Globula Boka

Z Wikipedii

Globule Boka (Mgławice Boka) (łac. globulus "kulka") to rodzaj ciemnych mgławic, składających się z gęstego pyłu i gazu, w których ma miejsce proces tworzenia się gwiazd. Ich typowa masa wynosi 10-50 mas Słońca, a rozmiary są rzędu roku świetlnego lub więcej^[1]. Chmura zawiera molekuły wodoru (H₂), tlenków węgla i helu oraz około 1% krzemionki. Globule Boka powstają najczęściej w wyniku formowania się układów podwójnych lub wielokrotnych gwiazd^[2].

Mgławice Boka po raz pierwszy były zaobserwowane przez Barta Boka w latach 40. XX wieku. W pracy opublikowanej przez Boka i E.F. Reilly postawili oni hipotezę, że te chmury sa 'kokonami' w których rodzą się gwiazdy^[3]. Ta hipoteza była trudna do weryfikacji z powodu problemów obserwacyjnych w ustaleniu, co dzieje się wewnątrz gęstych ciemnych mgławic, które zasłaniają całe emitowane w ich wnętrzu światło. Analiza promieniowania podczerwonego wysyłanego przez te obiekty potwierdziła w 1990 roku tę hipotezę^[4]. Dalsze obserwacje ujawniły, że niektóre globule Boka zawierają zatopione w nich źródła ciepła^[5], inne zawierają obiekty Herbiga-Haro^[6], a niektóre jeszcze wykazują wypływ gazu molekularnego^[7]. Analiza linii milimetrowej długości dostarczyła dowodu spadku materii w dysku akrecyjnym protogwiazdy^[8].

[edytuj] Źródła

1. ↑ Clemens D.P., Yun, J.L., Heyer M.H. (1991). Bok globules and small molecular clouds – Deep IRAS photometry and (C-12)O spectroscopy, Astrophysical Journal Supplement, v.75, p.877
2. ↑ Launhardt R., Sargent A.I., Henning T., et al. (2002). Binary and multiple star formation in Bok globules, Proceedings of IAU Symposium No. 200 on The Formation of Binary Stars. Eds Reipurth & Zinnecker, p.103
3. ↑ Bok, B. J., Reilly, E. F. (1947). Small Dark Nebulae, Astrophysical Journal, v.105, p.255
4. ↑ Yun J.L., Clemens D.P. (1990). Star formation in small globules – Bart Bok was correct, Astrophysical Journal, v.365, p.L73
5. ↑ Clemens D.P., Yun, J.L., Heyer M.H. (1991). Bok globules and small molecular clouds – Deep IRAS photometry and (C-12)O spectroscopy, Astrophysical Journal Supplement, v.75, p.877
6. ↑ Reipurth, B., Heathcote, S., & Vrba, F. (1992), Star formation in Bok globules and low-mass clouds. IV - Herbig-Haro objects in B335, Astronomy & Astrophysics, v.256, p.225
7. ↑ Yun, J. L., & Clemens, D. P. (1992). Discovery of outflows from young stellar objects in BOK globules, Astrophysical Journal, v.385, p.L21
8. ↑ Zhou, S., Evans, N. J., II, Kömpe, C., & Walmsley, C. M. (1993). Evidence for protostellar collapse in B335, Astrophysical Journal, v.404, p.232

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Artykuł ze Scientific American (Świat Nauki) (Maj-Czerwiec 2001)
• Gwiazda w trakcie powstawania