Fosforyt

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

apatyt z Maroka

apatyt z Brazylii

Fosforyty – skały osadowe o chemicznym lub organicznym pochodzeniu.

Chemizm: Złożone głównie z: fosforanów (zawierają do 12 do 40 % P₂O₅), reprezentowanych przez apatyty (kolofan) i kwarc, kalcyt, glaukonit, kaolinit, montmorillonit, czasami też limonit i substancje organiczne.
Barwa: najczęściej brunatna, szara, żółtawa, czarna, czerwonawa, biała
najczęściej występują w formie okrągławych, nieregularnych, konkrecji wśród wapnistych piasków, piaskowców, zlepieńców, glin.
konkrecje są zwięzłe, skrytokrystaliczne lub drobnoziarniste (struktura) z bezladną, rzadziej promienistą teksturą.
charakterystyczną cechą jest zazwyczaj rozległe, poziome rozprzestrzenienie złoża o niewielkiej miąższości.
Fosforyty tworzą wkładki, przewarstwienia lub szeroko rozprzestrzenione pokłady wśród wapieni i margli.

[edytuj] Występowanie:

Fosforyty tworzą się w wyniku wytrącania fosforanu wapnia z wody morskiej, także w czasie procesów diagenetycznych oraz poprzez nagromadzenie się szczątków różnych zwierząt, (głównie kości) i ich odchodów w klimacie suchym.

Miejsca występowania:

Największe złoża fosforytów znajdują się w Ameryce Północnej (stany Północna Karolina i Floryda),
na Ukrainie,
w Rosji (Półwysep Kolski, obwód czelabiński i okolice jeziora Bajkał),
w Maroku, Algierii, Tunezji, Egipcie i Mauretanii.
Złoża fosforytów o najwyższej jakości eksploatowane są na maleńkiej wyspie położonej na Pacyfiku, Nauru, które to stanowią główny produkt eksportowy tej najmniejszej republiki na świecie.

W Polsce fosforyty pochodzą z dwóch okresów geologicznych - z syluru i kredy. Fosforyty sylurskie występują w Górach Bardzkich, natomiast kredowe - na obrzeżu Gór Świętokrzyskich (w okolicach Annopola nad Wisłą), a także na wyniesieniu Łeby. Eksploatacja, prowadzona wyłącznie w Górach Świętokrzyskich, została zaniechana w 1970 r.

[edytuj] Zastosowanie:

Fosforyty są głównym źródłem fosforu w przyrodzie i stanowią podstawowy surowiec do jego uzyskiwania, a także do
produkcji sztucznych nawozów fosforowych (superfosfat) i nawozów mineralnych, tzw. mączka fosforytowa.

Zobacz też: apatyty, skały osadowe, skały chemiczne