Guqin

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Guqin ^* (chiń. 古琴, pinyin: gǔqín; zwany także 七弦琴 qīxiánqín - "qin o siedmiu strunach") jest tradycyjnym chińskim instrumentem muzycznym z grupy chordofonów (jest rodzajem cytry). Nie powinien być mylony z guzheng, innym tradycyjnym chińskim instrumentem strunowym. Pierwotnie nazywano go po prostu 琴 (qín), jednak z czasem to słowo nabrało bardzo szerokiego znaczenia i pojawiło się w nazwach wielu różnych instrumentów muzycznych, zaś pierwotny qin przemianowano na guqin (gu znaczy "starodawny, starożytny").

Guqin ma postać podłużnego drewnianego pudła rezonansowego złożonego z dwóch płyt (każda z innego rodzaju drewna). Płyta górna - rezonansowa - jest wygięta wzdłuż osi. W czasie gry instrument spoczywa przed grającym na stole. Technika gry polega na szarpaniu siedmiu (lub pięciu w najstarszych instrumentach) jedwabnych strun. Po rewolucji kulturalnej jedwabne struny zaczęto zastępować metalowymi. Guqin nie posiada progów i pozwala na grę w skali około czterech oktaw.

Guqin jest najstarszym chińskim instrumentem strunowym i jest silnie zakorzeniony w chińskiej tradycji. Jego najdawniejsze formy istniały już około 3000 lat temu. Pierwsze wzmianki o znanej nam formie instrumentu pochodzą z czasów późnej dynastii Han. Najstarsze zachowane instrumenty guqin pochodzą z okresu dynasii Tang. Był on atrybutem elity inteligencji. Umiejętność gry na qin była jedną z czterech podstawowych sztuk w chińskim szkolnictwie:

琴 (qín) - gra na qin
棋 (qí) - gra w go
書 (shū) - kaligrafia
畫 (huà) - malarstwo

Gra na instrumentach miała w Chinach charakter rytualny, w związku z czym z instrumentem guqin wiąże się bogata symbolika. Wymiary instrumentu (3' 6.5" - chińskie stopy i cale) mają jakoby symbolizować 365 dni roku. Górna, wygięta, płyta rezonansowa reprezentuje Niebo, podczas gdy dolna - płaska - jest obrazem Ziemi. Struny oznaczją elementy przyrody: Metal, Drewno, Wodę, Ogień i Ziemię (pierwotna pięciostrunowa wersja). Szóstą strunę dodał król Wen, pierwszy z dynastii Zhou (Czou) w żałobie po stracie syna Bo Yikao. Struna ta ma brzmieć smutnie. Drugi król z tej dynastii, Wu, dodał siódmą strunę, by zagrzać swoich żołnierzy do walki. Brzmienie tej struny ma być mocne i zdecydowanie. Na górnej płycie znajduje się także 13 elementów wykonanych z masy perłowej lub złotej folii (w szlachetnych, droższych wersjach instrumentu). Są to określone punkty harmoniczne, wskazujące, gdzie należy dociskać strunę (robi się to palcami lewej ręki). Elementy te symbolizują 13 miesięcy kalendarza chińskiego.

Dziś mniej niż 2000 osób potrafi grać na guqin. Ze względu na istotną rolę tego instrumentu w rozwoju kulturowym ludzkości w roku 2003 UNESCO uznało sztukę guqin za Arcydzieło Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości (Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity).

Utwór Flowing streams ("Płynąca woda") skomponowany i wykonany na guqin został umieszczony na złotej płycie, którą w kosmos zaniosły sondy Voyager w 1977 roku.