Aetozaury
Z Wikipedii
Aetozaury | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Systematyka | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
Nazwa systematyczna | |||||||||||||||
Aetosauria |
Aetozaury (Aetosauria - z gr. aeto - orzeł + sauros - jaszczur) — podrząd gadów z rzędu tekodontów o wyglądzie przypominającym współczesne pancerniki i późniejsze od nich ankylozaury. Były najwcześniejszymi archozaurami roślinożernymi. Właściwe aetozaury miały charakterystyczne spiczaste, podobne do świńskiego ryja, pyski o bezzębnym przodzie szczęk i liściokształtnych zębach policzkowych. Tak zakończony pysk prawdopodobnie służył do odkopywania korzeni i bulw.
Czaszka dość lekka z licznymi pustymi miejscami na nozdrza i inne boczne otwory przypominająca czaszkę ptaków i stąd nazwa orło-jaszczurów dla Aetosaurus. Podobnie żuchwa. Pancerz kostny pokrywał szyję, grzbiet, boki i ogon szczególnie rozwinięty nad plecami z wielkimi łączącymi się kościstymi płytami w wielu formach ciężkich kolcach stanowiło solidną ochronę przed drapieżnikami. Kończyny Krótkie masywne szeroko rozstawione podobnie jak u krokodyli. Stopy małe i szerokie bez wielkich pazurów, jakich można by się było spodziewać po kopiącym zwierzęciu. Osiągały do 5 m długości. Niektóre miały wąskie ciała podobne pokrojem do krokodyli a inne miały ciała szerokie podobnie jak żółwie.
Są znane z późno - triasowych osadów Ameryki Północnej, zachodniej Europy i Ameryki Południowej.
Tło geologiczne ewolucji gadów |
Karbon | Perm | Trias | Jura | Kreda | Trzeciorzęd | Czwartorzęd |