Bizon (ssak)
Z Wikipedii
Bizon | |
Bizony preriowe (na pierwszym planie cielak) |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Gromada | ssaki |
Podgromada | ssaki żyworodne |
Szczep | łożyskowce |
Rząd | parzystokopytne |
Rodzina | krętorogie |
Rodzaj | Bison |
Gatunek | bizon |
Podgatunki | B. bison athabascae B. bison bison |
Nazwa systematyczna | |
Bison bison | |
(Linnaeus, 1758) |
Bizon (Bison bison) - duży ssak łożyskowy z rodziny krętorogich, rzędu parzystokopytnych.
Występowanie: prerie oraz rzadkie, prześwietlone lasy Ameryki Północnej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W warunkach naturalnych żył w olbrzymich stadach; szacuje się, że przed kolonizacją Ameryki przez Europejczyków populacja bizona liczyła miliony osobników. Pod koniec XIX wieku stanął przed groźbą wyginięcia, głównie z powodu nadmiernego odstrzału; polowanie na bizony było wówczas ulubionym sportem białych uzbrojonych w broń palną. Przyjeżdżali oni specjalnymi pociągami, a polowanie odbywało się czasem z okien wagonów. Do wytępienia bizonów przyczynili się także Indianie, którzy wierzyli, że bizony porozumiewają się między sobą. Dlatego też żaden bizon nie mógł ujść z polowania, aby "nie przekazał informacji innym stadom bizonów". Indianie nie obawiali się o wyginięcie bizonów, gdyż wierzyli, że jest ich nieograniczona liczba, ukryta pod ziemią, zaś na powierzchnię wychodzą jedynie "nadwyżki". W istocie przetrwanie bizonom zapewniały "strefy buforowe" oddzielające terytoria poszczególnych szczepów Indian, gdzie zakazane były polowania. Strefy tej "ziemi niczyjej" zmniejszały się jednak w miarę napływu osadników europejskich, zajmujących coraz większe ilości ziemi, będącej strefą łowną Indian. Gatunek, będący naturalnym źródłem pożywienia Indian, uratowało od wyginięcia Amerykańskie Towarzystwo Ochrony Bizona (American Bison Society) oraz utworzenie kilku parków narodowych. W latach 90. XX wieku populację bizonów oceniano na około 20 tysięcy osobników.
[edytuj] Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki:
- bizon preriowy (B. bison bison) - zamieszkiwał Wielkie Równiny, wędrowny
- bizon leśny (B. bison athabascae) - mała osiadła populacja w północno-zachodniej Kanadzie i na Alasce, wyższy i cięższy od poprzedniego, osiadły
[edytuj] Cechy gatunku
- Długość
- 2,1-3,5 m
- Długość ogona
- 0,5-0,6 m
- Masa ciała
- 1,3 t
- Wysokość w kłębie
- średnio 1,8 m, duży byk może mieć nawet 2,5 metra; samice są (średnio) mniejsze od samców
- Ubarwienie
- brązowe; przednią część ciała okrywa gęsta sierść, tworząca coś w rodzaju "peleryny" i potęgująca wrażenie masywności zwierzęcia; młode osobniki są rudawe;
- Pożywienie
- trawa
- Dojrzałość płciowa
- ok. 3 roku życia
- Rozród
- ciąża trwa około 9 miesięcy; po tym czasie na świat przychodzi zazwyczaj jeden cielak, który już po kilku godzinach dołącza z matką do stada; czas karmienia mlekiem 7-8 miesięcy.
Nazwy w innych językach :