Kościół św. Jakuba w Oliwie
Z Wikipedii
Kościół św. Jakuba w Gdańsku Oliwie to dwunawowa niewielka świątynia. Ma 28 metrów długości, 10 metrów szerokości oraz 12 metrów wysokości. Wyposażenie kościoła stanowią ambona i ołtarz z 2. połowy XVIII wieku. Ołtarz zdobił obraz Chrystusa z 1853 r., dzieło malarza gdańskiego Louisa Sy, obecnie znajduje się w kurii metropolitalnej. W posadzce zobaczyć można 6 płyt nagrobnych, w tym 4 z herbami. Wschodni szczyt budowli zdobi rokokowy kartusz z czasów opata Jacka Rybińskiego (1740 - 1782).
Cmentarz przy kościele św. Jakuba nie istnieje już dzisiaj. Obecny oliwski założony został w 1878 r. W roku 1909 wybudowano kaplicę cmentarną wg planów architekta Singera, twórcy kaplicy św. Piotra w Jelitkowie.
Przy ulicy Grunwaldzkiej 517 w Oliwie stoi kapliczka św. Jana Nepomucena z XVIII wieku. Jest ona świadectwem pielgrzymek organizowanych przez Bractwo Drogi Krzyżowej, powołane w 1766 r. przez papieża Klemensa XIII. Po drodze z kościoła Reformatów w Gdańsku Chełmie do Kalwarii Wejherowskiej było 14 stacji. Zachowana do dziś kapliczka z figurami Matki Boskiej i św. Jana Nepomucena, zwana przez dawnych mieszkańców Oliwy „Kolumna Maryjna”, świadczy o religijności w tamtych czasach.
[edytuj] Rys historyczny
- XIV wiek - obok klasztoru cysterskiego powstał murowany, na miejscu wcześniejszego drewnianego, trójnawowy kościół parafialny pw. św. Jakuba
- 1577 - kościół został zburzony przez gdańskich żołnierzy
- 1591-1593 - odbudowa świątyni w formie dwunawowej
- 1604 - w dniu 18 stycznia Franciszek Łącki sufragan z Włocławka konsekrował kościół św. Jakuba
- 1709 - kościół zwieńczyła wieża o wysokości 24 metrów
- 1833 - po kasacie klasztoru cysterskiego w Oliwie (1831) kościół klasztorny przekazany został katolikom jako parafialny, a kościół św. Jakuba przyznany ewangelikom
- 1879-1882 - przeprowadzono gruntowny remont kościoła
- 1920 - ewangelicy przenieśli się do nowo wybudowanego kościoła Pojednania w Oliwie
- 1946 - kościół św. Jakuba przekazano katolikom i do dnia dzisiejszego pełni on funkcję kościoła rektorskiego
- 1960 - w ramach przeprowadzonej rewaloryzacji odsłonięto najstarsze partie muru na zewnętrznych ścianach z charakterystycznymi dla wiejskich kościółków gotyckich wmurowanymi polnymi kamieniami
- 1999 - odnowiono kościół, pokryto go nowym dachem, naprawiono wieżę i pomalowano
