieciom grozi z innych powodów demoralizacja.
(4) Każda matka ma prawo do ochrony i opieki ze strony wspólnoty.
(5) Dzieciom pozamałżeńskim należy stworzyć prawnie równe warunki do ich cielesnego i duchowego rozwoju i ich pozycji (miejsca) w społeczeństwie jak dzieciom urodzonym w małżeństwie.

Artykuł 7. [Szkolnictwo]

(1) Całe szkolnictwo znajduje się pod nadzorem państwa.
(2) Osoby odpowiedzialne za wychowanie dziecka mają prawo do ustalania o udziale dziecka w lekcjach religii.
(3) Nauczanie religii w szkołach publicznych, z wyjątkiem szkół bezwyznaniowych, jest zwykłym przedmiotem nauczania. Niezależnie od nadzoru państwowego nauczanie religii odbywa się zgodnie z zasadami wspólnot religijnych. Żaden nauczyciel nie może być zobowiązany wbrew swojej woli do nauczania religii.
(4) Gwarantuje się prawo do zakładania szkół prywatnych. Szkoły prywatne jako uzupełnienie szkół publicznych obowiązuje uzyskanie zezwolenia ze strony państwa i podlegają prawu krajów związkowych. Zezwolenie będzie udzielone, jeśli szkoły prywatne nie ustępują szkołom publicznym pod względem
- celów nauczania i wyposażenia, oraz
- wykształcenia naukowego sił nauczycielskich,

oraz nie będzie popierane różnicowanie uczniów ze względu na stan majątkowy rodziców.
Zezwolenia nie udziela się, jeśli ekonomiczne i prawne położenie sił nauczycielskich nie jest dostatecznie zapewnione.

(5) Prywatna szkoła podstawowa (Volksschule) jest tylko wtedy dopuszczana, jeśli organ zarządzający nauczaniem uzna szczególny interes pedagogiczny, bądź na wniosek osób odpowiedzialnych za wychowanie dziecka będzie miała być założona jako szkoła świecka (Gemeinschaftsschule), jako szkoła wyznaniowa bądź światopoglądowa i jeśli nie istnieje w gminie publiczna szkoła podstawowa tego rodzaju.
(6) Szkoły wstępne (Vorschulen) pozostają zamknięte.

[edytuj] II. Federacja i kraje związkowe

Artykuł 20. [zasady konstytucyjne - prawo do stawiania oporu]

(1) Republika Federalna Niemiec jest demokratycznym i socjalnym państwem związkowym.
(2) Wszelka władza państwowa pochodzi od narodu. Jest sprawowana przez naród poprzez wybory, głosowania i przez właściwe organy ustawodawcze, władzy wykonawczej i sądownictwa.
(3) Ustawodawstwo jest związane ustrojem konstytucyjnym, a władza wykonawcza i sądownictwo są związane ustawami i prawem.
(4) Wszyscy Niemcy mają prawo do stawiania oporu przeciw każdemu, kto usiłuje ten ustrój usunąć, jeśli inne środki zaradcze nie są możliwe.

[edytuj] XI. Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 116. [Pojęcie Niemiec - ponowne przyznanie obywatelstwa]

(1) Niemcem w sensie tej Ustawy Zasadniczej z zastrzeżeniem innych regulacji prawnych jest ten, kto posiada niemiecką przynależność państwową lub jako uciekinier lub wypędzony niemieckiej narodowości lub jako ich współmałżonek lub potomek został przyjęty na obszarze Rzeszy Niemieckiej według stanu z dnia 31 grudnia 1937 roku.
(2) Dawniejszym obywatelom niemieckim, których pozbawiono przynależności państwowej między 30 stycznia 1933 roku a 8 maja 1945 roku ze względów politycznych, rasowych lub religijnych, i ich potomkom należy na podstawie wniosku ponownie przyznać obywatelstwo. Oni nie są uważani jako pozbawieni obywatelstwa, jeśli po 8 maja 1945 roku zamieszkali w Niemczech i nie wyrazili sprzeciwu.

Artykuł 146. [Okres ważności Ustawy Zasadniczej]
Ta Ustawa Zasadnicza, która po spełnieniu jedności i wolności Niemiec obowiązuje cały naród niemiecki, traci swą ważność w dniu, w którym zacznie obowiązywać konstytucja, która w swobodnym rozstrzygnięciu będzie ustanowiona przez niemiecki naród.