Jim Jeffords

Z Wikipedii

James M. Jeffords Urodzony 11 maja 1934 w Rutland, Vermont
Młodszy Senator Stanów Zjednoczonych z Vermontu
Okres urzędowania	od 3 stycznia 1989 do 3 stycznia 2007 (koniec kadencji)
Partia polityczna	Partia Republikańska do 2001 Niezależny (stowarzyszony z demokratami) od 2001
Poprzednik	Robert Stafford
Następca	Bernie Sanders (elekt)
Kongresman z Vermontu (cały stan)
Okres urzędowania	od 3 stycznia 1975 do 3 stycznia 1989
Poprzednik	Richard W. Mallary
Następca	Peter P. Smith

James Merrill Jeffords, znany jako Jim Jeffords (ur. 11 maja 1934) – amerykański polityk, który od roku 1989 reprezentuje rodzinny stan Vermont w Senacie Stanów Zjednoczonych.

Jeffords zaczynał karierę polityczną jako członek Partii Republikańskiej, ale z jej zdecydowanie liberalnego (lewicowego) skrzydła, z powodu czego wielokrotnie zdarzało mu się wyłamywać z partyjnej dyscypliny w większości konserwatywnego stronnictwa.

W czerwcu 2001 Jeffords przeszedł na stałe do historii amerykańskiej polityki, kiedy to na znak protestu przeciwko polityce prezydenta George'a W. Busha, opuścił szeregi partii i został jedynym niezależnym członkiem izby wyższej Kongresu, stowarzyszonym z demokratami. Dało to wówczas demokratom minimalną większość w izbie stosunkiem 51 do 49 głosów. Nigdy jeszcze w historii kraju zmiana arytmetyki sił na skutek przejścia linii międzypartyjnej nie miała do tamtej pory miejsca.

Spis treści 1 Wczesne lata, rodzina i inne fakty 2 Kariera polityczna przed wyborem do Kongresu 3 Senator Stanów Zjednoczonych 3.1 Bardzo nietypowy republikanin 3.2 Epokowa zmiana przynależności partyjnej 3.2.1 Możliwe motywacje 3.2.2 Dalsza kariera w Senacie 3.3 Odejście 3.3.1 Niezależny po niezależnym? 4 Ciekawostka 5 Zobacz też 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Wczesne lata, rodzina i inne fakty

James Jeffords przyszedł na świat jako syn nieżyjących już Marion H. i Olina Jeffordsów. Jego ojciec był prezesem Sądu Najwyższego stanu Vermont. Studiował prawo na dwóch prestiżowych uczelniach w USA (Uniwersytet Yale'a, ukończony w 1956, oraz Uniwersytet Harvarda w 1962). Do palestry Vermontu przyjęto go w 1962, dzięki czemu mógł rozpocząć własną praktykę adwokacką w rodzinnym Rutland.

Jeffords w latach 1956-1959 służył w szeregach US Navy. Następnie pozostawał w rezerwie aż do 1990, kiedy został zwolniony w stopniu komandora.

Jest żonaty od 1961 z Elizabeth "Liz" Daley, z którą ma dwoje dzieci: córkę Laurę i syna Leonarda. Jeffordsowie mieszkają w Shrewsbury.

Senator Jeffords posiada także czarny pas w Taekwondo.

[edytuj] Kariera polityczna przed wyborem do Kongresu

W roku 1966 zdobył w wyborach miejsce w stanowym Senacie Vermontu, gdzie zasiadał jedną dwuletnią (1967-1969) kadencję. W 1968 pokonał urzędującego prokuratora generalnego stanu i zajął jego miejsce (piastował tę funkcję w latach 1969-1973).

W roku 1974 wybrano go jako jedynego reprezentanta (Vermont posiada tam tylko jedno miejsce, ze względu na swój status drugiego najmniej zaludnionego stanu Ameryki) Vermontu w Izbie Reprezentantów Stanów Zjednoczonych, gdzie zasiadał w latach 1975-1989. W tym samym roku w Kongresie, zasiadł również, jako jeden z dwóch senatorów stanu, Patrick Leahy, pierwszy demokrata, który zasiadł w nim z ramienia Vermontu i zaledwie drugi jego reprezentant w Kongresie. Dzisiaj Vermont jest właśnie bastionem Partii Demokratycznej.

W czasie swej kariery w Izbie pełnił m.in. funkcję wiceprzewodniczącego Komitetu ds. Pracy i Edukacji (większość mieli demokraci i to oni wystawiali przewodniczącego. Wiceprzewodniczącym jest zawsze najwyższy rangą członek komitetu z partii opozycyjnej, czyli tzw. Ranking Member).

[edytuj] Senator Stanów Zjednoczonych

W roku 1988 zgłosił swoją kandydaturę na miejsce w Senacie Stanów Zjednoczonych, po odejściu na emeryturę dotychczas zajmującego to stanowisko Roberta Stafforda. Wybierano go ponownie w 1994 oraz 2000. Obecna jego, trzecia sześcioletnia kadencja upłynie 3 stycznia 2007.

[edytuj] Bardzo nietypowy republikanin

Jakkolwiek stan Vermont jest tradycyjnie zdominowany pod względem politycznym przez liberałów, to jednak przez szereg lat był nieodmiennie bastionem wpływów coraz bardziej konserwatywnej Partii Republikańskiej (podobnie jak Głębokie Południe popierało demokratów, mimo niezgody na ich coraz bardziej liberalną politykę).

Tak więc nic dziwnego, iż wybierając drogę kariery politycznej Jeffords musiał związać się z republikanami. Wielu uważa też, że wstąpił do tej partii ze względu na tradycje rodzinne, a nie własne przekonania, które potem plasowały go na lewicy nawet względem wielu demokratów. Od początku swej kongresowej kariery uchodził za człowieka niezależnego pod względem politycznym. W opinii wielu jest też człowiekiem nieposzlakowanie uczciwym a także skromnym (faktem jest, iż na początku swej kariery w Kongresie zwykł nocować w mikrobusie zaparkowanym w "złej" dzielnicy Waszyngtonu).

Wielu uważa, iż Jeffords ze swoimi liberalnymi poglądami źle się czuł jako członek reprezentacji senackiej partii, która prowadziła politykę konserwatywną będąc u władzy. Często wyłamywał się więc z partyjnej dyscypliny, pozostając wszelako jej członkiem, co powodowało liczne ataki konserwatystów, nazywających go "republikaninem tylko z nazwy" (ang. Republican in Name Only, RINO).

Oto niektóre przykłady:

• Jako jedyny z prominentnych republikanów poparł program administracji prezydenta Billa Clintona w sprawie ustanowienia systemu publicznych ubezpieczeń zdrowotnych (projekt nie przeszedł)
• Jako jeden z dwóch republikanów głosował przeciwko zatwierdzeniu nominacji Clarence'a Thomasa (zgłoszonej przez prezydenta George'a H. W. Busha (Thomas uznawany jest obecnie za jednego z najbardziej konserwatywnych sędziów Sądu Najwyższego, do którego został jednak zatwierdzony)
• Od samego początku swej kariery, czyli późnych lat 60., opowiadał się za programami ochrony środowiska
• Głosował za dopuszczeniem marihuany do użytku medycznego w lipcu 2000
• Niezmiennie popierał prawo kobiet do przerwania ciąży
• Cały czas sprzeciwiał się instytucji kary śmierci

[edytuj] Epokowa zmiana przynależności partyjnej

Zobacz też: Zmiany przynależności partyjnej w USA

Właściwie to zmiana przynależności partyjnej, nawet przez piastujących wysokie stanowiska osoby, nie jest niczym nadzwyczajnym w amerykańskiej polityce i niekoniecznie musi hamować dalsze ich kariery. Oto kilka pamiętnych przykładów:

• Zmiana afiliacji przez liberalnego republikańskiego senatora Wayne'a Morse'a z Oregonu w 1953 (początkowo na niezależnego, a następnie na demokratę). Morse zasiadał w Senacie do 1969 i był jednym z poważnych kandydatów do nominacji prezydenckiej w 1960
• Przejście senatorów demokratycznych Richarda Shelby'ego (Alabama) i Bena Nigthhorse'a Campbella (Kolorado) do Partii Republikańskiej po tym, jak republikanie zyskali w niej większość pod koniec 1994. Campbell odszedł z Senatu w 2005, zaś Shelby zasiada w nim do tej pory
• Przejście Stroma Thurmonda z Partii Demokratycznej do Republikańskiej w 1964. Thurmond zasiadał w Senacie aż do 2003 i pełnił szereg lat funkcję przewodniczącego pro tempore tej Izby
• Przejście Dona Riegle'a, wówczas republikańskiego kongresmana z Michigan do Partii Demokratycznej w 1973. Riegle był potem wpływowym senatorem w latach 1976-1995

Jeffords był od dawna skonfliktowany, na skutej swych poglądów i udziału w głosowaniach, z kierownictwem partii, ale bardzo długo pozostawał z nią związany.

Po wyborach do Kongresu w 2000 układ sił wyniósł 50-50 senatorów, co jeszcze nigdy nie miało miejsca. W wypadku równego podziału głosów o wyniku decyduje "przełamujący" (tie break) głos wiceprezydenta, który jest nominalnym przewodniczącym Senatu. Od 20 stycznia 2001 był nim republikanin Dick Cheney, co dawało jego partii ogromnie małą przewagę, ale wystarczającą.

Jednakże 24 maja 2001 Jeffords ogłosił, iż występuje z Partii Republikańskiej i od tej pory będzie zasiadał w Senacie jako niezależny. Zgłosił też chęć stowarzyszenia z demokratami, co dałoby im przewagę 51 do 49 głosów.

Po raz pierwszy w historii za sprawą zmiany afiliacji przez jednego senatora doszło w czasie kadencji do tak diametralnego układu sił na Kapitolu. Stanowisko lidera większości stracił republikanin Trent Lott (Missisipi), a objął demokrata Tom Daschle (Dakota Południowa). Demokraci objęli też dzięki temu czwarte stanowisko w państwie, czyli przewodniczącego pro tempore. Thurmond zmuszony był przekazać je Robertowi Byrdowi (Wirginia Zachodnia) Demokraci przejęli też przewodnictwo nad komisjami senackimi. Sam Jeffords otrzymał przewodnictwo Komisji ds. Środowiska i Robót Publicznych (które w normalnym wypadku przypadło by demokracie Harry'emu Reidowi, dzisiejszemu liderowi mniejszości, wówczas wiceprzewodniczącemu komitetu). Jeffords z kolei przekazał kierownictwo komisji Zdrowia, Pracy i Edukacji Tedowi Kennedy'emu (Massachusetts). Do dziś Jeffords jest jego wiceprzewodniczącym.

Popularne stało się określenie tego wydarzenia jako "Huragan James".

Stan ten utrzymywał się do stycznia 2003, kiedy republikanie na powrót odzyskali (znamienne, że też za sprawą jednego mandatu) większość.

[edytuj] Możliwe motywacje

Oczywiście decyzja Jeffordsa wywołała wiele kontrowersji i domniemywań na temat jego "rzeczywistych intencji". Istnieją dwie wersje:

1. Jeffords postąpił zgodnie ze swoimi przekonaniami (akcentowano właśnie jego nieposzlakowaną i niezależną opinię). Kroplą, która przepełniła czarę była polityka prezydenta Busha, który uchodzi wśród wielu za osobę, której obojętne są sprawy ochrony środowiska naturalnego, a także odmowa przeznaczenia nadwyżek z budżetu na takie cele, jak edukacja, na której zawsze senatorowi zależało. Nie widział więc możliwości dalszego pozostania w klubie republikanów
2. Jeffordsowi po prostu tak bardzo zależało na przejściu za tą sprawą do historii i przewodnictwu komisji ds. środowiska, że poważył się na taki krok. Krytykowano go też, sugerując, aby zwrócił pieniądze otrzymane na kampanię w 2000 i złożył mandat, aby spróbować sił pod nowym szyldem politycznym w wyborach uzupełniających (jak ówczesny kongresman, a późniejszy senator Phil Gramm z Teksasu, kiedy porzucił demokratów na rzecz republikanów)

[edytuj] Dalsza kariera w Senacie

Już po zmianie przynależności partyjnej Jeffords należał do najbardziej stanowczych krytyków polityki zagranicznej administracji Busha (jako jeden z zaledwie 23 senatorów głosował przeciwko udzieleniu mu zgody na uderzenie na Irak. Pozostałymi 21 byli demokraci i jeden republikanin, Lincoln Chafee z Rhode Island, który przejął po odejściu Jeffordsa opinię najbardziej liberalnego senatora tej partii). Kontynuuje też opozycję wobec polityki wewnętrznej.

We wrześniu 2005 głosował natomiast za nominacją Busha Johna Glovera Robertsa na prezesa Sądu Najwyższego. Zwalczał natomiast nominację Samuela Ality na sędziego SN.

[edytuj] Odejście

Aczkolwiek szanse ponownego wyboru Jeffordsa do senatu w 2006 jako kandydata niezależnego były bardzo duże, by nie określić ich jako pewnych, ogłosił on w 2004, iż nie będzie się ubiegał o czwartą kadencję. Stwierdził przy tym, iż zmusza go do tego choroba nowotworowa żony i własne coraz słabsze zdrowie.

[edytuj] Niezależny po niezależnym?

Najpewniejszym kandydatem do schedy po Jeffordsie wydaje się kongresman Bernie Sanders, który jest jedynym niezależnym członkiem Izby Reprezentantów i również zdecydowanym liberałem (określa się otwarcie jako demokratyczny socjalista). Jeffords i Sanders są wieloletnimi przyjaciółmi.

Sanders, poparty przez demokratów, z którymi jest stowarzyszony w Izbie i najprawdopodobniej będzie w Senacie, zdecydowanie prowadzi w rankingach przedwyborczych. Jeffords oficjalnie nikogo nie poparł.

[edytuj] Ciekawostka

Swego czasu Jeffords, wraz z kolegami z senackich ław (Trentem Lottem, Johnem Ashcroftem z Missouri oraz Larrym Craigiem z Idaho) należał do amatorskiego zespołu muzycznego "The Singing Senators" (śpiewający senatorowie). Zespół już nie istnieje po odejściu i porażce wyborczej Ashcrofta (który został niedługo potem prokuratorem generalnym w gabinecie Busha).

[edytuj] Zobacz też

• republikanie tylko z nazwy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Buntownik na Kapitolu
• Strona oficjalna
• Profil NNDB
• Biografia ze stron Kongresu

Poprzednik James L. Oakes

Prokurator Generalny Vermontu 1969-1973

Następca Kimberly B. Cheney

Poprzednik Richard W. Mallary

Kongresman z Vermontu 1975-1989

Następca Peter P. Smith

Poprzednik Robert Stafford

Senator z Vermontu (klasa 1) od 1989

Następca Obecnie

Poprzednik Nancy Landon Kassebaum

Przewodniczący Senackiego Komitetu ds. Zdrowia, Pracy i Edukacji 1997-2001

Następca Ted Kennedy

Poprzednik Ted Kennedy

Przewodniczący Senackiego Komitetu ds. Zdrowia, Pracy i Edukacji 2001

Następca Ted Kennedy

Poprzednik Robert C. Smith

Przewodniczący Senackiego Komitetu ds. Środowiska i Robót Publicznych 2001-2003

Następca James Inhofe