Kałmucy
Z Wikipedii
Kałmucy - naród mongolski z grupy ojrackiej, ok. 250 tys.
Używają języka kałmuckiego, należącego do języków ałtajskich. Zamieszkują w południowo-zachodnim skrawku Europy, nad Morzem Kaspijskim - głównie w rosyjskiej Kałmucji, gdzie stanowią blisko 50% populacji, oraz na terenach ościennych (Kraj Stawropolski, obwody astrachański i wołgogradzki).
Kałmucy w większości wyznają buddyzm, ponadto pewna ich liczba wyznaje prawosławie.
Kałmucy wciąż kultywują tradycje rodzimej sztuki ludowej, wyrażające się m.in. we wzornictiwe i zdobnictwie. Jeszcze do niedawna w użyciu był strój narodowy. Żywe są także tradycje literackie.
[edytuj] Historia
Kałmucy wywodzą się od Ojratów. Do końca XVIII w zamieszkiwali na terenach zachodnich Chin (Dżungaria) i częściowo Mongolii. Pod koniec XVII w. część Ojratów wywędrowała z dawnej ojczyzny na zachód i w początku XVIII w. dotarła nad Morze Kaspijskie. Kałmucy wyparli okolic dolnej Wołgi tureckich Nogajów i zajęli stepowe obszary między rzekami Don i Jaik (dzisiejszy Ural), a następnie na terenach tych utworzyli Chanat kałmucki.
W 1771 r., pod naporem rosyjskim większość Kałmuków postanowiła wrócić do dawnej ojczyzny; w czasie tej wędrówki znaczna część zginęła, natomiast ok. 13 tys. rodzin pozostało na terenie Kałmucji i podporządkowało się rosyjskiemu gubernatorowi.
Do początku XX w. Kałmucy wiedli koczowniczy tryb życia, zajmując się hodowlą głównie bydła; następnie zaczęli stopniowo przechodzić na życie osiadłe, trudniąc się m.in. rybołóstwem. W okresie radzieckim wszyscy Kałmucy zostali zmuszeni do życia osiadłego.
W 1920 r. Kałmucy otrzymali autonomię w ramach Związku Radzieckiego - Kałmucki Obwód Autonomiczny, przekształcony w 1935 r. w Kałmucką Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką.
Pod koniec 1943 r. Kałmucka ASRR została rozwiązana a w 1944 r. Kałmuków wysiedleno do Kraju ałtajskiego i krasnojarskiego oraz obwodów: omskiego i nowosybirskiego. Przyczyną tego był fakt, iż w czasie gdy część ziem Kałmuków zajęta była przez wojska niemieckie, ok. 5.000 Kałmuków dobrowolnie zgłosiło się do służby we wspomagającej Niemców kałmuckiej kawaleryjskiej formacji wojskowej.
Do Kałmucji wysiedleni mogli powrócić dopiero po 1957 r.
