Kaganat wschodni
Z Wikipedii
Kaganat wschodni - orda turecka powstała po rozpadzie Kaganatu starotureckiego, pod koniec VI wieku.
Kaganat ten, wykorzystując chaos powstały na skutek walki o sukcesję napadł na Chiny w 593 roku i przejął na kilka lat kontrolę nad jego północnymi prowinacjami.
W 603 roku wybuchł w łonie kaganatu bunt plemienia Tałesów, który prawdopodobnie był inspirowany przez Chiny. Na skutek tego buntu Kaganat utracił wpływy w północno-wschodniej części Wielkiego Stepu, wciąż jednak kontrolował północne Chiny i step graniczący z Chinami. W 618 roku, Kagan wschodu poparł kandydata na cesarza Chin Li Tuana, pomagając mu swoimi oddziałami kawaleryjskimi zwyciężyć innych pretendentów do władzy.
Li Tuan po objęciu władzy, w ramach porządkowania sytuacji na północy Chin zwasalizował najpierw Kaganat, stopniowo osłabiając i "cywilizując" go. W 650 roku Kagan wschodu jednak zbuntował się i rozpoczął wojnę z Chinami. Po 7 latach nieprzerwanych działa wojennych, wojska chińskie rozbiły całkowicie Kaganat w bitwie nad rzeką Ili. Kagan i jego najbliższi współpracownicy zostali skazani na śmierć, zaś jego auły zostały siłą zmuszone do osiedlenia się na pograniczu, gdzie powoli rozpłynęły się w masie innych ludów koczowniczych.
Po upadku kaganatu wschodniego na terenach obecnej Mongolii utrzymywały się jeszcze jego resztki jako chanat Turków Błękitnych - Ujgurów. Po walkach z Chinami w połowie VIII wieku Ujgurzy wyemigrowali do kotliny Tocharskiej podbijając tamtejsze plemiona i tworząc niezależne chanaty (dzisiejsza Ujguria - Sinkiang).
[edytuj] Chanowie Kaganatu Wschodniego
- Yixiji Kagan / Ashina Keluo 553 - 554
- Mugan Kagan / Ashina Qijin 554 - 572
- Tuobo Kagan / nieznane imię 572 - 581
- Nieznany tytuł / Ashina Anluo 581
- Shabolue Kagan / Ashina Shetu 581 - 587
- Yehu Kagan lub Mohe Kagan / Ashina Yongyulu 587 - 588
- Xiegashiduona Dulan / Ashina Chuluohou 588 - 599
- Tuli Kagan lub Qimin Kagan / Ashina Rangan 599 - 609
- Shibi Kagan / Ashina Duoji 609 - 619
- Chuluo Kagan / Ashina Qilifu 619 - 621
- Xieli Kagan / Ashina Duobi 621 - 630
[edytuj] Chanowie Kaganatu Turków Błękitnych
- Ilteris Sad (Idat) 680 - 691
- Qapagan Chan (Mo-ch'o) 691 - 716
- Inäl Chan 716
- Bilgä Chan 716 - 734
- Kul Tigin Chan 716 - 731
- Yollug Chan 735-?
- Icen Chan ?-744
- Etimis Chan 744-747