Andreas Schlüter
Z Wikipedii
Andrzej Schlüter Młodszy (1660 - 1714), rzeźbiarz i architekt, wybitny przedstawiciel nurtu klasycyzującego w sztuce baroku. Urodził się w Gdańsku. Początkowo działał w Polsce, współpracując z architektem niderlandzkiego pochodzenia Tylmanem z Gameren. W 1694 przeprowadził się do Niemiec na dwór Wielkiego Elektora księcia Fryderyka Wilhelma, późniejszego króla Prus. Ostatnie dwa lata życia spędził w Petersburgu, tam również zmarł. Jego najwybitniejszym dziełem jest dekoracja rzeźbiarska Arsenału w Berlinie, składająca się m. in. z 22 zworników przedstawiających głowy ludzi umierających na polu bitwy. Najważniejszy budynek jego projektu, zamek w Berlinie został zburzony w 1950 po częściowym zniszczeniu podczas II wojny światowej.
Spis treści |
[edytuj] Wybrane dzieła
[edytuj] W Polsce
- rzeźby o tematyce mitologicznej na elewacjach i we wnętrzach pałacu królewskiego w Wilanowie w Warszawie (wspólnie ze sztukatorem Szwanerem), po 1681
- epitafium kanonika Adama Konarskiego (zm. 1683) w katedrze we Fromborku, 1686
- nagrobki członków rodziny Sobieskich w farze w Żółkwi, 1692-93 (zachowane dwa z trzech)
- dekoracje tympanonów pałacu Jana Dobrogosta Krasińskiego w Warszawie, przedstawiające zwycięstwo wodza rzymskiego Marka Waleriusza Maximusa nad Gallami, 1677-99 (uważane za najwybitniejsze dzieło Schlütera w Polsce)
- drewniany ołtarz główny w kościele Bernardynów na Czerniakowie w Warszawie, ok. 1690
- krucyfiks dla kościoła reformatów w Węgrowie, 1688-90
- portret biskupa Jana Małachowskiego z jego nagrobka w katedrze wawelskiej w Krakowie, 1693
[edytuj] W Niemczech
- dekoracja Arsenału w Berlinie, 1698-99
- zamek w Berlinie, zniszczony w czasie II wojny światowej i ostatecznie rozebrany przez komunistyczne władze w 1950 r., choć jego stan pozwalał na odbudowę; zachował się ryzalit wejściowy, przeniesiony w inne miejsce, 1699-1707
- pomnik konny Wielkiego Elektora brandenburskiego księcia Fryderyka Wilhelma na dziedzińcu pałacu w Charlottenburgu (Berlin), 1689-1706
- nagrobek Männlicha w kościele św. Mikołaja w Berlinie, 1700
- zespół sarkofagów królewskich w berlińskiej katedrze, 1705-13
- willa Kamecke w Berlinie, 1711-12, zburzona
[edytuj] Dzieła przypisywane Schlüterowi
- dekoracja rzeźbiarska fasady Kaplicy Królewskiej w Gdańsku, zbud. 1678-81
- rzeźby na fasadzie kamienicy przy Długim Targu 20 w Gdańsku, 1680
- krucyfiks w ołtarzu Św. Krzyża w kościele franciszkanów w Warszawie
[edytuj] Ciekawostki
W drodze uznania szczególnych zasług dla kultury niemieckiej na ziemiach polskich warszawski plac Krasińskich nazwano w latach 1941-45 imieniem Andreasa Schlütera (Andreas-Schlüter-Platz).
[edytuj] Bibliografia
- M. Karpowicz, "Barok w Polsce", Warszawa 1988
- "Sztuka baroku. Architektura. Rzeźba. Malarstwo", Könemann, Köln 1997
