Hala Goryczkowa
Z Wikipedii
Hala Goryczkowa – dawna hala, która znajdowała się na Dolinie Goryczkowej w Tatrach Zachodnich. Obejmowała obydwa jej odgałęzienia; Goryczkową pod Zakosy i Dolinę Świńską. Była to hala pasterska, wypasano nie tylko na trawiastym jej dnie i zboczach, ale także na grzbiecie Kondratowego Wierchu i wschodnich stokach Kasprowego Wierchu. Łączna jej powierzchnia wynosiła 224,37 ha, z czego właściwe pastwiska i hale stanowiły 91 ha, reszta to były lasy, kosodrzewina, nieużytki.
Nazwa hali nie pochodzi od licznych gatunków goryczek występujących w Tatrach (na Hali Goryczkowej są one zresztą rzadkie), lecz od bacy o nazwisku Goryczka (jest to nazwisko dość popularne wśród górali). W czasie II wojny światowej i po niej hala była bardzo intensywnie eksploatowana przez nadmierny wypas; wypasano tutaj 161 owiec (przeliczeniowych), co zdecydowanie przekraczało możliwości tej hali, gdyż porost trawy jest tutaj słaby, dużą część stanowiły piargi i inne nieużytki. Nadmierny wypas powodował erozję stromych stoków. Na północnych stokach, pod granią główną Tatr owce wydeptały liczne perci zwane Zakosami. Z konieczności, by wyżywić liczne stado juhasi przepędzali owce (przez Świńską Przełęcz) na słowacką stronę, gdzie trawa była bujniejsza i niewypasana (Słowacy wcześniej znieśli lub ograniczyli wypas w Tatrach).
W XIX w. stanowiła ona własność gminy Murzasichle, Gliczarów i Zubsuche. Do 1961 r. tylko (30,27 ha) stanowiło własność TPN, większość, tj. 194,1 ha było w rękach górali, od których TPN później wykupił tę halę. Na Wyżniej i Niżniej Goryczkowej Równi stały liczne szałasy i szopy. Jeszcze dawniej istniały podobno szałasy jeszcze wyżej, w Dolinie pod Zakosy, na wysokości ok. 1580 i 1620 m n.p.m.
Obecnie nie wypasa się tutaj już ani owiec, ani bydła. Nie prowadzą też tędy żadne szlaki turystyki pieszej. Jednak hala jest w dalszym ciągu bardzo intensywnie eksploatowana, tym razem przez narciarzy. Jest jednym z najbardziej popularnych i zatłoczonych ośrodków narciarskich w okolicach Zakopanego. Istniejąca tutaj kolej krzesełkowa Goryczkowa (z Wyżniej Równi Goryczkowej na Kasprowy Wierch) przewozi w ciągu zimowego sezonu (a trwa on tutaj przeważnie od 15 grudnia do początków maja) ok. 0,5 miliona narciarzy. Kocioł Goryczkowy to jedyne miejsce w Polsce, gdzie można uprawiać narciarstwo w alpejskim stylu. Trasa zjazdowa z Kasprowego Wierchu jest trudna i wymaga pewnych umiejętności narciarskich, ale daje niezapomniane przeżycia. Oprócz dobrze utrzymanej przez ratraki trasy zjazdowej można tu uprawiać kwalifikowaną turystykę narciarską na specjalnie wytyczonych nartostradach.
- jednokierunkowa z Kasprowego Wierchu przez Dolinę pod Zakosy, zboczami dolnej części Kondratowego Wierchu do schroniska PTTK na Hali Kondratowej,
- dwukierunkowa z Goryczkowej Równi Niżniej do Doliny Kondratowej poniżej Polany Kondratowej,
- jednokierunkowa od dolnej stacji wyciągu przez Kondrackie Rówieńki, wzdłuż potoku Bystra do Kuźnic,
- jednokierunkowa od Myślenickich Turni do dolnej stacji wyciągu kolejki krzesełkowej.
