Heinrich Rickert (filozof)
Z Wikipedii
Heinrich Rickert (ur. 25 maja 1863 w Gdańsku, zm. 25 lipca 1936 w Heidelbergu), filozof niemiecki, profesor uniwersytetów we Fryburgu Bryzgowijskim i Heidelbergu przedstawiciel neokantowskiej szkoły badeńskiej.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Heinrich John Rickert był synem redaktora i polityka Henryka Rickerta. Uczył się najpierw prywatnie w Gdańsku i Berlinie, zaś później w berlinskim liceum "Zum Grauen Kloster". Szkołę opuścił jeszcze przed maturą, by słuchać w latach 1884 - 1885 na uniwersytecie berlińskim wykładów między innymi u Hermanna Grimma z historii sztuki, u Henryka Treitschkego z historii, u Emila DuBois'a-Reymonda z fizjologii, a u Wilhelma Scherera z poetyki, a także u Fryderyka Paulsena z filozofii. Wykłady Paulsena zdecydowały o tym, że Rickert wybrał filozofię na swój zawód.
Od 1885 studiował na uniwersytecie w Strasburgu, gdzie już po zdaniu matury uczęszczał na wykłady z filozofii u Wilhelma Windelbanda, do tego jako kierunek dodatkowy wybrał ekonomię u Grzegorza Fryderyka Knappa i Lujo Brentana oraz fizjologię u Fryderyka Glotza. W 1886 Rickert poznał prywatnie w Zurychu filozofa Ryszarda Avenariusa.
Doktoryzował się w 1888 roku u Wilhelma Windelbanda dysertacją zatytułowaną "Zur Lehre von der Definition". Po czym, po rocznym pobycie w Berlinie, przeniósł się w 1889 roku ze względów zdrowotnych do Fryburga Bryzgowijskiego.
We Fryburgu Rickert habilitował się w 1891 na podstawie dysertacji "Der Gegenstand der Erkenntnis" i działał na uniwersytecie najpierw jako docent prywatny, od 1894 jako profesor nadzwyczajny, zaś od 1896 jako profesor zwyczajny filozofii.
W 1915 roku Rickert został powołany na uniwersytet w Heidelbergu jako następca zmarłego Wilhelma Windelbanda, zaś jego następcą we Fryburgu został Edmund Husserl. Kolegami Rickerta w Heidelbergu byli m.in. Hans Driesch, Karol Jaspers i Henryk Maier. W 1932 r. Rickert przeszedł na emeryturę.
[edytuj] Poglądy
Rickert uważał, że funkcjonują transcendentne, ponadczasowe wartości, które muszą obowiązywać niezależnie od wszelkiego doświadczenia. Owe wartości nie posiadają ani cielesnego, ani duchowego bytu; ich byciem ma być obowiązywanie (Geltung).
[edytuj] Dzieła wybrane
- Der Gegenstand der Erkenntnis (1892 i późniejsze w istotny sposób zmienione wydania),
- Die Grenzen der naturwissenschaftlichen Begriffsbildung (1896-1902),
- Kulturwissenschaft und Naturwissenschaft (1898),
- Zwei Wege der Erkenntnistheorie (1909),
- System der Philosophie (1921),
- Die Philosophie des Lebens (1920)
[edytuj] Znaczenie
Rickert był w swoich czasach najbardziej znaczącym filozofem nauki, jego epistemologia i teoria wartości były bardzo wpływowe.