Karol XII Szwedzki
Z Wikipedii
Karol XII, szw. Karl XII, łac. Carolus Rex (ur. 17 czerwca 1682, zm. 30 listopada 1718) - król Szwecji od 1697 z niemieckiej dynastii Wittelsbachów, syn Karola XI.
Był wybitnym dowódcą wojskowym. Podczas III wojny północnej (1700-1721) wielokrotnie rozbijał przeważające wojska sił koalicji Rosji, Saksonii, Danii i Polski.
W 1700 zaatakował i zmusił do kapitulacji Danię. Następnie przerzucił armię do Inflant i pokonał saską armię króla Polski i elektora saskiego Augusta II Mocnego pod Rygą. W 1700 rozgromił pod Narwą armię rosyjską. Po czym wkroczył na ziemie Rzeczypospolitej. W 1702 pokonał pod Kliszowem sasko-polskie wojska Augusta II Mocnego. W roku 1704 wyparł go do Saksonii (m. in. bitwa pod Pońcem). Kazał szlachcie, która stanęła po jego stronie wybrać na króla Polski Stanisława Leszczyńskiego. Gdy w 1706 gen. Rehnsköld pobił armię saską pod Wschową (Fraustadt), Karol XII wkroczył do Saksonii i zmusił Augusta II Mocnego do abdykacji (traktat w Altranstädt). Następnie postanowił rozprawić się z Rosją. Jednak car Piotr I Wielki cofał się bez walki. Po porażce w roku 1708 posiłków pod Leśną Szwedzi skierowali się na Ukrainę. Tam połączyli się ze zbuntowanym przeciwko Rosji hetmanem kozackim Iwanem Mazepą. Karol XII odniósł ranę podczas oblężenia Połtawy. Po klęsce pod Połtawą w roku 1709 z wojskami Piotra I Wielkiego, uciekł do Turcji gdzie został internowany w Benderach. Namówił sułtana do ataku na Rosję (1710). Po zawarciu pokoju rosyjsko-tureckiego wydalony z Mołdawii 1713. Przedarł się w przebraniu do Szwecji. Po przystąpieniu kolejnych państw do koalicji antyszwedzkiej Karol XII kontynuował wojnę. Zaatakował należąca do Danii Norwegię. Zginął w roku 1718 podczas oblężenia twierdzy Frederikshald w Norwegii. Był on ostatnim władcą absolutnym w Szwecji.
| Poprzednik Karol XI |
 |
Król Szwecji 1697–1718 |
|
Następca Ulryka Eleonora |
