Kościół św. Bernardyna w Krakowie
Z Wikipedii
Kościół św. Bernardyna w Krakowie - kościół bernardynów, znajdujący się przy ulicy Bernardyńskiej 2.
Powstanie klasztoru wiąże się z pobytem w Krakowie św. Jana Kapistrana, kaznodziei, który przybył w 1453 r. na zaproszenie króla Kazimierza Jagiellończyka i biskupa krakowskiego kardynała Zbigniewa Oleśnickiego. Jan Kapistran reprezentował zakon obserwantów reguły św. Franciszka z Asyżu. W Polsce zreformowaną gałąź zakonu braci mniejszych zwano bernardynami.
Kardynał Zbigniew Oleśnicki od swojego brata Jana wojewody sandomierskiego pozyskał posiadłość na Stradomiu i ofiarował zakonnikom. Po śmierci Oleśnickiego budową nowego kościoła kierował Jan Długosz, fundatorem zaś był Hińcza z Rogowa kasztelan sandomierski.
W latach 1645-1647 przebudowano całkowicie gotycki korpus kościoła. Niestety podczas potopu szwedzkiego został on doszczetnie zrujnowany. Obecna barokowa świątyna została wzniesiona w latach 1659-1680. Jest to budowla trójnawowa, bazylikowa z transeptem i kopułą pogrążoną w dachu kościelnym, o czym zapewne zdecydowały względy strategiczne. Ewentualny ostrzał prowadzony z dział wzgórza wawelskiego mógłby naruszyć i zrujnować konstrukcję kopuły kościelnej, gdyby ta znacząco wyróżniała się ponad dachem świątyni.
[edytuj] Wnętrze
W kruchcie kościelnej znajdują się późnorenesansowe nagrobki Stanisława i Zofii Ługowskich. Sklepienie nawy głównej i prezbiterium pokrywa ciekawa dekoracja stiukowa. Do prezbiterium przylegają dwie kaplice.
W kaplicy św. Anny w późnobarokowym ołtarzu z 2 poł. XVIII wieku znajduje się rzeźba św. Anny Samotrzeć z końca XV wieku, pochodząca prawdopodobnie z warsztatu Wita Stwosza.
W kaplicy bł. Szymona z Lipnicy znajduje się ołtarz-mauzoleum wykonany w 1662. W mensie ołtarzowej znajduje się sarkofag - relikwiarz z posągiem błogosławionego. Witraż ze scenami z życia Szymona zaprojektował Józef Mehoffer.
Ołtarz główny i łączące się z nim kompozycyjnie cztery ołtarze boczne stanowią przykład późnobarokowej snycerki, zostały wykonane w latach 1758-1766. Obrazy zdobiące ołtarze są dziełem Franciszka Lekszyckiego - zakonnika z tutejszego klasztoru bernardynów, który malując swoje kompozycje wzorował się na rycinach, szkicach i obrazach Rubensa i van Dycka.
W okresie wielkanocnym w Grobie Pańskim tłem dla monstrancji z hostią jest Golgota - obraz pędzla Tadeusza Popiela, namalowana w 1911 r. i przywieziona do Krakowa po II wojnie światowej z kościoła lwowskich bernardynów.
[edytuj] Bibliografia
Katalog zabytków sztuki w Polsce, miasto Kraków cz.IV, Kazimierz, Stradom Kościoły i klasztory 1 pod redakcją Izabeli Rejduch- Samkowej i Jana Samka Warszawa 1987r