Fenobarbital
Z Wikipedii
Fenobarbital (Luminal) (ATC:N 03 AA 02), pochodna kwasu barbiturowego o działaniu nasennym i uspokajającym. Działanie opiera się na interakcji z kompleksem receptora GABA. Fenobarbital o wzorze sumarycznym: C12H12N2O3, jak i inne barbiturany, powoduje zwiększenie powinowactwa receptora do endogennych ligandów. Wpływa także bezpośrednio na kanał chlorkowy. W ten sposób prowadzi do hiperpolaryzacji błony komórkowej neuronu i tłumi jego aktywność.
Spis treści |
[edytuj] Działanie
Barbiturany modyfikują przewodnictwo Na+, Cl-,Ca++ Barbiturany działają niezależnie od GABA przez swoje miejsce rozpoznawcze ( rec. GABA-A) bezpośrednio stymulując przepływ anionów Cl- Ta niezależnośc daje kw. G-amino masłowemu prowadzić prawie bez ograniczenia do bardzo głębokiego i długotrwałego hamowania wielu podstawowych funkcji mózgu. Nasilają hamowanie zarówno presynaptyczne, jak i postsynaptyczne. Wiąże się z receptorem GABA –A ( nie wiąże się z GABA-C !) Przedłuża okres otwarcia kanału Cl- w rec GABA –A (Benzodiazepiny zwiększają częstotliwość otwarcia kanału Cl-)
Wywiera działanie przez wpływ na komplex receptorowy GABA związany z kanałem dla jonów Cl- , po związaniu z kompleksem receptorowym powoduje nasilenie hamowania GABA-ergicznego w wyniku zwiększonego napływu jonów chlorkowych do wnętrza neuronu. Blokuje zależny od napięcia kanał wapniowy. Prawdopodobnie zaburza równowagę między procesami pobudzania a hamowania neuronów w różnych strukturach mózgu, poprzez nasilenie blokującego wpływu GABA na przekaźnictwo nerwowe (receptory GABA-A). Fenobarbital działa hamująco na neurony układu limbicznego, tworu siatkowatego w mózgu, a także podwzgórza, upośledza przekazywanie bodźców do kory mózgowej z tych struktur. Fenobarbital wzmacnia efekt hamujący neuroprzekaźnika GABA a podany w wysokich dawkach działa jak analog GABA. Jest jednym z modulatorów receptora GABAA. Redukuje pobudzający wpływ glutaminianów.
Farmakokinetyka:
- dostępność biologiczna - 95%
- czas półtrwania leku - 100 godz.
- objętość dystrybucji - 0,5-0,7 l/kg m.c.
- wiązanie z białkami osocza - 50%.
Eliminacja: ok. 25% przez nerki w postaci niezmienionej (większy odsetek przy moczu alkalicznym lub przy poliurii), reszta metabolizowana w wątrobie. Poziom leczniczy w osoczu 15-40 mg/l.
[edytuj] Wskazania
Napady ogniskowe, lek przeciwdrgawkowy drugiego wyboru przy napadach grand mal, najczęściej w kombinacji. Serie wielkich napadów, stan padaczkowy grand mal: lek drugiego wyboru, jeżeli fenytoina, diazepam lub klonazepam nie są skuteczne. Lek nasenny.
[edytuj] Przeciwwskazania
- choroba wieńcowa
- miastenia
- zatrucie alkoholem lub lekami uspokajającymi
- ostra porfiria wątrobowa
- ciężkie zaburzenia czynności nerek i wątroby
- wstrząs
- stan astmatyczny
- ciąża
- okres karmienia.
[edytuj] Dawkowanie
- dożylnie 100 mg powoli w ciągu co najmniej 4 min
- perfusor: 600 mg na 50 ml 0,9% NaCl, podawać 0,2-0,4 mg/kg m.c./godz. = 12-24 mg/godz. = 12-24 ml/godz. dla pacjenta 60 kg m.c.
- maksymalna dawka dzienna 600 mg
- domięśniowo maksymalnie 800 mg/d jako okresowa ochrona przed atakami, jeżeli doustne podanie innych leków przeciwpadaczkowych nie jest możliwe (np. z powodu zabiegu).
[edytuj] Objawy niepożądane
Możliwe działania niepożadane:
- niewydolność serca
- hipotermia po dużych dawkach
- zaparcie.
Przy długotrwałym podawaniu:
- osteopatia (niedobór witaminy K)
- u noworodków matek leczonych fenobarbitalem, niedokrwistość megaloblastyczna (niedobór kwasu foliowego)
- polyfibromatosis (przykurcz Dupuytrena, bolesna sztywność barku)
- dysforia
- zaburzenia świadomości
- stany podniecenia
- zwolnienie reakcji
- paradoksalne reakcje
- wysypki
- bóle głowy
- wstrząs
- bradykardia
- zaburzenia wzroku.
[edytuj] Interakcje
Inne ośrodkowo działające leki i alkohol powodują wzmocnienie działania uspokajającego fenobarbitalu. Równoczesne stosowanie kwasu walproinowego powoduje podwyższnie poziomu fenobarbitalu w osoczu wskutek zwolnionej eliminacji.
Indukcja enzymatyczna -» przyspieszony rozkład hormonów steroidowych (doustne środki antykoncepcyjne, kortykosteroidy), inne leki przeciwpadaczkowe, dikumarol, izoniazyd, chloramfenikol i wiele innych
[edytuj] Uwagi
Przy dużych dawkach fenobarbital ma ujemny wpływ na serce. Zaleca się oznaczanie poziomu fenobarbitalu w osoczu.
Postępowanie przy zatruciu: diureza z alkalizacją, hemodializa lub hemoperfuzja.
Obecnie, jako lek nasenny i uspokajający fenobarbital jest niezalecany.
[edytuj] Bibliografia
Na podstawie książki pt. "Leki w medycynie ratunkowej i intensywnej terapii" autorstwa F. Flake'a i B. Lutomsky'ego; Wydanie I polskie pod redakcją Andrzeja Kūblera
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne |