Ekliptyka
Z Wikipedii
Ekliptyka – płaszczyzna geometryczna zawierająca orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą bardzo blisko tej płaszczyzny. Widoczna z Ziemi jest kołem wielkim usytuowanym na sferze niebieskiej dzielącym ją na dwoje. Ekliptyka wyznacza pozorny roczny ruch Słońca względem gwiazd. Wzdłuż niej usytuowane są konstelacje zodiakalne. Inklinacja płaszczyzny ekliptyki względem równika niebieskiego wynosi ~23.5°, co jest następstwem nachylenia osi Ziemi. Inklinacja płaszczyzny orbity księżyca względem ekliptyki wynosi ~5°.
Ponieważ mamy ~365.25 dni w roku oraz 360° w kole, Słońce zdaje się przesuwać około 1° dziennie wzdłuż linii ekliptyki. Ruch ten odbywa się z zachodu na wschód przeciwstawnie do pozornego ruchu sfery niebieskiej ze wschodu na zachód.
Ekliptyka oraz równik niebieski przecinają się w dwóch punktach. Gdy Słońce pojawia się w tych punktach następuje zrównanie dnia z nocą, tzn. noc i dzień trwają około 12 godzin w każdym punkcie na Ziemi.
Gdy Słońce osiąga najdalej oddalony na północ od równika niebieskiego punkt, na półkuli północnej mamy do czynienia z letnim przesileniem, natomiast na półkuli południowej z przesileniem zimowym. Gdy Słońce znajdzie się w punkcie najdalej oddalonym na południe, sytuacja jest odwrotna. Pozorny ruch Słońca wzdłuż linii ekliptyki – rezultat ruchu Ziemi wokół Słońca oraz jej pochylenia osiowego pokazany jest na poniższej animacji. Oś odciętych jest to rektascensja Słońca, natomiast oś rzędnych to deklinacja.
Podczas przecięcia ekliptyki przez Księżyc (takie punkty przecięcia nazywami węzłami) w czasie pełni lub nowiu, pojawia się zaćmienie.