Henry St John, 1. wicehrabia Bolingbroke
Z Wikipedii
Henry St.John (1678-1757) wicehrabia Bolingbroke - brytyjski polityk, historyk, filozof i mąż stanu z partii Torysów przeciwnik Roberta Walpole'a przez całe życie. Bolingbroke urodził sie w arystokratycznej rodzinie w Battersea - posiadłości rodzinnej.
W parlamencie od 1701 dał wyraz torysowskim poglądom. Jako zwolennik High Church ( oficjalnego królewskiego koscioła anglikańskiego) sprzeciwiał sie tolerancji religijnej. Był opozycjonistą przeciw rzadowi Wigów w osobach Johna Churchilla, 1. księcia Marlborough , earla Godolphina Charlesa Townshenda i Walpole'a. W 1710 roku wraz ze swym przyjacielem Robertem Harley'em przejał ster rzadów z woli królowej Anny I Stuart. zakończył wojnę którą prowadzili Wigowie (pokój w Utrechcie 1713) za co został skrytykowany ponieważ nie umiał, w oczach opozycji, zebrać owoców zwycięztw. Bolingbroke był przeciwny wolności prasy i miłośnikiem władzy absolutnej czemu dał wyraz w swej późniejszej pracy The Idea of a Patriot King.
W 1715 roku prewencyjnie uciekł z kraju w obawie przed Jerzym I i Wigami. Walpole uznał to oficjalnie z przyznanie sie do stawianych Bolingbroke'owi zarzutów wspierania powstania szkocko-jakobickiego (1715-1716). St.John schronił sie we francji u jakobickiego pretendenta nie bedąc jednak, jak się wydaje, w pełni przekonanym o słusznosci jego sprawy.
Dopiero w 1725 pozwolono na jego powrót do kraju. Robert Walpole (premier od 1721 roku) zadbał jednak by tak płomienny mówca jakim był Bolingbroke nie mógł zasiadać w Parlamencie. Bolingbroke z trudem odzyskał sekwestrowane dobra "zdrajcy". Po czym osiadł w Dawley niedaleko Londynu gdzie prowadził nieformalny klub opozycjonistów i literatów walczących z władzą Walpole'a. do kręgu tego należeli Jonathan Swift Aleksander Pope a także przez dwa lata młody Wolter chroniący sie wówczas w Anglii przed wiezieniem francuskim. Bolingbroke wywarł ogromny wpływ na Woltera jako filozof i historyk.
Na polu filozofii Bolingbroke był idealistą, deistą i praktycznym monarchistą pokładającym wielkie nadzieje w księciu Walii Fryderyku, który niestety zmarł w 1757 roku otwierając ksieciu Jerzemu droge do tronu. Po wyniesieniu na tron Jerzy III inspirował sie jednak koncepcjami Bolingbroke'a. St.John uważał władzę Walpole'a za szkodliwy nowotwór za coś w rodzaju króla parlametau co szkodzi tradycyjnemu pojeciu monarchii zajmując jej miejsce. Uważał, że Walpole, mający dobre znajomości tak na dworze jak i w Izbach parlamentu przejmował królewskie prerogatywy.
Jako historyk Bolingbroke zasługuje na najwyższe uznanie jako jeden z ojców nowożytnej historiografii i autor monumentalnej Historii Europy a także przewodnik duchowy Woltera -historyka.
W latach trzydziestych bolingbroke przysąpił do szturmu na pozycje Walpole'a pisząc mowy parlamentarne dla swego przyjaciela Williama Wyndhama szefa Torysów w parlamencie. Najlepsi pisarze (Pope, Swift, Henry Fielding) przescigali sie w krytyce Walpole'a co był niewątpliwie podsycane przez Bolingbroke'a. Literacka odpowiedź Walpole'a w obronie rzadu nigdy nie uzyskała takiego rozmachu i poziomu satyry jak przyjaciele Bolingbroke'a.
Henry St.John nigdy nie powrócił do władzy i musiał zadowolić się działalnoscią literacką. zmarł w 1757 roku.
