Karl Humann
Z Wikipedii
Karl Humann (4 stycznia 1839 - 12 kwietnia 1896), niemiecki inżynier i archeolog-samouk.
Urodził się w Steele na pograniczu Nadrenii i Westfalii. Uczęszczał do klasycznego gimnazjum w Essen. Inżynier budownictwa drogowego; absolwent Królewskiej Akademii Budowlanej w Berlinie. W czasie studiów słuchał wykładów Ernsta Curtiusa, późniejszego badacza starożytnej Olimpii. Po ukończeniu studiów wyjechał w 1861 do Lewantu na zaproszenie brata Franciszka, który pracował w administracji rządowej na wyspie Samos. Humann brał udział w budowie portu w Tirgani, a następnie pracował jako architekt i mierniczy w Izmirze, Konstantynopolu i na tureckich Bałkanach. Został protegowanym Wielkiego Wezyra Fuada-paszy. W 1864 trafił po raz pierwszy do miasta Bergama, w którego sąsiedztwie znajdowały się ruiny starożytnego Pergamonu. Zafascynowany starożytnością, powrócił w to miejsce w 1866, a korzystając z okazji, że zajmował się w pobliżu budową drogi, założył w Bergamie swoją kwaterę, i w wolnym czasie penetrował obszar antycznego miasta, próbując zainteresować znaleziskami niemieckich archeologów. Na ich sugestię podjął dokładne badania w Pergamonie, znaleziska wysyłał do berlińskich muzeów (od 1870). W 1872 na wniosek Curtiusa został mianowany członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego. Mimo iż przekazał do Berlina wiele eksponatów, nie zyskał wsparcia finansowego ze strony niemieckiej. Hamann na kilka lat opuścił Bergamę. Dopiero Aleksander Conze, zainteresowany zalegającymi muzealne magazyny eksponatami, zachęcił Hamanna do badań i zorganizował finansowe wsparcie. W 1878 Humann rozpoczął prace wykopaliskowe w Pergamonie. Efektem prac było odkrycie wielkiego (ponad 120 m długości) ołtarza Zeusa, przedstawiającego sceny z gigantomachii i fryz Telefosa; płyty fryzu, pozyskiwane w kilku kampaniach, zostały przesłane do Berlina. Działalność Humanna nie ograniczała się wyłącznie do Pergamonu. W 1882 sporządził topograficzny plan i zdjął gipsowe formy z reliefów w hetyckim sanktuarium skalnym w Yazilikaya. W latach 1882-1883 wraz z Otto Puchsteinem badał tumulusy i hierotheseion Antiocha na górze Nemrut, leżącej na obszarze dawnego królestwa Kommagene. Następnie badał greckie miasto Magnezja. Od 1895 prowadził wykopaliska w Priene, które po jego śmierci kontynuuował Theodor Weigand. Karl Humann zmarł w Izmirze, starożytnej Smyrnie.
Bibliografia:
- Die Ergebnise der Ausgrabungen zu Pergamon (1880)
- Reisen in Kleinasien und Nordsyrien (1890)